Elif Didem DANACIOĞLU / EKOhaber Gazetesi
Bursa iş dünyası, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının çalışmaları, “Ar-Ge Reform Paketi”nin sunduğu avantajlar ve rekabetin bilgi ve teknolojinin belirlediği bir süreçten geçmesi bilinciyle Ar-Ge yatırımlarına hız verdi. İş dünyası, Ar-Ge olmadan ve yeni fikirleri hayata geçirmeden büyük hedeflere ulaşmanın mümkün olmadığı görüşünde. Yatırımcılar bu dönemde rakipler ile ‘pozitif ayrışmanın’ yolunun bilgiyi üretim süreçlerine dahil etmekten geçtiğini belirtti. Geçtiğimiz aylarda, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Ar-Ge harcamalarının, ekonomik büyümeyi pozitif ve anlamlı şekilde etkilediğini söyledi. Türkiye’de 2016 yılında Ar-Ge faaliyetleri için merkezi yönetim bütçesinden 7 milyar 508 milyon lira harcama yapıldığını ifade eden Bakan Faruk Özlü, “Bu miktar, 2015 yılına göre yaklaşık yüzde 22’lik bir artışı ifade etmekte. Yine 2017 yılında Ar-Ge için başlangıç ödeneğimiz 8 milyar 174 milyon lira seviyesinde. Ar-Ge faaliyetlerine yönelik vergi indirimi ve istisnalarının toplamı 2016 yılında 1 milyar 927 milyon lira. Dolaylı Ar-Ge desteği 2017 yılı için ise 2 milyar 141 milyon lira olarak tahmin edilmektedir. 2015 yılında Ar-Ge harcamalarımızın merkezi yönetim bütçesindeki payı yüzde 1,08 olarak gerçekleşmişti.
2002 yılında Ar-Ge’ye yüzde 0,48 pay ayırmışken, bugün bu payı yüzde 1,14 düzeyine getirmiş bulunmaktayız. 2015-2016 yılları arasında Ar-Ge bütçemizdeki yüzde 21,6 artış memnuniyet vericidir. Hedefimiz, Ar-Ge payını 2023 yılında önce yüzde 2’ye, akabinde yüzde 3 seviyesine çıkarmaktır.” Aynı zamanda, özel sektörün ve Türk sanayicilerinin bu konuya özel önem vermesi gerektiğini de vurgulayan Faruk Özlü, ihracatta yüzde 3’ler düzeyinde olan yüksek teknoloji ürünlerinin payını artırmanın yolunun da yine Ar-Ge, inovasyon ve tasarımdan geçtiğini ifade etti. Faruk Özlü, Türkiye’de 38 sektörde ve 35 ilde toplam 589 Ar-Ge merkezi bulunduğunu, bu merkezlerde yaklaşık 38 bin kişinin çalıştığını, bu merkezlerde 16 bin adet tamamlanan ve devam eden proje olduğunu ifade etti. Bursa iş dünyasından edindiğim bilgiler ışığında, Bursa’da son 3 yılda Ar-Ge ve tasarım merkezi sayısının yaklaşık 3 kat artarak 71’e yükseldi. Türkiye’nin ikinci ihracatçı kenti Bursa’da Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin sayısı artmaya devam ediyor.
