AB ve Arnavutluk arasındaki Katılım Konferansı’nın ikinci toplantısı Lüksemburg’da gerçekleştirildi. Konferansa Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ve AB Dönem Başkanı Macaristan’ın Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto başkanlık etti. Toplantıda AB heyetinde AB Komisyonu Komşuluk ve Genişleme Komiseri Oliver Varhelyi, Arnavutluk heyetinde ise Arnavutluk Avrupa ve Dışişleri Bakanı İgli Hasani de yer aldı. Toplantı vesilesiyle Arnavutluk ile demokratik kurumların işleyişi, kamu yönetimi reformu, ve ekonomik kriterler gibi müzakere başlıklarının dahil olduğu "Temel Alanları" kapsayan birinci fasıl açıldı.
"Bu, Arnavutluk’un AB’ye katılması için katılım müzakerelerinin başladığı anlamına geliyor"
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto toplantının ardından gerçekleştirilen basın toplantısında, “Geride bıraktığımız son bir buçuk saat kesinlikle tarihi bir zaman dilimi oldu. Arnavutluk ile katılım müzakerelerindeki ilk faslı açtık. Bu, aslında Arnavutluk’un mümkün olan en kısa sürede AB’ye katılmasını sağlamak amacıyla katılım müzakerelerinin başladığı anlamına geliyor. AB’nin Batı Balkanlar bölgesine yönelik genişlemesinin hızlandırılması meselesi, Macaristan’ın dönem başkanlığı gündeminin en üst sıralarında yer alıyor. AB’nin küresel siyasette ve ekonomide rekabet gücünü kaybettiğini ve ağırlığını yitirdiğini görebiliyoruz. Bu nedenle tazeliğe, yeni bir enerjiye, yeni bir itici güce ihtiyaç duyuyoruz. Batı Balkanlar bölgesine doğrudan bir komşu ve bölgeyi tanıyan bir ülke olarak bu tazelik ve ihtiyaç duyduğumuz yeni enerjinin Batı Balkanlar’dan geleceğini kesinlikle biliyoruz. Dolayısıyla AB’nin Batı Balkanlar’a genişlemesinin hızlandırılması, mutlak surette Avrupa’nın menfaatinedir. Diğer yandan, genişleme politikasının kredibilitesini korumak için acil adımlar atmamız gerekiyor. Biz genişleme politikasını, AB’nin en önemli politikalarından biri olarak görüyoruz” ifadelerini kullandı. Batı Balkanlar’da ülkelerin AB’ye üyelik sürecinde bekleme süresinin ortalama 15 yıla yükseldiğini vurgulayan Szijjarto, bunun "kabul edilemez" olduğunu ifade etti.
Rama: “Putin sayesinde oldu”
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ise ülkesini Avrupa Birliği üyeliğine yaklaştıran karardan memnuniyet duyduğunu ifade ederek, “Bu, şüphesiz Arnavutluk için tarihi öneme sahip, önemli bir gündür ve bana göre aynı zamanda AB için de önemlidir” dedi. Rama, “Bu sürecin yeni bir hız kazanması, (Rusya Devlet Başkanı) Vladimir Putin’in yardımıyla gerçekleşti. Ukrayna’ya yapılan saldırı, Avrupa’nın kendi kendine yettiğine ilişkin illüzyonun ancak bir yanılsamadan ibaret olduğunu hatırlatan bir uyarı işlevi gördü ve en zor yolla da olsa AB’nin Batı Balkanlar’a en az Batı Balkanlar’ın AB’ye ihtiyaç duyduğunu net bir şekilde ortaya koydu. Dolayısıyla Temel Alanlar faslının açılması, büyük bir başarıyı temsil ediyor” şeklinde konuştu.
"Arnavutluk’un AB üyesi olacağı şartları müzakere edeceğiz"
AB Komisyonu Komşuluk ve Genişleme Komiseri Oliver Varhelyi ise, “Bugün önemli bir kararı kutluyoruz. Brüksel jargonuyla kulağa çok teknik gelse de müzakerelerde fasıl kümesini açtığımız gerçeği, artık somut müzakerelere giden yolun açıldığı anlamına geliyor. Bu da artık Arnavutluk’un AB üyesi olacağı şartları müzakere edeceğimiz manasına geliyor. Bugün burada olan, tam olarak budur” dedi.
Arnavutluk’un AB’ye üyelik sürecinde ilerlemesi, Arnavutluk’un katılım sürecinde komşusu Kuzey Makedonya’dan ayrılmasının ardından mümkün oldu.
Arnavutluk ile Kuzey Makedonya’nın AB’ye üyelik müzakerelerine başlamasına dair ilk konferans, 19 Temmuz 2022 tarihinde gerçekleştirilmişti. Diğer yandan iki ülkenin AB’ye üyelik sürecinde paralel olarak ilerleme sağlaması, Bulgaristan’ın, komşusu Kuzey Makedonya’dan talepleri ve ilerlemesini engellemesi nedeniyle mümkün olmamıştı.