Brüksel
AB Konseyinden, geçen hafta Brüksel'de AB, Sırbistan ve Kosova arasında yapılan Belgrad-Priştine Diyaloğu Toplantısı ile ilgili yazılı açıklama yapıldı.
İki ülkenin normalleşmesiyle ilgili süreçteki aksaklık nedeniyle endişe duyulduğunun belirtildiği açıklamada, "Sırp Belediyeler Birliği kurma çalışmalarının daha fazla gecikme veya ön koşul olmaksızın başlaması gerekiyor." ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, "AB, vatandaşların, NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü (KFOR) askerlerinin, kolluk kuvvetlerinin ve medya temsilcilerinin yaralanmasına neden olan son şiddet olayları üzerinden aylar geçmişken hala Kosova'nın kuzeyindeki gerilimin azaltılması konusunda her iki tarafın da ilerleme kaydedememesinden endişe duymaya devam ediyor." değerlendirmesi paylaşıldı.
"AB ve diğer uluslararası ortakların defalarca çağrılarına rağmen şu ana kadar atılan adımlar yetersiz kalıyor ve kuzeydeki güvenlik durumu gerginliğini koruyor." ifadesine yer verilen açıklamada, AB'nin aldığı tüm önlemlerin, tarafların yükümlülüklerine uymaması halinde "geri döndürebilir" nitelikte olduğu vurgulandı.
Açıklamada, Kosova'nın kuzeyinde erken yerel seçimlerin hızla yapılmasının önemine işaret edilerek, Kosovalı Sırplar da seçim sürecine tam olarak ve koşulsuz katılmaya çağrıldı.
Taraflara, AB'ye üyelik yolunun normalleşmeden geçtiği anımsatılan açıklamada, "Her iki ülke de Avrupa yolunda ilerleme fırsatlarını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya." ifadesi kullanıldı.
Kosova-Sırbistan ilişkileri
Kosova Başbakanı Albin Kurti ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, 18 Mart'ta AB'nin ara buluculuğunda Kuzey Makedonya'nın Ohri kentinde ilişkilerin normalleşmesini sağlayacak anlaşma konusunda mutabakata varmıştı.
Kamuoyuna duyurulan Kosova ile Sırbistan ilişkilerini normalleştirecek 11 maddelik anlaşma, Sırbistan'ı Kosova'nın bağımsızlığını tanımaya zorlamasa da her iki ülkenin birbirlerinin pasaport, diploma ve araç plakaları dahil resmi belge ve sembollerini tanımasını şart koşuyor. Kosova'dan ise ülkede çoğunlukla Sırpların yaşadığı yerleşim yerlerinde öz yönetim haklarına sahip olacak bir "Sırp Belediyeler Birliği" kurması talep ediliyor.
Mayıs sonunda Kosova'nın kuzeyinde çıkan gerginlik, normalleşme sürecinin tıkanmasına neden olmuştu.
İki ülkenin sık sık karşı karşıya gelmesindeki ana neden, Sırbistan'ın, tek taraflı bağımsızlığını 2008'de ilan eden Kosova'yı kendi toprağı görmesi olarak ifade ediliyor.
AB arabuluculuğunda 2011'de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında ise ilişkilerin normalleşmesi ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak bir yol bulmaya çalışılıyor.
Taraflar, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile Brüksel'de 14 Eylül'de yaptıkları son toplantıda uzlaşamamıştı.