TÜBİTAK 1001 programı 114 O 429 nolu projesi kapsamında 308 bin TL bütçeli yaklaşık 34 ay süren çalışma sonucu gerçekleşen atık ekmeklerin değerlendirmesi, atık ekmeklerden ksantan gam ‘kıvam verici’ olarak bilinen katkı maddesinin üretimi ve bunun kalite özeliklerin belirlemesi projesi sonuçlandırıldı.
Proje hakkında açıklamalarda bulunan NKÜ Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Ahmet Şükrü Demirci, "TÜBİTAK 1001 Projemizi yeni sonuçlandırdık. Yaklaşık 34 ay süren bir projeydi. Projemizin konusu atık ekmeklerin değerlendirmesi ve atık ekmeklerden ksantan gam üretimi ve bunun kalite özeliklerin belirlemesi üzerine bir Ar-Ge araştırmasıydı. Bildiğiniz üzere ülkemizde ve dünyada en büyük atık gıda sorunlarından bir tanesi atık ekmekler. Çok yüksek miktarlarda ekmek israf ediliyor ve çöpe atılıyor, değerlendirilmiyor. Ekmek israfı sebebiyle yıllık ekonomik kaybımız, dünyada önemli bir yere sahip olduğumuz un ihracatından elde ettiğimiz gelire eşdeğerdir" dedi.
"ÜLKEMİZDE YILDA YAKLAŞIK 600 BİN TON EKMEK ÇÖPE ATILIYOR"
Türkiye’de ekmek israfının ülke ekonomisine ciddi zararları olduğunu dile getiren Yrd. Doç. Demirci, bunun önüne geçmek için projeyi gerçekleştirdiklerini belirtti. Yrd. Doç. Dr. Demirci, "Ülkemizde günde yaklaşık 600 bin ton ekmek çöpe atılıyor. Bunu ekonomik olarak maliyeti 1,5 milyar lirayı buluyor ve bu ülke ekonomisine ciddi sıkıntı oluşturacak bir boyut. Biz de bu doğrultuda çalışmamızı şekillendirdik atık ekmeklerin içerisinde çok yüksek miktarda nişasta olması dolaysıyla biz bu ekmeklerin bir katkı maddesi üretiminde kullanılabileceğini düşündük ve bu doğrultuda atık ekmekleri ksantan gam üretiminde değerlendirdik. ksantan gam bir katkı maddesidir. ksantan gam başta gıda endüstrisi olmak üzere tekstil, petrol, su bazlı boya, kozmetik gibi birçok endüstride özellikle kıvam verici, akışkanlığı düzenleyici, stabilizatör olarak çok yüksek miktarlarda kullanılan bir katkı maddesi. Örnek verecek olursak gıdalarda, mayonezde, dondurulmuş gıdalarda, içeceklerde, çorbalarda, soslarda kullanılmaktadır. Tabi ülkemizde bu katkı maddesi üretilmiyor, ithal ediliyor. Dolayısıyla maliyeti çok yüksek oluyor. Hem kullanım oranın çok olması hem maliyetin yüksek olması bunu daha ucuz maliyetle üretilmesi gerekliliğini ortaya koyuyor. Endüstriyel olarak yurt dışında glikoz veya sakkaroz şekerleri kullanılarak üretilmektedir ve maliyet artmaktadır" ifadelerini kullandı.
"ŞU ANDA TİCARİLEŞME AŞAMASINI BEKLİYOR"
Projenin TÜBİTAK tarafından onaylandığına değinen Yrd. Doç. Dr. Demirci, "Bu doğrultuda biz atık ekmekte ki şekeri değerlendirerek fermentasyon yolu ile yüksek verimde ve kalitede ksantan gam üretimini gerçekleştirdik. Bu proje atık ekmeklerin yüksek verimde ksantan üretimi için hammadde olarak kullanılması hem atık ekmeklerin ekonomik olarak değerlendirilmesi hem de ithal edilen bu ürünün düşük maliyetle ve istenilen kalitede üretilerek ekonomiye katkısı bakımından oldukça önemlidir. Projemiz bitti, sonuçlandı. Şu anda TÜBİTAK tarafından onaylandı sonuç raporumuz kabul edildi. Şu anda ticarileşme aşamasını bekliyor" açıklamasını yaptı.
(İHA)