İstanbul
Merkez bankalarının açıkladığı faiz kararları ve açıklanan makro ekonomik verilerin ardında emtia piyasasında karışık bir seyir izlendi.
Jeopolitik gelişmeler ve üretime yönelik durumlar da emtia piyasasını etkiledi. Emtia piyasası böylece sert dalgalanmaların yaşandığı bir haftayı geride bıraktı.
Küresel piyasalarda para politikalarına ilişkin belirsizlikler emtia araçlarının performansında önemli rol oynuyor.
ABD Merkez Bankası (Fed), geçen ay bu adımlarına ara vererek politika faizini sabit bırakmıştı. Temmuz toplantısında ise politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 5,25-5,50 aralığına yükselten Fed, böylece politika faizini 31 Ocak 2001'den bu yana en yüksek seviyeye çıkarmış oldu.
Karar metninde, Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) maksimum istihdam ve uzun vadede yüzde 2 enflasyon elde etmeyi amaçladığının altı çizilirken, bu hedeflerin desteklenmesi için federal fon oranının yüzde 5,25-5,50 aralığına yükseltilmesine karar verildiği kaydedildi.
Açıklamada, son göstergelerin ekonomik aktivitenin ılımlı bir hızda genişlediğine işaret ettiği belirtilerek, iş kazanımlarının son aylarda güçlü olduğu, işsizlik oranının düşük kaldığı ancak enflasyonun yüksek kalmaya devam ettiği bildirildi.
Fed Başkanı Jerome Powell da düzenlediği basın toplantısında, "Veriler gerektirirse eylülde faiz oranını yeniden artırmamızın mümkün olduğunu söyleyebilirim ancak sabit de bırakabiliriz. Dikkatli şekilde karar vereceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) da 3 temel politika faizini beklentiler doğrultusunda 25'er baz puan artırarak politika faizini yüzde 4,25'e, mevduat faizini yüzde 3,75'e ve marjinal fonlama faizini de yüzde 4,50'ye yükselttiğini duyurmuştu.
ECB Başkanı Christine Lagarde, Avro Bölgesi’nde enflasyonun azalma eğilimi göstermekle beraber çok uzun süre çok yüksek seviyede kalmaya devam etmesinin beklendiği belirtti.
Analistler, yetkililerin açıklamasıyla sıkı para politikasının hala masada olduğunu ve bunun da emtia piyasasındaki aşağı yönlü baskıyı artırdığını hatırlattı.
ABD ekonomisi 2. çeyrekte yüzde 2,4 büyüyerek beklentileri aştı. ABD'de büyümenin beklentileri aşması da dolara olan talebi artırdı ve emtia piyasasındaki talebi olumsuz etkiledi.
Avro Bölgesinde imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinin kötü gelmesi sonrasında avronun değer kaybetmesiyle dolara olan talep arttı. Yüksek tahvil faizleri de doları destekledi.
Altın 3 haftalık yükseliş eğilimine son verdi
Dolara olan talebin artması özellikle değerli metalleri olumsuz etkiledi.
Altının onsu haftayı yüzde 0,2 azalışla 1.959 dolardan tamamlayarak 3 haftalık yükseliş eğilimine son verdi. Çin’in altın tüketimi yılın ilk yarısında yüzde 26,4 arttı. Analistler, altının haftalık bazda değer kaybetmesine karşın talebin güçlü seyrettiğini dile getirerek, ay başına göre altının yükseliş eğilimini sürdürdüğünü ifade etti.
Haftayı gümüş yüzde 1,2, platin yüzde 2,8, paladyum yüzde 3,8 değer kaybetti.
Enerji emtialarında karışık bir seyir izlendi. Haftayı, Brent petrol yüzde yüzde 4,4 kazançla, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğalgaz ise yüzde 2,6 kayıpla tamamladı.
Goldman Sachs, petrol piyasalarındaki rekor talebin yakın vadede ham petrol fiyatlarını yükseltmesini bekliyor.
Fiyatlardaki yükselişte, ABD stoklarındaki düşüş ve küresel arz endişeleri etkili oldu.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi, ülkedeki ticari ham petrol stoklarının bir önceki hafta yaklaşık 600 bin varil, benzin stoklarının 800 bin varil azaldığını açıkladı. Stoklardaki düşüş, ülkede talebin zayıf da olsa devam ettiği algısını güçlendirdi.
Çin'in teşvikleri artıracağına yönelik beklentilerle baz metallerde ralli yaşandı
Geçen hafta baz metallerde ralli havası yaşandı. Özellikle Çin'in teşvikleri artıracağına yönelik beklentiler, baz metallerdeki ralli havasını destekledi.
Çin hükümeti yetkililerinin uzun bir aranın ardından uluslararası yatırımcılarla buluştuğuna yönelik haber akışı, Çin Politbüro'nun emlak sektörü için "politikaları zamanında ayarlama ve optimize etme" sözü vermesi baz metallerde talep tarafını olumlu etkiledi.
Tezgah üstü piyasada, bakır yüzde 3, kurşun yüzde 1,9, alüminyum yüzde 0,4, nikel yüzde 7,5, çinko yüzde 4,1 arttı.
Tarım emtialarında da sert dalgalanmalar öne çıktı
Tarım emtiaları da sert dalgalanmaların yaşandığı bir haftayı geride bıraktı.
Chicago Ticaret Borsası'nda işlem gören buğday yüzde 1 değer kazanırken, mısır yüzde 1, soya fasulyesi yüzde 1,4, pirinç yüzde 1,7 değer kaybetti.
Rusya'nın Ukrayna'nın Odessa bölgesine insansız hava araçlarıyla düzenlediği saldırıda Tuna Nehri'ndeki liman altyapısını hedef alması buğday fiyatlarını yukarı yönlü etkiledi.
Intercontinental Exchange'de (ICE) pamuk yüzde 0,3, kahve yüzde 2,4, şeker yüzde 2,3 değer kaybederken, 3.602 dolarla Mart 2011'den bu yana en yüksek seviyeyi gören kakao haftayı yüzde 3,2 yükselişle tamamladı.
Brezilya ve Tayland’da iyiye giden hava koşullarıyla şekerde üretime yönelik endişeler azaldı ve şeker fiyatları düştü.
Brezilya’da iyiye giden hava koşulları kahve fiyatlarını da aşağı yönlü etkiledi.
Fildişi Sahili'nde kakao arzının azalması, El Nino hava olayına yönelik endişeler kakao fiyatlarının yükselmesine sebep oldu.
Kötüleşen arz görünümünün ardından kakao fiyatlarında yükseliş sürüyor. Son raporlar, Fildişi Sahili'nin ekim ayından itibaren ana mahsul için denizaşırı alıcılara vadeli satışları askıya aldığını gösteriyor.
Aşırı yağış, seller ve kara bakla hastalığı üretimi baltaladı. Olumsuz hava koşulları da mahsul hasadını yavaşlatıyor.