İçişleri Bakanlığı 81 İl Valiliğine Bakan Süleyman Soylu imzalı “Yaya Önceliği/Güvenliği” genelgesi gönderdi. Genelgede, 2018 yılında ülke genelinde kaza yerinde 495, kaza sonrası 30 günlük süreçte hastanede 992 olmak üzere toplam 1 bin 487 yaya trafik kazası sonucu hayatını kaybettiği belirtildi. Meydana gelen ölümlü ve yaralanmalı kazaların yaklaşık yüzde 17’si yayaya çarpma şeklinde iken toplam ölümlerin ise yüzde 22,3’ünü yayalar oluşturduğu ifade edildi. Genelgede, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 74. maddesinde sürücülere “görevli bir kişi veya ışıklı trafik işareti bulunmayan ancak trafik işareti veya levhalarıyla belirlenmiş kavşak giriş ve çıkışları ile yaya veya okul geçitlerine yaklaşırken yavaşlama, varsa buralardan geçen veya geçmek üzere bulunan yayalara durarak ilk geçiş hakkını verme” yükümlülüğü hatırlatıldı. Genelgede, 2019 yılı “Yaya Öncelikli Trafik Yılı” olarak ilan edildiğine dikkat çekilerek; sürücülerin, yaya ve okul geçitleri öncesinde uyarılarak dikkatlerini daha üst düzeye çıkarmak suretiyle yavaşlamalarını ve durarak yayalara ilk geçiş hakkını vermelerini sağlamak amacıyla karayolu üzerine yaya önceliğine vurgu yapan “önce yaya” ikonlarının araçların yaklaşım yönünde, tüm ışıksız yaya ve okul geçitlerine çizdirilmesi ve uygulamanın öncelikle şehrin önem ve öncelik arz eden noktalarına çizdirilmesi yönünde talimatlandırıldığı belirtildi. Bakanlık 81 ile gönderdiği genelgede, tüm yol kullanıcılarının, sürücü ve yayaların doğru bilgilendirilmesi, kamuoyunda “yaya önceliği” algısının güçlendirilerek yaya kazalarının azaltılması ve yaya güvenliğinin sağlanması hususunda yapılması gereken çalışmaları şu şekilde sıraladı:
EKSİK VE YENİLENMESİ GEREKEN İŞARETLEMELER TAMAMLANACAK Işıklı ve trafik görevlisi bulunan kavşaklarda yayaların ışık ve görevlinin talimatına göre hareket etmesi gerektiği vurgulanacak. Yaya/okul geçitlerindeki yatay ve dikey işaretlemeler kontrol edilerek standartlara uygun olmayanların yenilenmesi ve eksik olanların tamamlatılması için yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşlarla koordine sağlanacak. Sürücülerin bu geçitlere yaklaşırken dikkatlerini çekmek amacıyla “önce yaya” ikonlarının yaya hareketliliğinin yoğun olduğu geçitlerden başlayarak tüm geçitlere uygulanması sağlanacak. Yaya/okul geçitlerinde aylık çalışma programlarında her ekip için görevlendirme yapılarak “sürekli, etkin ve yoğun” şekilde denetimler gerçekleştirilecek.
KALDIRIMLARA ARAÇ PARK EDİLMESİNE İZİN VERİLMEYECEK, CEP TELEFONU DENETİMLER ARTACAK Yayaların kaldırım yerine taşıt yolunda yürümelerine neden olan kaldırım üstü araçların parklanmalarına izin verilmeyecek. Dikkat ve algıyı azaltarak yayaların geç fark edilmesine/fark edilmemesine neden olan cep telefonu ve hızlı araç kullanımı konularında denetimler artırılacak. İllerimizde “Yaşam İçin Kısa Bir Mola” sloganıyla oluşturulan “Yaşam Tüneli” bulunan alanlarda sürücülere/yolculara emniyet kemeri kullanımının gerekliliği, cep telefonunun insan dikkati üzerindeki olumsuz etkileri, aşırı hız ve normal seyir hızının insan yaşamı üzerine değiştirilemez etkisi ve “yaya önceliği/güvenliği” konularında bilgilendirme faaliyeti yürütülecek.
TÜM KOLLUK BİRİMİ SORUMLU OLACAK Ayrıca genelgede, trafik kazasına ve can kayıplarının artmasına neden olan kural ihlallerinin tespit edilmesinde, sürücülerde algılanan yakalanma riskinin oluşturulmasında tek başına trafik zabıtasının yeterli olmadığından, tüm kolluk birimlerinin bir seferberlik ruhuyla etkin bir şekilde görev yapması amacıyla başlatılan “Bu Yolda Hep Birlikteyiz” kampanyasında olduğu gibi yaya güvenliğinin sağlanması konusunda da tüm kolluk personeline görev esnasında ve dışında sorumlu olacak. Bu kapsamda Görevli bir kişi veya ışıklı trafik işareti bulunmayan ancak trafik işareti veya levhalarıyla belirlenmiş kavşak giriş ve çıkışlarına yaklaşırken yavaşlamamak, varsa buralardan geçen veya geçmek üzere bulunan yayalara durarak ilk geçiş hakkını vermeyen, görevli bir kişi veya ışıklı trafik işareti bulunmayan ancak trafik işareti veya levhalarıyla belirlenmiş yaya veya okul geçitlerine yaklaşırken yavaşlamamak, varsa buralardan geçen veya geçmek üzere bulunan yayalara durarak ilk geçiş hakkını vermeyen ilgili kanun kapsamında da yaya önceliği konusunda da “Trafik Kural İhlali Tespit Tutanağı” düzenlenecek.
YARINDAN İTİBAREN HAFTA SONU DAHİL YAYA ÖNCELİĞİ DENETİMLERİNE SIKILAŞTIRILACAK 01 Mayıs 2019 tarihinden başlayarak yıl boyunca özellikle cuma, cumartesi ve pazar günleri başta olmak üzere bütün günlerde, tüm birimlerde çalışan emniyet ve jandarma personelinin cep telefonu kullanımı, emniyet kemeri ve trafiği tehlikeye düşürecek şekilde şerit değiştirme-makas atma ihlallerinin yanında “yaya önceliği konusunda seferberlik ruhuyla topyekûn etkin bir şekilde denetimler yapacak. Yürütülen faaliyetlere toplumsal destek sağlamak için bilgilendirme ve denetim faaliyetleri ile trafik güvenliğine katkı sağlayacak ve örnek teşkil edecek davranışlar ulusal, yerel ve sosyal medyada paylaşılacak.
ÖNCE YAYA GÖRSELLERİ TEMMUZ AYINA KADAR TAMAMLANACAK Yaya önceliğine vurgu yapan, farkındalığı artırmaya yönelik çalışmaların Mayıs ve Haziran aylarında da kararlılıkla sürdürülerek, karayolu üzerine çizilen “önce yaya” ikonlarının 01 Temmuz 2019 tarihine kadar tamamlanması için ilgi mülki idare amirleri koordinasyonunda gerekli tedbirler alınacak. (İrfan Çalışkan /İHA)