10 Ağustos 2014 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra 7 Haziran 2015 tarihinde yapılacak 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’nde yurt içinde 53 milyon 765 bin 231, yurt dışında ise 2 milyon 867 bin 658 seçmen sandık başına gidecek. Yurt dışı oyları ise sadece partilerin baraj kaderini değil, aynı zamanda her bir seçim çevresinde milletvekili kazanma sırasını da etkileyecek.
Yurt dışında 2 milyon 867 bin 658 kayıtlı seçmenin 54 ülkede kurulacak 112 sandıkta kullanacağı oylar yurt dışı oyları olarak ele alınacak. Oy dağılımının ilk aşamasında yurt dışından gelen bütün oylar, partilerin aldıkları Türkiye geneli oyların üzerine eklenecek. Bu şekilde partinin Türkiye geneli oyu ortaya çıkacak. Bu sistem, partilerin barajı geçip geçmemesinde önemli rol oynuyor. İkinci aşamada ise yurt dışında kullanılan toplam oyların adaletli biçimde illere göre bölünmesi gerekiyor. Yurt dışı oyları, ilk olarak Türkiye geneli oylarına bölünerek bir kat sayı bulunacak. Bu katsayı da her ilin seçmen sayısıyla çarpılıp, ortaya çıkan sonuç da partilerin o bölgelerde aldıkları oy oranlarına göre paylaştırılacak.
YURT DIŞI OYLARI SEÇİME NASIL YANSITILACAK?
Yurt dışı seçmenler tarafından kullanılan geçerli oy sayısı, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından Türkiye genelinde kullanılan toplam geçerli oy sayısına eklenerek, yurt düzeyindeki genel oy miktarı ve her partinin ülke genelinde aldığı geçerli oy miktarı bulunacak. Her seçim çevresinde geçerli toplam oy, Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu’ndan Ankara Seçim Kurulu’na gelen toplam oyun diğer seçim kurullarından gelen oylara bölünmesiyle elde edilecek oranda artırılacak.
O seçim çevresinde kullanılan toplam oylarla bu şekilde hesaplanan toplam oy arasındaki fark partilere, Ankara İl Seçim Kurulu’ndan gelen oydaki hisseleri oranında taksim edilecek ve elde edilen rakamlar o seçim çevresinde aldıkları geçerli oylara eklenecek. Bu suretle Milletvekili Seçimi Kanunu’nun 34. maddesinde belirlenen ilke doğrultusunda o seçim çevresinde kullanılan geçerli toplam oy miktarı ve partilerin aldıkları toplam geçerli oy miktarı bulunacak. Bir seçim çevresinde seçime girmeyen siyasi partiye yansıması gereken yurt dışı oyları, o partinin başka bir seçim çevresindeki oylarına ilave edilmeyecek, o seçim çevresine yansıtılan oy miktarı olarak gösterilecek.
YSK’DAN YURT DIŞI OY ÖRNEĞİ
YSK tarafından yurt dışındaki oyların siyasi partilerin seçim çevrelerinde aldıkları oylara nasıl yansıtılacağı örneklerle anlatıldı. Buna göre, yurt içindeki geçerli oy sayısının 40 milyon, yurt dışından gelen geçerli oy sayısının 1 milyon olması durumunda yurt dışı oyların seçim çevrelerine yansıtılmasında kullanılacak sayı yüzde 2,5 olacak. Bu durumda 1 milyon 500 bin geçerli oy kullanılan bir seçim çevresine yüzde 2,5 oranında, yani 37 bin 500 kadar yurt dışı oy yansıtılarak, bu seçim çevresinin toplam oy miktarı 1 milyon 537 bin 500 olarak belirlenecek. 37 bin 500 oy içerisinden partilere yurt dışında aldıkları oy oranında taksim yapılacak. Bu kapsamda yurt dışındaki toplam oyların yüzde 40’ını alan parti, bu seçim çevresinde 37 bin 500 oyun yüzde 40’ına, yani 15 binine sahip olacak. Bu durum parti liderlerinin seçim gezilerine yurt dışında başlamalarının nedenini açıklıyor.