İngiltere’de Yüksek Mahkeme, hükümetin çoğunlukla Orta Doğu ve Afrika’dan gelen binlerce düzensiz göçmeni Ruanda’ya gönderme planının "yasa dışı" olduğuna hükmetti. Mahkeme Başkanı Lord Reed yaptığı açıklamada, Ruanda’ya gönderilecek göçmenlerin daha sonra kaçtıkları ülkelere geri gönderilmesi sonucu zulüm veya diğer insanlık dışı muameleyle karşılaşacaklarına dair "gerçek bir risk" bulunduğu ifade etti. Reed, "İçişleri Bakanı’nın (Suella Braverman), Ruanda hükümetinin anlaşmayı iyi niyetle imzaladığı yönündeki beyanını kabul ediyoruz. Ancak bununla birlikte, gerçek bir geri gönderme riskinin mevcut olduğuna inanmamızı sağlayacak önemli gerekçeler bulunduğu sonucuna vardık. Geri gönderilme riskini ortadan kaldırmak için gereken değişiklikler gelecekte yapılabilir ancak şu anda bunun uygulandığı gösterilmedi. Bu nedenle İçişleri Bakanı’nın itirazı reddedildi" ifadelerini kullandı.
"Sonraki adımları değerlendireceğiz"
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak kararın ardından yaptığı açıklamada, hükümetin bundan sonra atılacak adımları değerlendireceğini ifade etti. Sunak, "Bugünkü kararı gördük ve şimdi sonraki adımları değerlendireceğiz. İstediğimiz sonuç bu değildi. Ancak son birkaç ayımızı tüm ihtimalleri planlamakla geçirdik, tekneleri durdurma konusunda tamamen kararlıyız" dedi.
İngiliz hükümetinin tartışmalı Ruanda planı
İngiltere geçtiğimiz yıl, ülkeye Fransa’dan Manş Denizi üzerinden küçük tekneler ve botlarla yasa dışı yollarla giren binlerce düzensiz göçmeni ülkeye göndermek üzere Ruanda ile anlaşma sağlamıştı. Manş Denizi üzerinden İngiltere’ye izinsiz giriş yapan sığınmacıların göçmenlik başvuruları değerlendirilene kadar Ruanda’da kalmalarını hedefleyen İngiltere hükümeti, plan kapsamında kişi başına düşen maliyeti yaklaşık 169 bin pound olarak belirlemişti. Haziran 2022’de uygulamaya geçmesi öngörülen Ruanda planı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararı ile engellenmişti. Bunun üzerine İngiltere İçişleri Bakanlığı Yüksek Mahkeme’de dava açmış, Aralık 2022’de söz konusu yasa dışı göçle mücadele politikasının yasal olduğuna karar verilmiş, temyiz yolu ise açık bırakılmıştı. İnsan hakları savunucuları da kararı temyize taşımış, Temyiz Mahkemesi 29 Haziran’da yasa dışı göçmenleri Ruanda’ya gönderme planının hukuka aykırı olduğuna hükmetmişti. Ruanda’nın "güvenli bir üçüncü ülke" olmadığı ifade edilmiş, söz konusu plan eksiklikler giderilinceye kadar "hukuka aykırı" olarak tanımlanmıştı.