AA muhabirinin, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'ndan edindiği bilgilere göre, Bakanlık, av baskısını azaltmak ve denizlerdeki su ürünleri varlığını korumak amacıyla 2013'te gönüllülük esasına dayalı balıkçılık sektöründe avcılık yapan ruhsatlı tekne sayısını azaltma programı başlattı.
Avlanabilir stoklara oranla, sahip olunan av filosunun kaynaklar üzerinde aşırı av baskısı oluşturması nedeniyle av ve av gücü arasında bir dengenin kurulması ihtiyacının ortaya çıkması üzerine bu programı hayata geçiren Bakanlık, bu uygulamayla su ürünleri stoklarının korunmasını ve sürdürülebilir balıkçılığın sağlanmasını hedefledi.
- "Türkiye'de 15 bin 680 ruhsatlı balıkçı teknesi var"
2007-2013 yıllarında büyük filolara sahip İspanya, İtalya, Fransa, İngiltere ve Danimarka gibi ülkelerde uygulanan balıkçı gemilerini azaltma programı kapsamında Türkiye'de 10-20 metre balıkçı gemilerine metre başına 10 bin, 21-30 metre balıkçı gemilerine 15 bin, 31-34 metre balıkçı gemilerine 20 bin, 35-45 metre balıkçı gemilerine 30 bin ve 46 metre ve üzeri balıkçı gemilerine ise 35 bin lira destekleme ödemesi yapıldı.
Program çerçevesinde yapılan ilk başvuruların ardından 2013'te 364 balıkçı gemisi filodan çekildi. Alınan gemilerden 29'u kontrol amaçlı olarak Bakanlık il müdürlüklerine ve araştırma amaçlı kullanılmak üzere bazı üniversitelere teslim edildi. Geriye kalan 335 balıkçı gemisi de Makine Kimya Endüstrisi İzmir Aliağa Gemi Söküm Tesislerinde ayrıştırma işlemine tabi tutuldu.
Ardından alınanlarla birlikte toplamda bin 11 balıkçı gemisi filodan çekilirken, sahiplerine 138 milyon 600 bin lira destekleme ödemesi yapıldı.
Türkiye'de Ekim 2015 itibarıyla denizlerde faaliyet gösteren değişik boy uzunluklarına sahip halen 15 bin 680 ruhsatlı balıkçı gemisi bulunuyor.
- "Ya kota getirilmeli ya da tekne azaltılmalı"
Su Ürünleri Kooperatifleri Merkez Birliği Başkanı Ramazan Özkaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, desteklemenin ve balıkçı teknelerini azaltma programının belirli bir süre daha devam etmesini istedi.
Denizlerdeki sürdürülebilirliğin devam etmesi için su ürünleri stoklarına zarar veren balıkçı gemilerinin alınması gerektiğini aktaran Özkaya, "30 metrenin üzerindeki tekne sahipleri destekleme fiyatları az olduğu için gemilerini satmadı. Özellikle 30 metrenin üzerindeki balıkçı gemileri için destekleme fiyatlarının artırılması lazım. Bakanlık bunu yapmıyorsa acilen kota sistemine geçmeli. Ya kota getirilmeli ya da tekne azaltılmalı" ifadelerini kullandı.
Bu desteklemenin teknesine bakım yapamayan balıkçılar için faydalı olduğunu vurgulayan Özkaya, şunları kaydetti:
"Gürcistan'da 21 tekne, Türkiye'de avlanan hamsiden daha fazla hamsi yakaladı. Türkiye'de 600'e yakın gır gır türü tekne var. Demek ki, tekne sayısı çok önemli değil. Bilinçli avlanma ve sürdürülebilirlik adına kotayı getirmek lazım. Olmazsa olmazımız kota. 30 metrenin üzerindeki balıkçı gemilerine verilen desteklemenin artırılmasını ve bu programın belirli bir süre daha devam etmesini istiyoruz. Bu sayede büyük teknelerde azalma olabilir. Kotanın acilen hayata geçirilmesini talep ediyoruz."