Bursa’da, 2014 yılında 23 olan Ar-Ge merkezi sayısı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının çalışmaları, “Ar-Ge Reform Paketi”nin sunduğu avantajlar ve BTSO’nun çalışmalarıyla önemli oranda arttı. Bursa’nın 13 milyar dolara yakın ihracata imza attığını belirten iş dünyası, Bursalı firmaların katma değerli ve inovasyon odaklı üretim vizyonuyla yaptığı çalışmalarla Ar-Ge merkezlerimizin sayısı 65’e, tasarım merkezlerinin sayısı ise 6’ya çıktığı vurgulandı. Son 3 yılda Ar-Ge ve tasarım merkezi sayısı yaklaşık 3 kat artarak 71’e yükselen Bursa’nın hedefinde, 100 Ar-Ge ve tasarım merkezini kente kazandırmak var. Görüşlerde, otomotiv, makine, tekstil, kimya, gıda gibi sektörlerde söz sahibi olan Bursa’nın Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde atağa geçtiği vurgulandı. Bursa yatırımcıları, gerek Bursa yerel, genel de ülke genelinde rekabet için Ar-Ge çalışmalarını artırmak gerektiğini belirtiyorlar. Firma temsilcileri, kendi bölgelerinde bir üretim ve çekim merkezi olma hedefiyle gelişimini şekillendirmeye çalışıyor. Bursalı dinamikler, Bursa’nın yüksek teknolojinin ve katma değerli üretimin merkezi olacağını söyledi. Ülkenin gelecek yolculuğunda ekonomik faaliyetlerdeki üstün başarısıyla Bursa’nın, kilit rol üstlendiğini ifade eden iş dünyası, son yıllarda artan AR-GE yapılanmalarının, önümüzdeki süreçlerde daha da hızlanacağına dikkatleri çektiler. Bursalı yatırımcılar, Ar- Ge yatırımlarını değerlendirdiler.
İbrahim Burkay - BTSO YKB
‘Bursa Ar-Ge’de sözünü tuttu’
2017 yılı sonuna kadar hedeflediğimiz 70 Ar-Ge ve tasarım merkezi sayısına yıl bitmeden ulaştık.
Son 3 yılda Ar-Ge ve tasarım merkezi sayısının 3 kat artarak 71’e yükseldi. Hedefimiz 100 Ar-Ge ve tasarım merkezini kentimize kazandırmak. Türkiye’nin ikinci ihracatçı kenti Bursa’da Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinin sayısı artmaya devam ediyor. Bursa’da, 2014 yılında 23 olan Ar-Ge merkezi sayısı Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın çalışmaları, ‘Ar-Ge Reform Paketi’nin sunduğu avantajlar ve BTSO’nun çalışmalarıyla artmaya devam etti. Otomotiv, makine, tekstil, kimya, gıda gibi sektörlerde söz sahibi olan Bursa, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde atağa geçti. 13 milyar dolara yakın ihracata imza atan Bursa, son 3 yılda Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin sayısının yaklaşık 3 kat arttırdı. Bursalı firmalarımızın katma değerli ve inovasyon odaklı üretim vizyonuyla yaptığı çalışmalarla Ar-Ge merkezlerimizin sayısı 65’e, tasarım merkezlerinin sayısı ise 6’ya yükseldi.
Mutlaka sanayiye teknolojiyi eklemek zorundayız. Özellikle Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın firmalarımıza moral veren destekleri ve Ar-Ge Reform Paketi sayesinde merkezlerin sayısı artmaya devam ediyor. Yalnızca birkaç sektörde Ar-Ge merkezine sahip olan kentimiz, bugün baktığımızda devletimizin ve odamızın da destekleriyle 11 ayrı sektörde Ar-Ge ve Tasarım merkezine sahip oldu. Bursalı firmalarımızın bu konuda Türkiye’ye örnek bir performansı var. İnovasyon ve Ar-Ge’nin şirketlerimizin ana gündemi olmasını istiyoruz. Yenilenme olmadan büyüme olmaz.
ÜLKEMİZDE VE KENTİMİZDE AR-GE KÜLTÜRÜ YAYGINLAŞIYOR
Devletimizin sunduğu teşvik ve destekler ile firmalarımız Ar-Ge ve Tasarım Merkezi açmak için büyük gayret sarf ediyor. Odamız öncülüğünde yürütülen İnovasyon Ligi, Bursa Tasarım ve İnovasyon Baharı gibi birçok projemiz de bu sayının artmasını sağlıyor. Bursa iş dünyası olarak merkezlerimizin sayısını en kısa sürede 100’e çıkartmayı istiyoruz. Bizler inanıyoruz ki, Ar-Ge olmadan, yeni fikirler üretmeden büyük hedeflere ulaşmamız mümkün değildir. Bursa’da hayata geçen Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde otomotiv sektörünün ağırlığı dikkat çekiyor. Otomotiv üretim merkezi olan Bursa’da şu anda 30’u aşkın otomotiv ve otomotiv yan sanayi sektörüne yönelik Ar-Ge merkezi faaliyette.
