Türkiye'deki 12 büyük bankadan 2007-2011 yılları arasında kredi çeken, mevduat yatıran, kredi kartı faizi ödeyen milyonlarca vatandaşa tazminat davası açma hakkı doğdu. Bu tarihler arasında faiz zararına uğrayan vatandaşlar zararlarını bankalardan tazmin edebilecek.
Sözcü gazetesinden Erdoğan Süzer'in haberine göre bankaların faizleri tüketici aleyhine birlikte belirlediklerinin Rekabet Kurulu kararıyla kanıtlanması üzerine, 2007-2011 tarihleri arasındaki 5 yıllık dönemde bu 12 bankadan kredi kullanan, mevduat yatıran, kredi kartı faizi ödeyen vatandaşlar, uğradıkları zararları bankalardan geri alabilmek için tüketici mahkemelerine dava açmak istedi. Ancak tüketici mahkemeleri, böyle bir davayı kabul etme yetkileri olmadığı gerekçesiyle başvuruları geri çevirdi. Bunun üzerine tüketici mahkemeleri Yargıtay'a şikayet edildi. Sonunda Yargıtay 13'üncü Hukuk Dairesi, 19 Ekim 2016 tarihinde oybirliğiyle aldığı kararla tüketici mahkemelerine davaları kabul etme zorunluluğu getirdi.
FAZLA FAİZ ÖDEMİŞİZ
Dava sürecini en başından bu yana takip eden Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, Yargıtay'ın kararının milyonlarca vatandaş ve şirkete bankaları dava etme yolunu açtığını söyledi. 2007-2011 tarihleri arasında bankalardan kredi kullanan, mevduat yatıran, kredi kartı faizi ödeyen herkesin dava açabileceğini belirten Çakar, “Demek ki bankalar o tarihler arasında aralarında uzlaşıp rekabeti bırakmışlar ve mevduata olması gerekenden daha düşük, kredilere ve kredi kartlarına yüksek faiz uygulamışlar. Kredi kullananlar bankalara daha çok faiz ödemek zorunda kalmış, mevduat yatıranlar da alması gereken gerçek faizi alamamış. Şimdi bu zararın giderilmesi için dava açma hakkı doğdu” dedi.
KARAR İÇİN BİLİRKİŞİ BEKLENECEK
Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, tüketicinin ne kadar zarara uğradığının bilinemediğini, bu nedenle ‘belirsiz alacak' davası açılması gerektiğini söyledi. Mahkemelerin, zararın tespiti için Merkez Bankası ve Rekabet Kurulu'ndaki resmi verileri isteyebileceğine işaret eden Çakar, “O verileri inceleyen bilirkişiler, tüketicinin ödediği örneğin kredi faiziyle, piyasada o tarihte olması gereken kredi faizini karşılaştırıp farkı ortaya çıkaracak. Bu fark üzerinden de tüketicinin zararı, yani bankadan alacağı belirlenecek. Bu aşamadan sonra belki Yargıtay'a kadar uzanan yeni bir dava süreci başlayacak” dedi.
CEZA ALAN BANKALAR
Rekabet Kurulu, şikayetler üzerine Türkiye'nin en büyük 12 bankasını kredi ve kredi kartı faizlerinde anlaşarak hareket ettikleri gerekçesiyle 2011 yılında inceleme başlattı. Kurul 16 Aralık 2015'te 12 bankaya toplam 1 milyar 116 milyon 957 bin lira ceza kesti. Rekabet Kurulu'nun yasaya aykırı hareket ettikleri gerekçesiyle ceza kestiği bankalar şunlar: Akbank, Garanti Bankası, (Garanti Ödeme Sistemleri AŞ ve Garanti Konut Finansmanı Danışmanlık AŞ dahil), Halkbank, Vakıfbank, Yapı ve Kredi Bankası, Ziraat Bankası, Denizbank, Finans Bank, HSBC, ING Bank, Türk Ekonomi Bankası ve İş Bankası.
KİM DAVA AÇACAK?
Vakıf, dernek ve kamu kuruluşları asliye hukuk mahkemelerine, firmalar ve tarım kredisi kullanan çiftçiler ticaret mahkemelerine, bireysel banka müşterileri ise tüketici mahkemelerine belirsiz alacak davası açabilecek. Davaya banka büyük olasılıkla itiraz edecek. Bu durumda dava tüketici mahkemesine gelecek. Buradan çıkacak karara göre dava Yargıtay'a taşınacak.