Suudi Arabistan, teröre karşı savaşmak için Türkiye, Katar, Filistin, Mısır, Pakistan, Malezya, Bangladeş, Tunus, Ürdün ve Fas’ın da dahil olduğu yeni bir askeri koalisyonun kurulduğunu açıkladı. ‘Teröre karşı İslam İttifakı’ adlı koalisyonda Arap ülkeleri dışında Afrika’dan, Asya’dan ülkeler de var. Tüm ülkeler aynı zamanda Cidde merkezli İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyesi.
Koalisyonu, Suudi Kralı’nın oğlu ve 2 numaralı veliaht olan Suudi Savunma Bakanı Prens Muhammed bin Selman, Riyad’da bir basın toplantısıyla duyurdu. Bakan, mart ayından beri hava saldırıları düzenledikleri Yemen’de ateşkesi açıkladıkları, İsviçre’de görüşmelerin başladığı gün yaptı.
Koalisyon ülkelerinin bayraklarının önünde konuşan Selman, koalisyonun sadece IŞİD’le değil tüm ‘terörist’ gruplarla savaşacağını söyleyerek “Koalisyon, önce İslam dünyasına zarar veren şimdi de uluslararası toplumu tümüyle etkileyen bu hastalıkla (aşırıcılık) mücadelede teyakkuzundan gelmektedir. İslam dünyasının pek çok kısmında terörle mücadele çabalarını desteklemek ve koordine etmek için Riyad’da bir operasyon merkezi olacak. Suriye ve Irak’taki operasyonlarla uluslararası bir koordinasyon olacak. Operasyonları, bu iki ülkedeki meşru yönetim ve uluslararası toplumla koordine olmadan yapamayız” dedi.
MERKEZ RİYAD
Terörle mücadele kapsamında Irak, Suriye, Libya, Mısır ve Afganistan’da düzenlenecek operasyonlar, Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da kurulacak merkezden yönetilecek. Yetkililer, oluşturulacak ittifakın asker sayısı ve hangi ülkeden ne boyutta katılım olacağına dair detayların önümüzdeki günlerde yapılacak toplantılarda belirlenebileceğini söylediler.
Suudi Dışişleri Bakanı Adil El-Cubeyr, Paris’te yaptığı açıklamada terörle mücadele ittifakının istihbarat paylaşımı yapayacağını, eğit-donat desteği vereceği, gerekirse IŞİD’e karşı savaşa güç yollayacağını söyledi.
Suudi devlet ajansı SPA’da ortak açıklamada koalisyonun, ‘şekli, mezhebi ve ismi ne olursa olsun yeryüzünde fitne ve fesat çıkaran, insanları korkutan ve öldüren silahlı terör örgütlerine karşı oluşturulduğu’ belirtildi.
İŞTE İTTİFAKTA YER ALAN ÜLKELER
“S. Arabistan, Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri, Pakistan, Bahreyn, Bangladeş, Benin, Türkiye, Çad, Togo, Tunus, Cibuti, Senegal, Sudan, Sierra Leone, Somali, Gabon, Gine, Filistin, Komorlar Federal İslam Cumhuriyeti, Katar, Fildişi Sahili, Kuveyt, Lübnan, Libya, Maldivler Cumhuriyeti, Mali, Malezya, Mısır, Fas, Moritanya, Nijer, Nijerya ve Yemen.”
ABD’DEN DESTEK, RUSYA BEKLEMEDE
ABD Savunma Bakanı Ashton Carter, Suudi Arabistan merkezli yeni oluşturulan askeri ittifakla ilgili “Bu koalisyon açısından Suudi Arabistan’ın planında ne olduğu konusunda daha fazlasını öğrenmek istiyoruz. Fakat genel olarak bizim Sünni Arap ülkelerinin IŞİD’e karşı daha fazla mücadelede daha fazla katkı olarak bir süredir talep ettiğimiz şeylerle uyumlu görünüyor” dedi.
Almanya Savunma Bakanı Ursula von der Leyen, IŞİD karşıtlarının organize olmasından memnuniyet duyacaklarını belirterek “Ancak Viyana görüşmelerinin bir parçası olarak IŞİD’e karşı savaşan tüm ülkelerin İran ve Çin dahil koalisyonda olması gerekiyor” yorumunda bulundu.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, “Aşırılıkla mücadelede güç birliği yapılmasını olumlu değerlendiriyoruz ama ittifakın amacını ve katılımcılarını analiz etmemiz gerek” dedi.
İslam İşbirliği Teşkilatı, 34 İslam ülkesinin teröre karşı koalisyon oluşturmasını memnuniyetle karşıladı.
Suriye Meclis Başkanı Halid Abud, Riyad’ın açıkça terörü desteklediğini ve bu nedenle bu ittifakın etkisiz kalacağını belirtti.
DAVUTOĞLU: DOĞRU YÖNDE ATILMIŞ BİR ADIM
TÜRKİYE koalisyonda aynı zamanda NATO müttefiki olan tek ülke. Başbakan Davutoğlu da Türkiye’nin koalisyona katılımını doğruladı. Davutoğlu, dün Bulgaristan’a hareketinden önce konuyla ilgili soruya, “Suudi Arabistan’dan böyle bir toplantı, geniş kapsamlı birliktelik için bir davet geldiğinde, olumlu baktığımızı söyledik. Teröre karşı İslam ülkelerinin birlikte bir ses vermeleri, terörle İslamı özdeşleştirme çabası içinde olanlara verilecek en iyi cevaptır. İslam ülkeleri arasında yürütülen bu çaba doğru yönde atılmış bir adımdır” yanıtını verdi. Davutoğlu, Türkiye’nin bu ittifaka ne boyutta katkı verebileceğine dair ayrıntıya ise girmedi.
İRAN, IRAK VE SURİYE YOK
KOALİSYONDA Sünni ülkelerin ağırlığı dikkat çekerken IŞİD’in büyük topraklar ele geçirdiği Irak ve Suriye dahil değil. Suudi Arabistan’ın bölgedeki en büyük rakibi Şii İran da koalisyonda yok. Afganistan da öyle. Suriye’de muhalifleri destekleyip silah yardımı yapan S. Arabistan, geçen yıl Körfez ülkeleriyle birlikte ABD liderliğindeki koalisyona katılarak Suriye’de IŞİD’e karşı hava saldırıları düzenlemeye başlamıştı.
Suriye Devlet Başkanı Esad’ın gitmesinde ısrarcı olmaya devam eden, İran ve Suriye tarafından terörist grupları desteklemekle suçlanan Suudi Arabistan, geçen hafta Riyad’da Suriyeli muhalifler arasında görüşmelere ev sahipliği yaptı. Analistler koalisyonun etkili olup olmayacağını konuşmak için erken olduğunu, Riyad’ın bölgedeki liderlik rolünü kazanma hedefinde olduğunu söylüyor. Avrupa Dış İlişkiler Konseyi’nden Adam Baron, “Ne olursa olsun koalisyon kurulması güçlü sembolik bir yumruk. Açıklama bazı açılardan bir sürpriz olsa da Suudi Kralı Selman ve oğlunun daha büyük ve agresif politikasıyla örtüşüyor” dedi.
ÖZEL BİRLİK YOLLAYABİLİRİZ
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adel el-Cubeyir, Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn’in Suriye’ye IŞİD’e karşı savaşmaları için özel kuvvetler gönderebileceğini söyledi. Cubeyir, konu hakkındaki görüşmelerin sürdüğünü de sözlerine ekledi.