Trabzon
Rektör Prof. Dr. Hamdullah Çuvalcı, Sürmene ilçesindeki Çamburnu tersaneler bölgesinde KTÜ DENAR-1 Araştırma Gemisi'nde düzenlenen programda, KTÜ'nün, 4 ülkeden 6 ortağı olan ve AB Karadeniz Sınır Ötesi İşbirliği Programı'nca desteklenen "Karadeniz Ekosisteminin Korunması İçin Toplumsal Farkındalığın Artırılması ve Deniz Çöplerinin Azaltılması Projesi"nin (LitOUTer) lideri olduğunu söyledi.
Çuvalcı, çevre kirliliğinin son yıllarda arttığını belirterek, "Denizimiz kirleniyor, biyoçeşitliliğimiz azalıyor. Yediğimiz balıklarda bile ağır metallerden tutun, farklı hastalıklar oluyor ve insanlara geçiyor. Üniversite olarak bu tür projeleri destekliyoruz." dedi.
Amaçlarının sadece öğrenci yetiştirmek değil toplumsal faydası olan projeler de yapmak olduğunu dile getiren Çuvalcı, proje kapsamında KTÜ'den görev alan 10 akademisyeni kutladı.
DENAR-1 Araştırma Gemisi'nin birkaç ay önce teknik arızadan dolayı denize inemediğini hatırlatan Çuvalcı, geminin tadilatına destek veren Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu'na ve yetkili firmaya teşekkür etti.
Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ali Muzaffer Feyzioğlu, 4 ülkenin bir araya gelerek ortak çalışma yürüttüğünü kaydederek, projenin başından sonuna kadar destek veren eğitimcilere teşekkürlerini sundu.
LitOUTer Türkiye Koordinatörü Prof. Dr. Fatma Telli Karakoç da bilimden öğrendiklerini toplumda farkındalık oluşturmak için kullandıklarını ifade ederek, "Proje kapsamında 40 binden fazla insana ulaştık. Yüzlerce toplantı yaptık. 6 ortak ve Türkiye, Romanya, Gürcistan ve Bulgaristan'ın da içindeki ülkelerle projeyi tamamladık. Çalışmalar bence çok verimliydi. 40 binde 1000 kişiye farkındalık oluşturduysak ne mutlu bize. Bizim için, proje için çok büyük bir şey." diye konuştu.
"Çözümün temelinde atığı atmamak olmalı"
LitOUTer Proje Lideri Doç. Dr. Coşkun Erüz, 2 yılda tamamlanan projenin ana temasının deniz kirliliği ve çöpü olduğunu söyledi.
Denizde bakıldığında görülmeyen ancak yıllar boyunca deniz dibinde biriken ciddi bir atığın var olduğuna dikkati çeken Erüz, şunları kaydetti:
"En basiti plastik atığı denize attığınızda 500 yıllık bir süre yok olmadan kalan bir atıktan bahsediyoruz. 2050 yılında deniz ve okyanuslarda bulunan balık miktarı plastik ve diğer çöp atıklarından daha az olacak bir seviyeye doğru gidiyoruz. Dolayısıyla sorun büyük, çözümü de sadece idarecilerin değil dağlardan, köylerden başlayıp tüm bireylerin, sorumluluk alması gereken bir durum bu. Bizler akademisyenler olarak bilimsel olarak sorunu, boyutu ve risklerini ortaya koyuyoruz. Sadece atığı toplamak sorunu çözmeye maalesef yetmiyor, bu çözümün temelinde atığı atmamak olmalı. Bu nedenle projemizin ana sloganı 'Atma.' idi."
Konuşmaların ardından katılımcılar, KTÜ DENAR-1 Araştırma Gemisi ile denize açıldı, projenin aşamalarını anlatan sinevizyon da izledi.
Karadeniz açıklarında 60 metre altından yapılan dip aramada plastik atıklar, ayakkabı, otomobil lastiği gibi birçok çöpün çıktığı görüldü.
Öte yandan Şehit Kaymakam Muhammet Fatih Safitürk İlkokulu öğrencileri de projeye dikkati çekmek amacıyla çöplerden oluşan kostüm giydi.
Programa, Doğu Karadeniz Grup Komutanı SG Yarbay Dr. Ömer Harun Özkaynak, İl Sağlık Müdürü Hakan Usta, ilgililer ve öğrenciler katıldı.