Genel seçim yapıldı. Okullar kapandı. Havalar ısınıyor. Ramazan'da haftaya başlayacak. Bu tatilinde başlayacağı anlamına geliyor. Tatilciler bu hafta sonundan itibaren, yazlıklarına, köylerine, ana veya babalarının yanına gitmeye başlayacaklar. Gittikleri yerlerde dinlenerek bir yılın yorgunluğunu atacaklar. İzin süreleri işçi, memur olmaya ve hizmet süresine göre değişiklik gösteriyor.
İşçinin, yıllık ücretli izne hak kazanabilmesi için en az bir yıl çalışmış olması gerekiyor. Bir yıldan az çalışanın izin hakkı yok. Yıllık izin hakkı mevcut işyerindeki hizmet süresi;
- 1-5 yıl olanlara (5 yıl dahil) 14 günden,
- 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 günden,
- 15 yıl (15 yıl dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden, az olamıyor. 19 Eylül 2014 de yürürlüğe konan Torba Kanun ile yer altı işlerde çalışanların yıllık izin süreleri 4 er gün artırıldı. Yer altı işlerde çalışların izin süreleri hesaplanırken yukarıdaki izin süreleri dörder gün artırılacak. İzin süresi, toplu iş sözleşmeleri ya da hizmet sözleşmeleri ile artırılabiliyor.
50 VE 18 YAŞ FARKI
18 ve daha küçük yaştaki işçiler ile 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamıyor.Yıllık ücretli izin, “iş günü” olarak verildiğinden, izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmıyor. Bu günler, izin sürelerine ekleniyor.İşverenler, izin durumlarına ilişkin kayıt tutmak zorunda. Bunu “izin defteri” ya da “kartoteks” sistemi ile de izleyebilirler (Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği, Md.20).
İZİN ÜCRETİ
Yıllık ücretli izin süresi, işveren tarafından bölünemiyor. Ancak, tarafların onayı ile bir bölümü on günden az olmamak üzere en çok üçe bölünebilir. İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan başka ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri, toplam süresi ne olursa olsun, yıllık izne mahsup edilemez.İşçi, yıllık ücretli iznini işyerinin bulunduğu yerden başka yerde geçirecekse, talep etmesi ve bu hususu belgelemesi koşuluyla, gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere, işveren işçiye toplam dört güne kadar ücretsiz izin vermek zorunda (İş K. Md. 56/son).
İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini, işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek ya da avans olarak vermek zorunda. Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri de işçiye ayrıca ödenecek. Yıllık ücretli izin süresi için ödenecek ücretler üzerinden, iş kazaları ve meslek hastalıkları primleri hariç, diğer sigorta primlerinin işçi ve işveren yönünden ödenmesine devam edilir (İş Yasası Md. 61). İşçinin, izin süresi içinde ücret karşılığı çalıştığı tespit edilirse, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir (İş K. Md. 58).
MEMURLARIN İZNİ
Memurlarda izin; - Hizmeti 1 yıldan 10 yıla kadar (10 yıl dâhil) 20 gün, - Hizmeti 10 yıldan fazla olanlar için 30 gün,olarak uygulanıyor (Devlet Memurları K. Md. 102). Hemen belirtelim, işçiler için “iş günü” olan izin süresi, memurlarda “takvim günü” olarak uygulanıyor. Memurlarda cari yıl ile bir önceki yıl hariç, kullanılmayan izin hakları düşüyor (DMK Md. 103). İşçi izin kullanmadığında, hizmet sözleşmesi sona erdiğinde, buna ilişkin ücretleri de alıyor.