Nilüfer Belediye Meclisi temmuz ayı olağan toplantısı yapıldı. Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey’in başkanlığında yapılan meclis toplantısında gündeme geçilmeden önce çevrecilerin ve bölge halkının büyük tepkisine yol açan Kayapa Katı Atık Geri Kazanım ve Bertaraf Tesisi ile ilgili bilgilendirme yapıldı. Kayapa Çöp Depolama ve Yakma Tesisi’ne Hayır Platformu, Çevre ve Kırsal Alan Komisyonu’nun davetiyle tesisin yeri, sağlığa etkileri, çevreye vereceği zarar gibi konularda meclis üyelerine sunum yaptı. Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından Nilüfer’in Kayapa Mahallesi’nde yapılmak istenen Kayapa Katı Atık Geri Kazanım ve Bertaraf Tesisi’nin yer seçimi ile ilgili Ziraat Mühendisi Ertuğrul Aksoy sunum gerçekleştirdi. Aksoy, “Su Kirliliği kontrol yönetmeliğine göre Hasanağa ve Kayapa barajları korunmuş olsaydı, bu tesis ya da bu alanların 25 bin ölçekli, 100 bin ölçekli planlarda, 1/5000 ölçeklerinde de yapılamaması gerekiyordu. Çünkü yakın koruma ve uzun koruma mesafelerinde getirilen kısıtlamalar yakma tesislerinin bu alanlarda yapılmamasını içeriyor. Depolama yönetmeliğinin 19. maddesi uyarınca orta mesafe ve uzun mesafelerde de bu tür tesislerin yapılması engellenmiş durumda. Aynı zamanda düzenli depolama, tesis sınırlanın yerleşim alanları ve yerleşme yerlerinin seçimiyle ilgili yönetmelikte ‘Çevresel etki değerlendirme sürecinin tamamlanmasının ardından, seçilen alanlar ilgili planlara işlenir’ der. Burada dikkate alınmayan kanunlar, yönetmelikler, koruma unsurları var. Herhangi bir çevre etki değerlendirme süreci işlemeden bu alanlar planlara işlendi” dedi. Aksoy, yapılması planlanan tesisin halk sağlığı, çevre sağlığı ve çevresindeki su kaynakları açısından risk taşıdığını kaydetti.
Halk Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Alpaslan Türkkan da tesisin sağlığa etkilerinden bahsetti. Hastalıkların yüzde 80’inin nedeninin çevresel faktörler olduğunu söyleyen Türkkan, atık yakma tesislerinin, çocukluk çağı kanserleri, lösemiler, yumuşak doku hastalıkları, karaciğer, ve mide başta olmak üzere tüm kanser türlerinin nedeni olduğunun bilimsel olarak kanıtlandığını kaydetti. Doç. Dr. Türkkan, Dünya Sağlık Örgütü’nün 2013 yılında hava kirliliğinin kansere yol açtığını kabul ettiğinin de altını çizdi.
Türkkan, “Bir şeyi yakarsanız bu her şekilde sağlığı etkiler. Bir şeyi yakarak enerji üretirseniz ya da yok etmeye çalışırsanız, sonuçta bir şey elde ediyorsunuz, kömür ya da atık olabilir. Onu yakıyorsunuz bir tesiste ve elektrik elde ediyorsunuz. Elektrik ürettik diye övünüyorsunuz ama bir yandan da insanlar ölüyor. Dünya Sağlık Örgütü diyor ki; ‘1 tere vat elektrik ürettiğinizde 25 ile 33 kişiyi öldürmüş oluyorsunuz’ Bütün zararlarından arındırılmış teknoloji diye bir şey yok” dedi.
Osmangazi ilçesinden 11 muhtarın, tesisin Kayapa’da yapılması yönünde yaptıkları açıklamanın utanç verici olduğuna dikkat çeken Türkkan, “Kendilerini uzak zanneden Osmangazi’deki 11 muhtar şunun farkında değil: Kurtulacak birileri varsa belki de Kayapalılar. Çünkü o toz hemen Kayapa’ya çökmeyecek, daha uzağa gitmesi kolay. Hiç kimse kendini bu zarardan ayrı kabul etmesin, herkes o teknenin içinde” şeklinde konuştu.
Türkiye’de belediyelerin çöplerin sadece yüzde 1’ini dönüştürdüğüne dikkat çeken Türkkan, “İnsan olduğumuzu hatırlamaya ihtiyacımız var. Bursa’da havayı kirleten ne varsa önlemeli ve kirletici etmenlere de engel olmalıyız” dedi.