Makine ve techizat imalatı sektöründe ise yaklaşık 10 Ar-Ge merkezi yer alıyor. Ar-Ge merkezleri arasında ise 3. sırada 9 merkezle tekstil sektörü firmaları yer alıyor. Türkiye’nin üretim üssü Bursa’da ayrıca bilişim ve yazılım, demir dışı metaller, elektrik-elektronik, gıda, kimya, denizcilik, enerji ve mobilya alanlarında da çok sayıda Ar-Ge merkezi yer alıyor. Bursa’da tasarım merkezlerinin sayısı ise 6’ya yükseldi.
Bursa bu alanda ise 2’şer adet otomotiv ve tekstil, 1’er adet de mobilya ve seramik alanında tasarım merkezlerine sahip.
Hüseyin Durmaz - Bursa OSB YKB
‘Türkiye ekonomisinde geleceği belirleyecek’
Her zaman söylemekteyiz, Bursa ülkemiz sanayisinin öncü kentidir. Bu durum ülkemizin ilk OSB’sinin Bursa’da kurulmuş olmasından tutun da ar-ge merkezleri sayısına kadar hep böyledir.
Ülkemizde faal 546 ar-ge ve tasarım merkezi bulunmakta olup bunların 59’u Bursa’da yer almaktadır. Bursa’daki ar-ge ve tasarım merkezlerinin de yarısı Bursa OSB’de faaliyet göstermektedir. Bölgemizde 23’ü Ar-Ge merkezi ve 3’ü de tasarım merkezi olmak üzere toplam 29 merkez, bölgemizde üretim yapan firmaların ar-ge’ye ve tasarıma verdikleri önemin bir göstergesidir. Bu şüphesiz yeni ürün, inovasyon, rekabet avantajı gibi farklılıklar anlamına gelmektedir ki sonuçta pazar payının artması, ihracat kolaylıkları anlamına gelmekte ve sonuçta Bursamız kazanmaktadır. Bölgemizdeki Ar-Ge merkezlerinin sektörel dağılımına baktığımızda otomotiv ana ve yan sanayiinde 16, makine ve teçhizat sektöründe 4, tekstil sektöründe 1, kimya sektöründe 1, demir ve demir dışı metallerde ise 1 Ar-Ge merkezi bulunduğunu görüyoruz. Biz Bursa OSB yönetimi olarak da bölgemizdeki fabrikaların ar-ge ve tasarım merkezine yönelik çalışmalarını çok önemsiyoruz. Amacımız, bugünden sonra da sanayi bölgemiz içerisindeki Ar-Ge merkezlerinin ve tasarım merkezlerinin sayısının artmasına katkı sağlamak. Şüphesiz ki Ar-Ge merkezleri ve tasarım merkezleri sanayinin sürdürülebilir büyümesinde büyük rol oynuyor. Şirketlerimiz Ar-Ge merkezleriyle ve tasarım merkezleri ile teknoloji üreten dünyadaki büyük firmalarla rekabette öne çıkabiliyor. Katma değeri yüksek ürünlerle firmalarımız ülke ekonomisine ciddi katkıda bulunuyor. Bölgemiz firmalarındaki Ar-Ge ve tasarım merkezleri, Türkiye ekonomisinde geleceği belirleyecek, yüksek katma değerli ürünleri üretip geliştirecek, nitelikli istihdam sağlayan, bilgi ve teknolojinin ön planda olduğu çalışmalara imza atıyor.
