Rize
ÇAYKUR Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim, AA muhabirine, 2022 yılında Rize, Artvin, Trabzon ve Giresun'da yaklaşık 582 bin 497 ton yaş çay alımı yaparak 114 bin 500 ton kuru çay ürettiklerini belirtti.
Geçen yıl alınan yaş çay karşılığı üreticilere 4 milyar 100 milyon lira ödenerek bütün ödemelerin tamamlandığını ifade eden Alim, ÇAYKUR'un 47 fabrika ile yolculuğuna devam ettiğini, iki fabrikanın bu yıl hizmete alınacağını aktardı.
Alim, ÇAYKUR'un yaş çay alımlarının yanında en büyük hedefinin kuru çay satışını artırmak olduğunu kaydederek, "Yaş çayı alıp işlemek, kuru çaya dönüştürmek büyük başarı ama bunu başarı kabul etmiyoruz. Aldığımız yaş çay karşılığı kuru çay satışı yaparsak bizim için başarı gerçek başarı olur." dedi.
Daha önce kurum tarihinin en yüksek kuru çay satışını 2021'de gerçekleştirdiklerini anımsatan Alim, "2021'de 860 bin tonun üzerinde yaş çay alırken 158 bin tonun üzerinde kuru çay satışımız vardı. Önceki yılı geride bırakarak yaklaşık 163 bin ton kuru çay satışı yaptık. Bunun 31 bin tonu dökme şeklindedir. 3 bin tonu yurt dışı satışımızdır." diye konuştu.
Soğuk çay pazarında da önemli yere sahip olduklarını dile getiren Alim, soğuk çay satışında 102 bin litreyi geçtiklerini, önlerindeki dönem için hedeflerinin 110 bin litreye ulaşmak olduğunu söyledi.
Alim, 2022 yılında üretilen kuru çaydan daha fazla kuru çay satışı yapıldığını belirterek, "Amacımız her yıl aldığımız çayı satıp depolarda fazla stok bırakmamak. Geçmiş yıllardan kalan çayla birlikte stokumuz bir miktar yüksekti. 31 Aralık 2022 itibarıyla stokumuz 80 bin ton civarında. Yaş çay sektöründe mayıs ayından mayıs ayına değerlendirme yapıyoruz. Çünkü bir sonraki çay alımı mayıs ayında başlayacak. Mayıs ayına yaklaşık 30 bin ton kuru çay stoku ile gireceğiz. Bu idare edilebilir bir seviye." diye konuştu.
Türk çayının zaman zaman 110 ülkeye ihraç edildiğine dikkati çeken Alim, satış mağazalarında ise 500 ton satış gerçekleştirdiklerini kaydetti.
Alim, ÇAYKUR'un ürün ağını geliştirmesiyle farklı alanlara açıldığını ifade ederek, şöyle konuştu:
"12 bin 500 ton matcha çayı (yeşil çay pudrası) sattık. Amerika'ya 200 ton yeşil çay pudrası satıyoruz. Bunu 400 tona çıkarmak için görüşme gerçekleştirdik. Diğer ülkelerle ilgili görüşmelerimiz sürüyor. Moğolistan'a ise farklı tonajlarda çay satma işlemimiz devam ediyor. 2022 yılı içerisinde Ukrayna'ya dökme çay sattık. İyi bir satış gerçekleştirdik. Yurt dışı satışları ile ilgili farklı arayışlarımız var."
"Çayın her atığının değerlendirilmesi için çalışıyoruz"
Çayın her atığının değerlendirilmesi için çalıştıklarına işaret eden Alim, "Kuru çay paketlemesi yapılırken çıkan kafein tozlarından suni deri üretimi var. Üzerine önemle eğiliyoruz. Kafein tozu tamamen işe yaramaz gibi görünüyor ama suni deri yapımı, otomotiv sektöründe, oturma gruplarında, çanta gibi farklı sektörlerde yer bulacak bir ürün olacak." dedi.
Yusuf Ziya Alim, deri üretiminin Bilecik'te yapıldığını belirterek, "Bizden alınan kafeinler 10 mikronun altında inceltiliyor, toz haline getiriliyor, tozdan yüzde 60'ı çay atığı olarak deri üretiliyor. Biz tozu çöpe atmıyor, değerlendiriyoruz. Deneme ürünlerinden birkaç parça bize getirildi. 2023 yılında seri üretime geçileceğini düşünüyoruz." diye konuştu.
Kafein tozlarından üretimi yapılan derinin her alanda kullanılabileceğine işaret eden Alim, alternatif ürün olarak helva, kafeini alınmış siyah çay ürettiklerini, şubat ayında makarna üretimine başlayacaklarını, çay tohumu yağının kısa sürede mağazalarda yer bulacağını sözlerine ekledi.