TMMOB Kimya Mühendisleri Bursa Şubesi Başkanı Ali Uluşahin de yapılması istenen tesisin yol açacağı sonuçları kimya mühendisliği meslek ilkeleri açısından değerlendirdi.Uluşahin, “Bu tesis nerede yapılırsa yapılsın eğer bu metotlarla yapılacaksa sonuç değişmeyecek” dedi.
Son 30-40 yılda kanser vakalarının hızla arttığına dikkat çeken Ali Uluşahin, atık meselesinin acilen çözülmesi gerektiğini aksi takdirde kanser hastalıklarının daha da vahim duruma geleceğini söyledi. Atıkların depolanması veya yakılmasının doğru çözümler olmadığını söyleyen Uluşahin, Kayapa Katı Atık Geri Kazanım ve Bertaraf Tesisi’ninsağlığa ve çevreye vereceği zararların yanı sıra küresel ısınmaya da etkisi olacağını belirtti.
“Biz kurtulalım, yakalım derken, dünya artık atığı en ucuz hammadde olarak görüyor” diyen Ali Uluşahin, “Atığı kaynağında minimize edersiniz, yeniden kullanıma teşvik edersiniz, sonra biyolojik yöntemlerle enerji kazanımı elde edersiniz. Ama Kayapa’da hayata geçirilmek istenen senaryolardan birinde 5 bin 700 ton belediye atığının 3 bin tonunun yakılması öngörülüyor. Bunun için de 650 ton yakıt kullanılacak. 650 ton yakıt işin içerisine girdiğinde bir termik santralden farkı kalmıyor. Bu senaryoda toplam atığın yüzde 53’ünün yakılması planlıyor. Almanya’da bu rakam yüzde 9,9. Bu senaryolardan hangisini seçerse seçsinler hangi yeri seçerlerse seçsinler, Kayapa’da da olsa Kestel’de de olsa fark etmez kimya mühendisliği bilimi ‘Yapamazsınız’ diyor” diye kaydetti.
DOĞADER Başkanı Murat Demir de Kayapa Çöp Depolama ve Yakma Tesisi’ne Hayır Platformu’nun çalışmaları hakkında Nilüfer Belediyesi Meclis Üyeleri’ne bilgi verdi. Siyasi bir platform olmadıklarının altını çizen Demir, meclis üyelerine “Bu haklı mücadelemizde sizleri de yanımızda görmek istiyoruz. Bizimle birlikte bu olumsuz karara dur deyin” diyerek çağrıda bulundu.
Kayapa Çöp Depolama ve Yakma Tesisi’ne Hayır Platformu üyelerine yaptıkları bilgilendirme için teşekkür eden Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey de yer seçiminin ne kadar yanlış olduğunun bilimsel verilerle ortaya konulduğunu söyledi. Bozbey, “Bu tesisin Kayapa’da yapılmaması konusunda Nilüfer Belediye Meclisi Üyeleri’nin tamamının tek ses olarak tavır almasını bekliyoruz. Bunu parti ayırmaksızın söylüyorum. Çevre ne siyaset yaptırır ne de siyasetin izinden gider. Çevre insanları katleder. Biz insanız, insan olarak değerlendirip bilimsel veriler ışığında bu olaya dur demek ve durdurmak zorundayız” dedi.
Yetkililerce ÇED sürecinin henüz sonuçlanmadığının söylendiğine dikkat çeken Bozbey, “Bu işin komedi kısmı. Böyle bir şey olmamalı, bilimsel veriler ortada. Bursa en kirli kentlerden bir tanesi. Kirletmeye de kirlettirmeye de siyasilerin ya da yöneticilerin neden olduğunu açıkça söylemek istiyorum. Bu kirlilikten tüm yöneticiler sorumludur. Bursa’da son 10 yılda geri dönüşüm tam olarak yapılabilseydi şuanda mevcut deponi sahası 10-12 yıl daha ihtiyacı karşılardı” dedi.
Geri dönüşüm konusunda bir tek Nilüfer Belediyesi’nin çaba gösterdiğini söyleyen Başkan Bozbey, “Ben öncelikle kent yöneticilerinin çevre kirleticiliği boyutunda bir araya gelerek bilimsel verilerle, bilim insanlarının yol göstericiliğinde bu sorunlara çözüm bulmasını istiyorum” dedi.
Kayapa Katı Atık Geri Kazanım ve Bertaraf Tesisi ile ilgili yapılan bilgilendirmenin ardından Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, Vietnamlı sanatçı Van Hoang Huynh tarafından yapılan ve Konak Kültürevi önünde sergilenen “Özgür olmak” isimli heykele yönelik saldırıları kınadı.
İHA