Amerikalı havacılık ve savunma sanayii şirketi Lockheed Martin, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 11 ülkeye toplam 440 adet F-35 jeti satışının son aşamasına geldi. Reuters tarafından, görüşmelere yakın iki gizli kaynağa dayandırılarak verilen haberde, satışın büyüklüğünün 37 milyar ABD doları bulacağı belirtildi.
2 MİLYAR DOLAR TASARRUF
Kaynaklar, bunun F-35 kapsamındaki en büyük anlaşma olduğunun altını çiziyor. 2006 yılından beri üretilmeye başlayan hayalet uçaklar, son teknolojik donanımları ve yenilenmiş haliyle bu hafta Paris Havacılık Fuarı'nda görücüye çıkacak.
Lockheed firmasından bir yetkililer anlaşma yahut kontratla ilgili herhangi bir detay veremeyeceklerini, "blok alım" da dahil olmak üzere açıklamaların ABD hükümeti tarafından yapılacağını belirtmesine rağmen Reuters, 440 uçağın üç partide teslim edileceğini bildirdi. Lockheed ise blok alım anlaşmasına katılacak ülkeler bu sayede 2 milyar dolara yakın bir tasarruf öngörüyor.
11 ÜLKE BİR ARAYA GELMİŞTİ
Geçtiğimiz hafta F-35 almak isteyen 11 ülkenin yetkilileri ABD'nin Maryland eyaletindeki Baltimore şehrinde bir araya gelmiş ve F-35 jetlerine ekipman üreten Northrop Grumman tesislerinde incelemelerde bulunarak şartları görüşmüştü. Aralarında Türkiye'nin de temsilcisinin bulunduğu ülkeler Avustralya, Danimarka, İsrail, İtalya, Japonya, Hollanda, Güney Kore, Birleşik Krallık ve ABD.
Reuters haberine göre, 2018 mali yılı içerisinde en az 135 jetin alımını kapsayan ve ilk teslimatın 2020'ye planlandığı görüşmelerde her F-35 savaş uçağı için ilk etapta ortalama 88 milyon dolarlık fiyattan bahsediliyor. 2019 ve 2020 yılları anlaşmasındaki adedin ise yıllık en az 150 olması bekleniyor.
ABD Hava Kuvvetleri ve müttefiklerinin genelde tercih ettiği A klasmanındaki F-35 jetler için 2019 yılındaki ortalama fiyatın 85 milyon dolar, ertesi seneki pakette ise bu bedelin 80 milyon dolara kadar düşeceği söyleniyor. Böylelikle F-35 uçakları için tarihin en ucuz anlaşması yapılmış olacak ve maliyetler de toplu alımla düşürülecek.
FİYATI ELEŞTİRİLİYORDU
ABD Başkanı Donald Trump da dahil olmak üzere F-35 programı fiyatlarının çok pahalı olması nedeniyle eleştiriliyordu. Nitekim, Birlşik Devletler'in son F-35 anlaşması uçak başına 102 milyon dolar ve 95 milyon dolar şeklinde olmuştu.
Pentagon yetkilileri de gecikmeler ve artan maliyetler dolayısıyla Lockheed programına karşı zaman zaman serzenişlerde bulunuyordu. Son olarak, pilotların oksijen ekipmanlarındaki uyumsuzluklar nedeniyle 4 uçaklık bir F-35 filosunun uçuşu ikinci bir emre kadar durdurulmuştu.