Çocuklarda spor öncesi değerlendirme gerekir mi?

Çocuklar arasında akıllı cep telefonu, tablet ve bilgisayar kullanımıyla birlikte fast food tarzı beslenmenin artması sonucu obezite sıklığının belirgin bir şekilde arttığını belirten Medicana Bursa Hastanesi Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Doç. Dr. Fahrettin Uysal, "Bu sebeple çocuklarda düzenli spor yapmak kalp sağlığı açısından ve damar sertliğinin önlemesi açısından kesinlikle önemlidir. Düzenli spor obeziteyi önler, metabolik sendromdan korur. Spor sadece kalp sağlığını korumakla kalmaz, sporun insanın ruh sağlığına da son derece olumlu katkıları vardır. Spor yapan çocuklarda ileri ki yıllarda sigara ve yabancı madde kullanım oranları da daha az olmaktadır" dedi. Son yıllarda Türkiye'de profesyonel lisanslı sporcu çocukların sayısı belirgin bir şekilde arttığını ifade eden Doç. Dr. Fahrettin Uysal, "Artık hemen her ailede sporla ilgilenen bir birey vardır ve bu yüz güldürücüdür. Ancak sporcularda zaman zaman meydana gelen ani ölüm olayları toplumda geniş yankı uyandırmakta ve genelde aileleri endişelendirmektedir. Bu tip ani ölümlerin nedeni her ne kadar halk arasında kalp krizi olarak bilinse de bu hastaların çoğunda ritim problemi veya kalp kasında doğuştan bir problem bulunmaktadır. En önemlisi de bu tip problemlerin çoğunda önceden tarama yapılarak tanı koymak mümkündür. Tüm çocuklarda spor öncesi tam bir kardiyolojik muayene gerekir. Her çocuğun tansiyonuna bakılmalıdır. Mutlaka her hastaya EKG çekilmelidir. Özellikle ailede 40 yaşın altında ani bir ölüm öyküsü olması durumunda, çocukta bayılma, çarpıntı veya göğüs ağrısı gibi belirtilerin varlığında, muayenede üfürüm veya ek ses duyulması durumunda, EKG’de anormallik görülmesi durumunda ileri araştırmaya gerek vardır. Bu gibi durumlarda EKG’nin yanı sıra ekokardiyografi, 24 saatlik ritim holter tetkiki, efor testi yapılmalıdır. Bazı hastalarda uzun süre ritim takibi yapabilen İLR (cilt altına yerleştirilebilen cihazlar) cihazı gerekebilir. Özellikle spor sırasında bayılan veya göğsü ağrıyan çocukların çok detaylı ve dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi şarttır. Bu gibi durumlarda koroner anjiyografi, ilaç yükleme testleri, elektrofizyolojik çalışma veya genetik tanı için kan tetkikleri gerekebilir" şeklinde konuştu. Bazı kulüplerin ve okul takımlarının halen ailelerden ‘Çocuğumun spor yapmasında sağlığa engel bir durum yoktur ve spor yapmasını kabul ediyorum’ şeklinde imzalı kağıt aldığına dikkat çeken Uysal, "Bu imzalanan belgenin kulüp açısından hiç bir yasal sorumluluğu olmadığı gibi ailelerin de çocuklarının sağlığını düşünerek bu belgeleri imzalamamaları gerekir. Çünkü çocuğunuzun spor yapmasında engel bir durum olup olmamasına aile değil doktor karar vermelidir. Yine sadece doktor muayenesi ile spor yapılmasına müsaade etmek son derece sakıncalıdır. Çünkü bu tip ani ölümlerin altında çoğu zaman ritim problemi vardır. Bu ritim problemlerinin anlaşılması sadece EKG ile mümkündür. Bazen tek bir EKG ile de sorun anlaşılamamakta aralıklarla EKG çekimi gerekebilmektedir. Son yıllarda bakanlığın da büyük katkıları ile sporcular için standart formlar hazırlanmış ve bu formların doktor tarafından doldurulması istenmektedir. Bu formlarda EKG ile ilgili sonuçlar da ayrıntılı olarak doktorunuz tarafından yazılmalıdır" dedi. Toplumda bilinen en büyük yanlışlardan birinin de bir kez spor için onay alındığında bir daha kontrole gitmenin gereksiz olduğu düşüncesi olduğunu ifade eden Uysal, "Bazı kalp hastalıkları çocuğun yaşı ilerledikçe ortaya çıkar ve bu hastalıkların anlaşılması açısından lisanslı spor yapan her çocuğun mutlaka yılda bir kalp hastalıkları açısından kontrolü gerekmektedir" şeklinde uyarıda bulundu.