Birçok Avrupa ülkesinde yıllardır uygulanan ‘esnek çalışma saatleri’ modeli Türkiye’de de artık hızla yayılıyor. Özellikle İstanbul gibi trafiğin yoğun olduğu şehirlerde çalışanların motivasyonunu yükseltmeyi hedefleyen dev şirketler, çalışma saatlerini teker teker değiştiriyor. Eskiden sabah 9.00 akşam 18.00 olan çalışma saatleri artık, 8.30–17.30, 07.30-16.30 ve 07.45–16.45 olarak değişiyor. Şirketler böylece çalışanlarının trafikte zaman kaybetmesini önlerken, motivasyonlarını da yüksek tutuyor.
EN BÜYÜK NEDEN TRAFİK
Şirketlerin iş saatlerini değiştirmesindeki en önemli etken ise trafik. Türkiye’de trafiğin en yoğun olduğu üç il İstanbul, Ankara ve İzmir olarak gösteriliyor. Ancak birçok şehirde de artık akşam ve sabah saatlerinde yoğun trafik yaşanıyor. İstanbul’da trafik sabah saat 06.30 itibariyle başlıyor. İlk yoğunluk köprülerin Anadolu’dan Avrupa’ya geçiş güzergahlarında yaşanıyor. Saat 07.00 itibariyle İstanbul’da birçok ana arterde trafik artıyor. Saatler 08.00’i gösterirken zirve yapıyor. En sıkışık zaman aralığı 7.30-9.00 arası olarak gösteriliyor. Ankara ve İzmir’deki yoğunluklar ise İstanbul’a kıyasla 30-40 dakika daha sonra gözleniyor ve 8:30’da zirve yapıyor. En çok 8.00-9.00 arasında yoğunluk oluyor. İstanbul’da akşam yoğunluğu ise saat 18.00-19.30 arasında yaşanıyor. Saatler 19.00’ı gösterirken ise merkezi yollarda trafik adeta durma noktasına geliyor. İzmir’de 18.50, Ankara’da ise 18.40 akşam yoğunluğu en üst seviyeye ulaşıyor.
3 SAAT YOLDA GEÇİYOR
Bugün İstanbul’da yaşayan ve işine gitmek için Avrupa yakasına geçmek zorunda olan bir çalışan sabah 09.00’da işinde olabilmek için evden 07.30’da çıkmak zorunda kalıyor. Aynı çalışan 18.00’da işinden ayrıldıktan sonra 19.30’da evine ulaşıyor. Yani günün 3 saatini trafikte geçirebiliyor. Şirketler de bu durumun önüne geçmek için çalışma saatlerinde değişikliğe gidiyor. Şirket yetkilileri, “Esnek çalışma saatlerini uygulamamızın başlıca nedeni, çalışanlarımızın iş-yaşam dengesini sağlamalarına yardımcı olabilmek, yoğun trafik saatleri ve kişisel ihtiyaçlara göre esneklik sağlayabilmek. Her çalışanın ihtiyaçlarının, beklentilerinin ve motivasyonlarının birbirinden farklı olduğunu biliyoruz. Esnek çalışma saatleri de bu bilinçle oluşturduğumuz uygulamalardan biri. Herkes gibi çalışanların da özel hayatları ve iş dışında sahip oldukları başka sorumlulukları var” diyor.
ÇALIŞMA SAATLERİNDE DEĞİŞİKLİĞE GİDEN BAZI ŞİRKETLER
Coca-Cola
* Çalışma saatleri 8.30–17.30 olarak belirlendi. Buna ek olarak tüm çalışanlar ‘esnek çalışma saatleri’ uygulaması kapsamında kendi çalışma saatlerini planlayabiliyor. Normal çalışma saatlerinden 1.5 saat daha önce veya daha sonra işe başlama olanağı sunuluyor.
Defacto
* Çalışma saatleri sabah 07.00-09.00 akşam 17.00-19.00 arası olacak şekilde seçenekli olarak düzenleniyor. Böylece çalışanlar kendi olanaklarına ve yol güzergahındaki trafik durumuna göre saatlerini ayarlayabiliyor ve esnek çalışılabiliyorlar.
Eczacıbaşı Topluluğu
* Eczacıbaşı Topluluğu’nda normal çalışma saatleri 08.00–17.30 olarak belirlendi. Ayrıca çalışanlar ‘esnek çalışma düzeni’ uygulamalarıyla, çalışma hayatlarını kendi tercihlerine göre yönetebiliyorlar. Bu kapsamda çalışanlar, sabah 7.00-9.30 aralığında, işe gelecekleri saati kendileri seçebiliyor.
Pegasus Hava Yolları
* Geçtiğimiz yıl yapılan değişiklikle, genel müdürlük binasında çalışma saatleri 07.30-16.30 arasında olacak şekilde belirlendi. Değişiklikten önce, çalışma saatleri aralığı 08.00–17.00 idi.
PepsiCo
*Merkez ofisleri mesai saatleri 07.45–16.45 olarak belirlendi. Böylece işe geliş ve işten dönüşlerde trafik açısından nispeten rahatlık sağlanıyor. Ayrıca esnek çalışma uygulaması sayesinde çalışanlar geliş gidiş saatlerini yöneticileri ile mutabık kalarak kendileri ayarlayabiliyor. Saat 11.00–15.00 arasında ofiste olunması kuralı dışında istedikleri saatte giriş çıkış yapabiliyorlar.
Pfizer
* Genel çalışma saatleri 08.30 ve 17.30 arası iken çalışanların esnek çalışma saatleri kapsamında ve kişisel tercihlerine göre 07.30-16.30 ya da 09.30-18.30 arasında çalışabiliyorlar.
Philip Morris/Sabancı
* Çalışanların temel çalışma saatleri 10.00–16.00 arası olarak belirlendi. Temel çalışma saatlerinden önceki veya sonraki saatler, esnek saatler olarak belirleniyor. Yani çalışanlar her gün 8 saati ve haftada 40 çalışma saatini tamamlaması şartıyla işe erken ya da geç gelmeyi seçebiliyor.
Turkcell
* Çalışma saatleri İstanbul’da 07.30-16.30 olarak belirlendi. İstanbul dışındaki lokasyonlarda ise çalışma saatleri 08.00-17.00 oldu.
Vodafone
* İş sürekliliğini sağlayan ekiplerin dışında kalan çalışanlar, kendi tercihlerine göre 07.00-16.00, 08.00-17.00 ya da 09.00-18.00 saatleri arasında çalışabiliyor. Buna uyumlu olarak ekip toplantıları 09.00-16.00 arasında yapılıyor.