Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) sigortalı olduktan sonra ‘oyunun kuralı değiştiği’ için iş hayatına başladığında vaat edilenden daha geç emekli olacak geniş bir kitle. Her siyasi görüşten, meslekten 'üyesi' var. 8 Eylül 1999’daki düzenlemeyle emeklilikleri ertelendi.
Düzenleme yapıldığında iktidarda olmayan AKP’nin yönetiminde de geri adım atılmadı. Aksine 31 Mayıs 2006’da çıkarılan 5510 sayılı kanunla nihai emeklilik yaşı 65’e kadar çıkarıldı. Muhalefetin mağduriyetlerin giderilmesine ilişkin teklifleri reddedildi. Gerekçe olarak, 'oluşacak mali yük' gösterildi.
Ekonomik krizin etkisiyle seçmen desteğini önemli ölçüde kaybeden iktidar, son dönemde EYT sorununu yeniden gündeme aldı.
İktidara yakınlığıyla bilinen Türkiye gazetesi yazarı İsa Karakaş, konuyla ilgili birtakım değerlendirmelerde bulundu:
'EN ERKEN EYT’DEN EMEKLİ MAAŞI ALINABİLECEK TARİH'"Daha önceden de defalarca yapmış olduğum analizlere göre EYT meselesinin 23 seneden beri ortada durmasının en önemli sebebinin maliyet hesabı dolayısıyla bütçe olduğunun altını çizmiştim.
Keza SGK’nın gelir-gider dengesi açısından Merkezî bütçeden yapılacak transferler büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda 2022 yılı Merkezi Bütçe ile 2022 yılı SGK’nın bütçesinde emekli edilecek EYT’lilere ödenecek emekli maaşları için bir karşılık ve planlama yapılmadığından 31 Aralık 2022 tarihine kadar EYT’den emekli olacaklara maaş verilmesi imkân dışında bulunmaktadır.
'PEKİ EYT'LİLER EN ERKEN NE ZAMAN EMEKLİ MAAŞI ALABİLECEK?'Bu sorunun cevabını sağlıklı olarak tahlil etmek için 2023 Yılı Merkezî Yönetim Bütçe Kanununun TBMM’de yapılacak görüşmeleri ile hazırlanacak SGK bütçesi ve hükûmet kanadından yapılan açıklama ve planlamalara bakmak lazım…
Buna göre EYT takviminin aşağıdaki şekilde cereyan edeceği değerlendirilmektedir.
• 1 Ekim TBMM açılışı
• Ekim ayında öncelikli olarak kamuda çalışan sözleşmelilerin kadroya alınması çalışmaları,
• 15 Ekim merkezî bütçe görüşmeleri
• En geç 31 Aralık 2022 günü itibarıyla Resmî Gazete’de yayımlanması,
• Aralık ayı içinde EYT yasa teklifinin TBMM’de görüşülmesi.
Bu bağlamda EYT düzenlemesine ilişkin çıkarılacak kanun en erken aralık içinde kabul edilecektir. Yürürlük tarihi 2023 yılının ocak ayı olması değerlendirilmektedir.
ŞUBAT AYINDA EMEKLİLİK MAAŞIEmekli aylığına genel olarak emeklilik talebini takip eden aydan itibaren hak kazanılmakla birlikte sigortalılık statüsüne göre işlemler değişmektedir. Buna göre;
• SSK ve Bağ-Kur sigortalılardan emeklilik aylığına hak kazananlara, yazılı istek tarihinden sonraki,
• Emekli Sandığı (4/1-c) sigortalılardan yaşlılık aylığına hak kazananlara, yetkili makamdan alınan emekliye sevk onayı üzerine görevleriyle ilişiğinin kesildiği tarihi takip eden,
• Emekli Sandığı (4/1-c) sigortalılardan her ne şekilde olursa olsun görevinden ayrılmış ve daha sonra başka bir sigortalılık hâline tabi olarak çalışmamış olanlar ile kontrol muayenesi sonucu aylığı kesilenlerden yaşlılık aylığına hak kazananlara ise istek tarihini takip eden,
'2023 YILI ŞUBAT AYINDA EMEKLİLİK MAAŞINA KAVUŞABİLECEKLERİ KANAATİNDEYİM'• Ay başından itibaren aylık bağlanmaktadır. Bu bağlamda EYT düzenlemesine ilişkin çıkarılacak kanun en erken aralık içinde kabul edilse ve yürürlük tarihi 2023 yılının ocak ayı kabul edilse bile EYT’lilerin en erken 2023 yılı şubat ayında emeklilik maaşına kavuşabilecekleri kanaatindeyim.
Keza EYT’liler çıkarılacak yasanın yürürlüğe konacağı ocak ayında emeklilik dilekçelerini verse bile açıklanan SGK mevzuatı gereğince takip eden şubat ayından itibaren maaş alabileceklerdir."