Ömer Faruk Korun - HOSAB YKB
‘Teknolojiyi ekleme zorunluluğumuz var’
Yıllık 13 milyar dolar seviyesinde ihracatı olan Bursa, Ar-Ge ve tasarım merkezleri konusunda ülkemizde ilk sıralarda olsa da daha iyi noktada olması gerektiğinin herkes bilincinde… Bundan dolayıdır ki, son 3 yıl içinde Ar-Ge ve tasarım merkezi sayısı üç kat artmış ve 71’e ulaşmıştır. Ancak daha çok istihdam, ihracat ve katma değer yaratmak için bu sayının yeterli olduğunu düşünmüyor, daha da hızlı artması gerektiğini belirtiyoruz. Bunun için hayata geçirilen Ar Ge Reform Paketi önemli bir itici güç olacaktır. Bugünün Bursa’sına baktığımızda başta otomotiv olmak üzere tekstil, makine, gıda gibi sektörler öne çıkıyor. Otomotiv konusunda iyi bir noktada olan Bursa’da 30’u aşkın otomotiv ve otomotiv yan sanayi sektörüne yönelik Ar-Ge merkezinin olması da bunu gösteriyor. Bursa için önemli olan tekstil sektöründe ise 9 merkezin olması aslında tekstil alanına odaklanmak gerektiğini düşündürüyor. Tekstilde daha çok merkeze sahip olmak, tekstil ürünlerinde daha fazla katma değerli, teknolojinin üretim süreçlerine dahil edildiği, rekabetçi ve inovatif bir noktaya gelmek gerektiğini söylemek mümkün. Makine ve teçhizat imalatı sektöründe 10 merkezin bulunması da ayrıca sektörün geleceği açısından umutlu olmamızı sağlıyor. Tasarımda da merkez sayısı Bursa’da 6 ve bunların 2’şer adedi otomotiv ve tekstil, 1’er adet de mobilya ve seramik alanında… HOSAB olarak bölgemizde otomotiv ve yan sanayi ile makine metal sektörlerinde faaliyet gösteren firma sayısı çoğunlukta. Yaptığımız yatırımlarla doluluk oranımız her geçen gün artarken, firmalarımızın Ar-Ge, inovasyon gibi konulardaki bilinci ve ihtiyacı da artıyor. Bunu gören firmalar rekabetçi dünyada Ar-Ge ve tasarım merkezi gibi konuları da ciddi olarak gündemlerine alıyorlar. Yakın gelecekte Bursa ile birlikte bölgemizde de bu merkezlerin sayılarının artacağını düşünüyoruz.
Çünkü Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin kentin katma değerli üretime büyük güç kattığı ortada. Bizim sanayiye, ürünlerimize mutlaka teknolojiyi ekleme zorunluluğumuz var.
Yunus Aydın – Uludağ OSB YKB
‘Bakanlığımızın verdiği teşvikler çok önemli’
Bakanlığımızın Ar-Ge Merkezleri reform paketi ile birlikte son 5 yılda BTSO’nun da katkılarıyla Ar-Ge tasarım merkezi sayısı Bursa’mız da 23’ten 71’e ulaştı. Oranlarsak Ar-Ge Tasarım Merkezi sayısın da Bursa’mız da yüzde 208 oranında arttığını görürüz. 2018 yılı sonuna kadar bu sayının 100’e ulaşmasını bekliyoruz. Türkiye’nin ilk 500’ünde yer alan Bursa şirketlerine baktığımızda bünyesinde Ar-Ge ve Tasarım Merkezi bulunduran şirketlerin başı çektiğini tartışmasız olarak görüyoruz.
Teknolojiyi üretim ile bütünleştirmenin ihracat ve şirketlerin büyüme hızları ile doğru orantılı olduğuna inanıyoruz. Bölgemizde Türkiye’nin ilk 500 şirketi arasına giren 4 şirketimiz var. Bunlar arasında özellikle Akbaşlar Holding bünyesinde bulunan Ar-Ge ve Tasarım merkezi Türkiye de örnek gösterilen merkezlerden birisi. Yüzde 95 oranında tekstil üretiminin ağırlıkta olduğu bir Organize Sanayi Bölgesiyiz. Bu noktada ‘Avrupa’nın fasoncusu’ olmaktan kurtulup, katma değeri yüksek ürünler üretebilmek için Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinin artırılması noktasında bakanlığımızın verdiği teşviklerin çok önemli olduğuna inanıyoruz. Uludağ OSB olarak bünyesinde Ar-Ge ve Tasarım Merkezi kurma imkanı bulamayan şirketlerimize hizmet verebilmesi için Bursa Teknik Üniversitesi iş birliği ile bir Ar-Ge Merkezinin OSB sınırlarımız içerisinde hizmete girmesi çalışmalarımız hızla devam ediyor.