Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin ile görüşeceğine ilişkin beklentiler yurt içi piyasalarda tansiyonu düşürürken, Putin'den 'ret' cevabının geldiğine ilişkin basına yansıyan haberler piyasalarda tekrar deprem yarattı.
Sabah saatlerinde 2.93'ün üzerine çıkan dolar/TL Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamasının ardından 2.91'e kadar gevşerken, borsada ise yükseliş yüzde 2'yi aşmıştı. Ancak Putin depreminin etkisi ile dolar/TL tekrar 2.92 sınırına dayandı. Borsa ise kazançlarının bir kısmını geri vererek 75.714 puana kadar çekildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün Bayburt'ta toplu açılış töreninde yaptığı konuşmada "Putin ile bir sorunumuz yok. Pazartesi günü bu konuları onunla görüşmek çok isterim" dedi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Yardımcısı Yuri Ushakov ise Putin'in, Türkiye özür dilemediği için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşme talebini kabul etmediğini açıkladı.
Sıcağı sıcağına UZMANPARA'ya değerlendirmede bulunan 'Paranın Uzmanları' şunları söyledi:
Ata Finans Grubu VİOP Müdürü ve UZMANPARA yazarı Ergün Tekgül: "Dolar/TL'de son 4 günden beri 2.81'den 1.93'e kadar hızlı bir ralli yaşanmıştı. Keza borsa cephesinde de VİOP 30 endeksinde 100 binden 92 bine, BIST 100 endeksinde de 80 binden 74 bine çok hızlı bir geri çekilme olmuştu. bugün öğlen saatlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Putin'e dost eli uzatması her ne kadar sert gibi görünse de konuşma olumlu bir katalizör olarak algılanmıştır. Ancak Cumhurbaşkanı'nın bu söylemlerinden kısa bir süre sonra ise Putin'den görüşmeye ilişkin ret cevabının geldiği haberlerinin iddia edilmesi üzerine düzeltme sürecine giren borsada hafif bir geri çekilme görüldü. Bununla birlikte 2.91'e kadar gerileyen dolarda yeniden 2.92-93 bandına doğru tırmanış yükseliş başladı.
Teknik olarak piyasanın vermiş olduğu bu reaksiyon da şu an içi kısa vadede bir düzeltme olarak algılanmalı. Borsa hala önemli dirençlerin altında kabaca 77 bin-77 bin 500 bölgesi yukarı yönlü kırılmadan atağın güçlenebileceğini söylemek zor. Keza dolar/TL kotasyonunda da 2.90 bölgesi önemli destek seviyesi olarak takip edilebilir.
Özetle kısa vadede aşırı satılan borsa ve aşırı değersizleşen TL Cumhurbaşkanı'nın bir dost eli uzatmasıyla katalizör görevi görüp, kısa vadeli bir tepkiye yol açmıştır."
İntegral Menkul Değerler A.Ş. Araştırma Direktörü ve UZMANPARA yazarı Tuncay Turşucu:"30 Kasım tarihinde Erdoğan-Putin görüşmesinin gerçekleşme ihtimalinin belirmesi iç piyasalarda tansiyonun bir miktar düşmesi üzerinde etkili olmuş görünüyor. Henüz Rusya tarafından bir açıklama gelmiş değil. Ancak piyasalar görüşmenin gerçekleşme ihtimalini satın alıyor. Erdoğan-Putin görüşmesinin son günlerde gerilen iplerin tekrar gevşemesini sağlayacağı ve daha ılımlı bir sürecin başlayacağı beklentisini yaratmış görünüyor. Buna paralel, sabah saatlerinde 2.9340 seviyelerini test eden USDTRY kurunun tekrar 2.9161 seviyesine gevşediğini görmekteyiz. TL’deki değerlenme sepet bazında da görülüyor. 3.0268 seviyesine yükselen döviz sepeti şu sıralarda 3 seviyesine gerilemiş durumda. BIST endeksi %1.8 yukarıda işlem görüyor.
Bununla birlikte Putin kanadında görüşmenin olmayacağına yönelik bir haber akışı olması durumunda ise oluşan olumlu hava bir anda dağılabilir ve fiyatlar tekrar ters yöne doğru hızlı bir şekilde dönebilir. Ancak olumsuz bir haber akışı olmadığı sürece görüşmeye yönelik beklentiler bir süre daha fiyatlanmaya devam edebilir. Bu durumda USDTRY için 2.9050 önemli olurken, bu seviyenin altında kritik olarak izlediğimiz 2.8850 desteği ön plana çıkacaktır. EURTRY için ise 3.07 desteği izlenirken, 3.03 desteği kritik olarak izlenebilir. BIST endeksinde ise 75100 desteğinden alımların güçlü bir şekilde geldiğini izliyoruz. 76300 seviyesi üzerinde seyirlerin tutunması durumunda endekste oluşan tepki 77600 seviyesine doğru devam edebilir. Ancak tepkilerin daha ileri seviyelere devam etmesi için Rusya tarafından görüşmenin gerçekleşeceğine yönelik açıklama gelmesi gerekiyor. Açıklamanın gün sonuna kadar gecikmesi durumunda kar satışları etkili olabilir."
ALB Forex Araştırma Uzmanı ve UZMANPARA yazarı Enver Erkan: "Türk varlıkları üzerinde olumsuz etki yaratan Rusya gerginliği ile siyasi v ekonomik spekülasyonların etkilerini para ve hisse senedi piyasalarındaki fiyatlamada görmüştük. Dolar kurunda yukarı yönlü hareketler ağırlık kazanırken Jeopolitik riskler çerçevesinde artan risk primi içeride de içeride de varlıklar üzerinde negatif bir eğilim oluşmasına neden olmuştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Paris'teki İklim Değişikliği Zirvesi'nde ikili görüşme gerçekleştirebileceklerine yönelik haberlerle endekse ve TL varlıklarına tepki alımı geldi ve TL de bir miktar değer kazandı. Ancak Putin’in red cevabı vermesiyle bu pozitifliğin çok çabuk negatifliğe dönüştüğünü gördük. Tabii Rusya gerginliğini azaltacak ılımlı haberler gelmesi halinde de 2,90 – 2,89 bandı aşağısına kurun sarkıp sarkmayacağına bakmak gereklidir. Kurda geri dönüş, yukarı hareket kadar hızlı olamayabilir. Kur eğer 2,91 – 2,93 aralığında kalırsa yukarı yönlü eğilimini koruyacaktır.
Endekste de 75.000 aşağısında en ana desteğimiz 72.500 olmayı sürdürüyor. Rusya gerginliğinin etkisi piyasalarda hissediliyor ve bu algıyı tersine çevirecek ılımlı açıklamalar gelmedikçe, veya iki tarafın da sorunu diyalogla çözme eğilimi göstermediği sürece bu stresin devam etmesi beklenebilir."