Cizre’ de 2 aydır uygulanan sokağa çıkma yasağından dolayı birçok esnaf iflas etme noktasına geldi. Ödemelerini yapamayın Cizreli esnaflar, “60 gündür kepenk açmadığımız için stokladığımız ürünlerin ne halde olduğunu bilmiyoruz. Ödemelerimizi yapamıyoruz. Bankalar bizi arayıp kredi borcumuzu ödememizi istiyor. Böyle bir ortamda nasıl borcumuzu öderiz?” diyor.
Hükümetin bölge esnafına yardım etmesi gerektiğini söyleyen Cizre Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Süleyman Çağlı ise, “2014 yılında Türkiye, Almanya’dan sonra en fazla ihracatını Cizre üzerinden Irak’a gerçekleştirdi. 2014 yılının ilk beş ayında Cizre üzerinden Türkiye’ ye 5 milyar dolar sıcak para girişi oldu. Ancak çatışmalardan dolayı Türkiye’nin ihracat gelirlerinde 300 milyon dolar bir kayıp söz konusu oldu. Şimdi Irak’a yaptığımız ihracat durma noktasına geldi. Şu an bölge esnafı can çekişiyor. Sokağa çıkma yasaklarından sadece Cizre değil ekonomik olarak bütün Türkiye etkileniyor” dedi.
“BORÇLARIMIZI ÖDEYEMİYORUZ, İFLAS ETTİK”
Cizre’de giyim dükkânı işleten Ercan Kaya,” Cizre’nin çarşısında giyim dükkânı işletiyorum. Olaylardan önce çok iyi satış yapıyordum. Olaylar başladıktan sonra işlerim durma noktasına geldi. Bazı günler hiç satış yapamıyordum; çünkü halk sokağa çıkma yasağı başlayacak korkusuyla dışarı bile çıkamıyordu. Aynı durumu benim diğer esnaf olan arkadaşlarım da yaşıyordu. Çoğu zaten iş yerlerini boşaltmak zorunda kaldı, çoğu da batıya göç etti. Benim dükkanımda şu an 20 bin liralık malzemem var. Dükkanımda bulunan mallar çatışmalardan dolayı zarar görmüş olabilir. Borç aldığım ürünlerin parasını nasıl ödeyeceğimi düşünüyorum. Borçlarımı ödeyemediğim için iflas ettik. Çatışmalardan dolayı Şırnak merkeze gitmek zorunda kaldım. Şimdi Cizre’de yasağın kalkmasını bekliyorum. Cizre’de yaşadığım evin ve dükkanımın ne halde olduğunu da bilmiyorum. Bütün arkadaşlarım Cizre’deki iş yerlerini bıraktılar. Hepsinin iş yeri kullanılamaz hale geldi” diyor.
“15 BİNE YAKIN ÖDEYEMEDİĞİM BORCUM VAR”
Ekonomik olarak esnafın toparlanması için desteğe ihtiyaç olduğunu söyleyen bir başka esnaf Agit Elçeoğlu,”ben Cizre’de telefon dükkânı işletiyorum. Cizre’de uygulanan sokağa çıkma yasağından dolayı birçok esnaf iflas etti. Şu an ödeyemediğim 15 Bin lira borcum var. Yasak başladığı zaman toptancılardan aldığım ürünler dükkânda kaldı. Şu an hepsi zarar görmüş olabilir. Eğer dükkânımdaki malzemeler zarar görmüşse en az 5 yıl çalışıp o parayı ödemem gerekecek. Çatışmalardan dolayı İstanbul’a geldim. Burda çalışmayı düşündüm ama İstanbul’un yaşam koşulları çok zor olduğu için burada ailemi geçindiremem. Cizre’de yasağın kalkmasını bekliyorum. İş yerimi düzene koyup hayatıma huzurlu bir şekilde devam etmek istiyorum ”diyor.
CİZRE TİCARET ODASI BAŞKANI: HÜKÜMET ESNAFA GÜVENCE VERMELİ
Sokağa çıkma yasaklarının Türkiye’nin dış ticaretini olumsuz etkilediğini söyleyen Cizre Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çağlı, Cizre’nin ekonomik durumunu şu sözlerle özetledi:
“Türkiye’nin ihracat gelirlerinin büyük bir bölümü Irak’tan sağlamaktadır. Cizre, Irak’a açılan en önemli kapı konumunda yer alıyor. 2014 yılında Türkiye, Almanya’dan sonra en fazla ihracatını Cizre üzerinden Irak’a gerçekleştirdi. 2014 yılının ilk 5 ayında Cizre üzerinden Türkiye’ ye 5 milyar dolar sıcak para girişi oldu. Ancak çatışmalardan dolayı Türkiye’nin ihracat gelirlerinde 300 milyon dolar bir kayıp söz konusu oldu. Şimdi Irak’a yaptığımız ihracat durma noktasına geldi. Şu an bölge esnafı can çekişiyor. Sokağa çıkma yasaklarından sadece Cizre değil bütün Türkiye etkileniyor. Esnaf bölgeye yatırım yapmaktan çekiniyor. Hükümet esnafa güvence vermiyor. Yasaklardan önce Cizre’nin ekonomisi parlak bir zeminde değildi zaten. Çatışmalar ve sokağa çıkma yasaklarından dolayı Cizre tamamıyla ekonomik olarak çöktü. Firmalar ihracat için bankalardan kredi çekmişti. Firmalar kredi borçlarını ödeyemiyor. Bu yüzden yatırımcılar bölgeye gelip esnafla el ele vermesi gerekiyor. Bölgede yaşanılan ekonomik sorunları bankalar görmemezlikten geliyor. Bankalar çatışmanın ortasında kalan esnaflarımıza ‘borçlarınızı ödeyin’ mesajı atıyorlar. Bankalar bölgede yaşayan esnafların kredi borçlarını ertelemelidir. Her gün onlarca esnaf iflas etmektedir. Hükümet esnafa yardım etmeli. Kimse bölgeye yatırım yapamıyor. Örneğin ben Cizre’de 5 yıldızlı bir otel açmayı düşünüyordum ama çatışmalardan sonra bu yatırımdan vazgeçtim. Benim gibi düşünen onlarca yatırımcı var. Hükümet yatırımcıları Cizre’ye yatırım yapmaları için güvence vermelidir. Şu an iş yerleri kapalı olan esnaflarımıza yardım edilmeli, halkının ekonomisinin düzelmesi için somut adımlar atmalıdır.”