Kıbrıs müzakerelerini görüşmek için BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in daveti üzerine New York’a giden KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, ülkesine geri döndü.
Cumhurbaşkanı Akıncı, KKTC Ercan Havaalanı’nda basın toplantısı düzenledi. Akıncı, New York öncesinde BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Eide’nin gerçekleştirdiği mekik diplomasisinin Rum lider Anastasiadis’in Cenevre’ye gidebilmek için öne sürdüğü birtakım ön koşullar olduğunu anımsattı. Cumhurbaşkanı Akıncı, New York’ta yapılan görüşmede ortaya çıkan sonucun Cenevre’deki 5’li konferansta herhangi bir ön koşul bulunmayacağının, paralel bir süreç yaşanacağının ve bütün konuların masada olacağının öngörüldüğünü söyledi. Akıncı, tarafların 5’li olarak haziran ayında Cenevre’de bir araya geleceklerini belirterek, “Ortak bir tarih belirtilmedi ama toplantının haziran ayında yapılacağı belirtildi. Bu tarih büyük ihtimalle ayın ikinci yarısında başlayacak ve 1-2 hafta kadar sürebileceği öngörülüyor” dedi.
Akıncı, 5’li toplantıda “güvenlik ve garantiler” konusunun konuşulacağını belirterek, paralel bir süreçte Kıbrıslı tarafın yer alacağı bir toplantıda ise yine diğer tüm başlıklarda açıkta kalan konuların ele alınacağını söyledi. “Toprak, mülkiyet ve güç paylaşımı” başlığının New York’taki sonuç bildirgesinde yazılmış olmasının AB ve ekonomi konularının ele alınmayacağı anlamına gelmeyeceğine dikkati çeken Cumhurbaşkanı Akıncı, “Bunun sebebi diğerlerine göre, AB ve ekonomi başlıklarının daha az sorunlu iki başlık oldukları içindir” ifadelerini kullandı.
“BAŞLIKLARIN TÜMÜ EŞ DEĞERDEDİR VE ÖNCELİKLERİ VARDIR”
Rum basınında çarpıtma haber ve söylemlerin hemen başladığını vurgulayan Mustafa Akıncı, toprak, mülkiyet ve yönetim başlıklarının New York’ta varılan anlaşmada yazıldığı sırayla görüşülecekmiş gibi yansıtıldığını ancak böyle bir şeyin söz konusu olmadığını söyledi. Akıncı, BM Genel Sekreteri’nin hazır bulunduğu toplantıda Kıbrıs Türk tarafının müdahalesiyle oradaki sıralamanın herhangi bir öncelik sırası olmadığının teyidini aldıklarını belirterek, “Başlıkların tümü eş değerdedir ve öncelikleri vardır” diye konuştu.
Akıncı, konuların tek tek müzakere edileceği dönemin geride kaldığını ifade ederek, “Artık eğer çözüm irade ve niyeti varsa karar alarak yürümek zamanıdır. Bu anlamda ben Cenevre’de toplanacak olan konferansın bir sonuç konferansı olacağına inanıyorum. Gönül ister ki bu konferans bir çözümle sonuçlansın. Orada tüm tarafların makul çizgide adımlar atmasıyla bir sonuca ulaşılabilecektir. Rum tarafının da bunu artık görmesi lazımdır” dedi.
Rum tarafı seçim ve siyasi kaygılardan uzaklaşmadıkça bir sonuç almalarının mümkün olmayacağının altını çizen Akıncı, “Böyle olursa biz de ona göre adım atar tutumumuzu belirleriz” dedi.
“6 başlık altında 10 tane konu vardır. Eğer bu konularda adım atılamazsa orada da yine boşa zaman harcanır ve bir sonuç ortaya çıkmaz” diyen Akıncı, “New York’ta ön koşulların ortadan kalkması, bu anlayışla yeniden toplanılacak olunması olumludur. Ama temenni ederim ki orada varılan mutabakat yanlış değerlendirilerek farklı sorunlar yaratılmaz” ifadelerini kullandı.
Akıncı, Rum basınında oradaki mutabakatın yanlış yorumlandığını gözlemlediğini söyledi. Kıbrıs Türk tarafının konferansa hazır bir şekilde gidileceğini belirten Akıncı, “İnşallah benzeri bir karşılık görürsek, Kıbrıs’ta yeni bir dönemi de başlatırız” diye konuştu.
BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Eide’nin Cenevre’deki konferans için hazırlayacağı ortak metinin içeriğinin sorulması üzerine Akıncı, Eide’nin hazırlayacağı belgenin konferansta güvenlik ve garantiler konusunda nasıl ilerleneceği şeklinde bir rehber olacağını söyledi. Akıncı, Eide’nin güvenlik ve garantiler başlığı ile ilgili bir çözüm taslağı sunmayacağına vurgu yaparak, “Sadece çalışmaları kolaylaştırıcı bir rehber sunacaktır. Toplantıda aldığı yetki de bu yöndedir” dedi.
“HERKES HESABINI KİTABINI YAPMALI”
“Cenevre’deki toplantıda herhangi bir uzatma olur mu?” sorusu üzerine Akıncı, güvenlik ve garantilerin konuşulmasında bir sıkıntı olmayacağını ancak, aynı zamanda paralel olarak diğer konuların da konuşulması gerektiğini söyledi. Akıncı, “Resmin bütününe baktığımızda güvenliğimiz, siyasi eşitliğimiz sağlanıyor mu? Diğer konularda önem verdiğimiz şeyleri de görebilmeliyiz. Önemli olan budur. Cenevre bu anlamda da nihai bir son duraktır. Herkes hesabını kitabını yapıp Cenevre’ye öyle gelmeli ve bu buluşmayı olumlu bir şekilde sonuçlandırmak için gayret etmelidir” diye konuştu.
Güney Kıbrıs’ta iç politik kaygıların sıklıkla çözüm hedefinin önüne geçtiğine dikkati çeken Cumhurbaşkanı Akıncı, “Hrsisostomos sıklıkla bizi ve ülkeyi suçluyor. Bir din adamı olarak bu konuda yapılan çalışmalar vardır. Bu konulara eğilseler daha iyi sonuçlar alınacaktır. Ancak din adamları Rum tarafında siyaset yapıyor. Türk tarafını ve siyasetçilerini suçlamaktır yaptıkları” dedi.
Akıncı, müzakerelerin Ada’da sürmeyeceğini belirterek, böyle bir önerinin söz konusu olmadığını söyledi. Bu dönemde toplumsal birlik ve beraberliğe her zamankinden daha fazla ihtiyaç olduğunu ifade eden Akıncı, bu konuların iç siyaset malzemesi de yapılmaması gerektiğini belirtti. Akıncı, siyasi partilerin Cenevre’ye gitmesi konusunu ise değerlendireceklerini belirterek, “Hangi noktada siyasi parti temsilcileri gelebilir ve yararlı olurlar bunu değerlendireceğiz. Önce gelişmeleri görmek gerekir” diye konuştu.
(Emir Abdurrahman Bulut / İHA)