Nöroloji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Serdar Dağ, Türkiye'de TMS tedavisini uygulayan ilk isimlerden biri. Ünlülerin doktoru olarak anılmak istemese de kendisi; ünlü işadamları ve CEO'lardan Nebahat Çehre, Cüneyt Arkın, Ece Uslu, Öykü Gürman, Yeliz Şar, Emel Müftüoğlu ve Yüksel Mermer'e kadar pek çok ismin de hekimi. Geçtiğimiz hafta TMS tedavisi ile gündeme gelen 'Beyin sildirme' ifadesinden sonra, biz de soluğu Prof. Dr. Serdar Dağ'ın yanında aldık. Kendisine ve hatta 17 yaşında lise öğrencisi olan oğluna da TMS tedavisi uyguladığını söyleyen Dağ, "Beyin silmek diye bir şey söz konusu değil; insanların takıntıları, korkuları veya panik ataklarını ilaçsız tedavi ediyoruz" diyor. Prof. Dr. Serdar Dağ, Türkiye'de üç yıldır uyguladığı ama özellikle geçtiğimiz hafta gündeme gelen TMS tedavisi ile ilgili sorularımızı yanıtladı...
TMS (Transkraniyal Manyetik Stimülasyon) tedavisi ne demektir? Psikolojik ve nörolojik amaçlı olarak dünyada kullanılan bir tedavi yöntemidir. Amerika ve Kanada'da yıllardır uygulanan bu yöntemde amaç; psikolojik kökenli çoğu rahatsızlığı ilaç kullanmadan kısa sürede atlatmaktır. Yıllardır ilaç kullanıp artık yan etkilerinden şikayetçi olan veya ilaç tedavisine cevap vermeyen hastalar için alternatif bir yöntemdir. 2002'de depresyon tedavisinde, 2007'de migrende FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) onayı almıştır. TMS (Transkranial Manyetik Stimülasyon) tedavisinde beynin bazı bölgelerine manyetik akım gönderilerek beynin doğal elektriği aktive edilir.
YAŞAM KALİTESİ ARTAR
Yan etkisi var mıdır? Bu tedavinin hiçbir yan etkisi yoktur. Kişi kendini daha rahat ve gevşemiş hisseder. Yaşam kalitesi artar. Herhangi bir ağrı hissedilir mi? Hiçbir ağrı olmadan uygulanan bu işlemde kişi; hemen sonrasında evine, işine rahatlıkla gidebilir. Anestezi gerektirmeyen son derece basit bir işlemdir. Bir seans ne kadar sürüyor? TMS tedavisi hangi sıklıkla tekrarlanabilir? Toplamda her seans 20 dakika sürer. Ortalama 10-15 seans aralığında biter. Haftada en az iki seans olmak üzere, toplamda minimum 10 seans görülmelidir. Hastaların durumuna göre bu, 20-30 seans aralığına çıkmaktadır. TMS tedavisi sırasında ilaçlar bırakılır mı? TMS tedavisine başlamadan üç hafta önce hiçbir değişikliğe gitmeyin. Tedaviye başladıktan sonra doktorunuzun da tavsiyesiyle ilacınızın dozunu yavaş yavaş azaltabilirsiniz.
HAMİLELERDE GÜVENLİ
TMS tedavisinden fayda görüldüğü ne zaman anlaşılır? Seanslar tedavi süresi boyunca doktor tarafından takip edilir. Psikolog eşliğinde bazı değerlendirme ölçekleri de yapılarak durumdaki değişimler saptanır. Hastaların çoğu tedavinin ikinci haftasından sonra kendindeki değişimi fark etmeye başlar. TMS tedavisinin riskleri var mı? TMS tedavisinin hiçbir riski yoktur. Hatta hamile ve emzirme dönemindeki kadınların ilaç kullanmaları riskli olduğu için, TMS tedavisi onlar için alternatif bir yol olmaktadır. Seans sonrası hafif bir baş ağrısı olabilmektedir. (Hastaların 10'da birinde görülür). Bu durum kasların uyarımından kaynaklanmaktadır, yaklaşık bir saat sonra geçmektedir.
TÜMÖRÜ HAREKETE GEÇİRMEZ
TMS tedavisi beynimizde var olan tümör, ur gibi oluşumları harekete geçirerek var olan bir hastalığı tetikleyebilir mi? TMS, manyetik etki ile yıpranmış ve işleyişi bozulmuş beyin hücresinin uyarısını normale döndürür. Tümör, anormal hücrenin çoğalarak normal hücrelerin yerini alması ile oluşur. Kaldi ki sinir uyarılarını düzenleyerek immun sistemi ve ruh halini düzelten TMS tedasi, tümör oluşumunu harekete geçirmez. Bu konuda FDA onaylıdır.
PANİK ATAKTAKİ NÖBETLER GEÇİYOR
Tedaviye en iyi yanıt veren hasta grubu hangisidir? Tedaviye en çok depresyon, panik atak, anksiyete, beyin yorgunluğu yaşayan, psikolojik ağrı çeken, fibromiyalji, gerilim tipi baş ağrısı ve migren hastaları iyi yanıt veriyor. Ayrıca demans, felç ve parkinsonda başarı ile uygulanmaktadır. Tedavi yarım bırakılırsa herhangi bir yan etki gelişebilir mi? Hiçbir yan etki gelişmez fakat iyileşme süreci olumsuz etkilenir. Çünkü beyin ve sinir uyarısının düzenlenmesi ve tedavi yarım kalmış olur, oluşan iyilik sürekli olmaz.
ŞEKER VE TANSİYON HASTALARI DA GELİYOR
Size daha çok kimler TMS tedavisi için geliyor? Bize daha çok yoğun stres altında çalışan işadamları, CEO'lar, sanatçılar ve çok fazla ağrı çekenler geliyor. En fazla başvuru; gebe kalmak isteyen kadınlar ve ilaç kullanmak istemeyen hastalar tarafından yapılıyor. Bunun yanında felçli ve demanslı hastalarımız da var. Şeker, tansiyon vb. hastalığı olanlar da TMS'den faydalanabilirler mi? Şeker, tansiyon hastalarına da TMS tedavisi uygulanabilir. Depresyon, panik atak, anksiyete; hem tansiyonu, hem de şeker yükselmesini tetikler. Bu açıdan da destek tedavisi yerine geçer.