Protein vücudu zararlı etkenlere karşı koruyan bağışıklık sisteminin temel yapı taşı. Yunanca ‘’proteios‘’ kelimesinden türeyen ve ‘’en önemli’’ ya da ‘’en önde yer alırım’’ manasına gelen bir kelime. Gerçekten de vücudumuzun olmazsa olmaz en önemli besin öğesi grubunu oluşturuyor. Tüm organlarımızın gelişimi, sağlıklı çalışması ve hastalanmaması için ana ihtiyaç protein. Beyin sağlığımız ve zekâmızdan tutun da, hastalıklara karşı direncimizi oluşturan bağışıklık sistemimiz, kalp sağlığımız, hareket ve sindirim sistemlerimiz için vazgeçilmez.
Yaşamsal öneme sahip proteinlerin yokluğunda ise önemli sağlık sorunlarının oluştuğunu vurgulayan Yeryüzü Doktorları’ndan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Vural Kartal,Kurban Bayramı yaklaşırken bir gerçeğe dikkat çekiyor, “Her yıl 6 milyon çocuk protein eksikliğinden dolayı sağlık sorunlarıyla karşılaşıyor ve yetersiz beslenmeden dolayı ölüyor” diyor.
BEBEKLERDE PROTEİN İHTİYACI DAHA FAZLA
Kişinin günlük protein ihtiyacı, yetişkinlerde kilogramı başına 1 gram olarak kabul ediliyor. Bebeklerde kilo başına düşen protein ihtiyacı yetişkinlere göre daha fazla. Bebeklerin büyüme hızları protein ihtiyaçlarına da yansıyor. Bebekler kilogram başına 2-3,5 gram proteine ihtiyaç duyarken, çocukların kilogram başına 2-2.5 gram günlük protein alması gerekiyor.
PROTEİNSİZLİK ÖLÜM SEBEBİ
Dr. Vural Kartal, yetersiz protein alımının belirtilerini şu şekilde sıralıyor, “Hayvansal protein yetersizliğinde özellikle çocuklarda kwashiorkor hastalığı oluşur. Bu hastalıkta büyüme durur ve vücutta özellikle karında yaygın ödemler, şişmeler görülür. Ayrıca protein ve enerji yetersizliğinde çoğunlukla bebeklerde ‘marasmus’ hastalığı görülür ve tüm organ sistemlerinde bozulmalar başlar; ciltte yaralar oluşur, karaciğer ve sinir sisteminde bozukluklar görülür, hatta karaciğer hastalıklarından siroza yol açabilir, zihinsel gelişim bozukluklarına neden olur. Ayrıca savunma sistemi protein eksikliğine bağlı gelişemediği için çocuklar sık hastalanmaya başlar ve ağır enfeksiyonlar ile mücadele edememe sonucu ölümler görülür.”
HER YIL 6 MİLYON ÇOCUK ÖLÜYOR
Gıda ve Tarım Örgütünün (FAO) son istatistiklerine göre (2014) dünyada 800 milyondan fazla insan açlık çekiyor. Gelişmekte olan ülkelerdeki yaklaşık 146 milyon çocuk normalin altında ağırlığa sahip. Her yıl 5.9 milyon çocuk (günde 16.000 çocuk) beş yaşını göremeden ölüyor, bunların yarısından çoğu (%54’ü) açlığa bağlı gelişiyor. Annelerdeki gebelik öncesi ve esnasındaki açlık ya da yetersiz beslenme nedeniyle her yıl 17 milyon çocuk, normalin altında kilo ile doğuyor ve bu da yaşam şanslarını azaltıyor.
PROTEİNSİZLİK GELİŞME GERİLİĞİNİN DE EN ÖNEMLİ SEBEBİ
Kongo’ya yaptığı ziyaretten yeni dönen Dr. Kartal, Afrika’nın çoğunluğunda karşılaştığı ciddi beslenme yetersizliğini; ”Afrika’da Yeryüzü Doktorları ile iki ülkeye –Sierra Leone ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ne- gittim. Gittiğim yerlerde yaptığım muayenelerde en sık karşılaştığım sorun protein ve enerji eksikliğine bağlı gelişme geriliği idi. Özellikle, hijyen ve beslenme yetersizliği sorunlarına bağlı yaygın cilt yaraları, kemiklerde zayıflık, kansızlık, karaciğer ve dalakta büyüme, karın kaslarının gelişememesine bağlı fıtıklar, sıtma hastalığı ile sık karşılaştım” sözleri ile aktardı.
“PAYLAŞMAK İYİLEŞTİRİR”
Kurban Bayramının paylaşmak için iyi bir vesile olduğunu dile getiren Dr. Kartal, “Afrika’nın en muhtaç coğrafyalarında ulaştığımız halkın, ekonomik imkânları sıfır seviyesinde. Et ve süt gibi, hayvansal proteinden zengin besinler birçokları için bir hayal. 2000 yılından bu yana dünyanın dört bir yanında yardıma muhtaç insanlara gıda ve sağlık yardımları götürüyoruz. Bu bayram da her bayram olduğu gibi bağışçılarımızın destekleriyle kurbanlarımızı Somali, Kenya, Nijer, Çad, Gambiya, Gana, Demokratik Kongo Cumhuriyeti gibi yardıma muhtaç ülkelerin yüzlerce farklı noktasında kesip yüz binlerce insana dağıtacağız ve insan vücudunun en önemli ihtiyacı olan hayvansal proteini ulaştıracak, paylaşarak iyileştireceğiz” ifadelerini kullandı.