Türkiye’nin hava sahasının ihlal edilmesinin ardından Rus uçağının düşürülmesi sonrası, Rus yetkililerin Türkiye’ye yaptırım yapılacağı yönündeki açıklamaları, Türk işadamlarına karşı ‘Stalin’ dönemini andıran uygulamalar Ankara’yı harekete geçirdi.
Ekonomi yönetimi doğalgaz başta olmak üzere enerjideki olası hamlelere ve iki ülke arasındaki ticaretin sekteye uğramasına karşı B ve C planlarını hazır tutuyor. Ekonomi yetkilileri, Rusya’nın resmi olarak Türkiye’ye karşı ticarette engelleme açıklaması durumunda, Türkiye’nin elinin boş olmadığını, hemen alternatif planların devreye gireceğini belirterek, “Zarar gören Türkiye değil, Rusya olur” dediler. İki ülke arasındaki ticarette ilk sırada yer alan enerji başta olmak üzere tarım ürünleri, diğer sanayi ürünleri gibi konularda ekonomi yönetimi B ve C planlarını hazırlamış durumda.
GAZI KESEMEZ AMA
Rusya ile yaşanan siyasi gerginlikte ekonomik açıdan ilk akla gelen doğalgaz. Türkiye enerjide önemli oranda bağımlı olsa bile Rusya’nın hamlesinin kendisini de ekonomik maliyet açısından sıkıntıya sokacağı belirtiliyor. Enerji yönetimi de yol haritasını bu kapsamda hazırlıyor. Vatandaşı soğukta bırakmayacak her türlü tedbir alınmaya başlandı. Ekonomi yetkililerinden alınan bilgiye göre, Türkiye doğalgazının yüzde 55’ini ithal ettiği Rusya’ya karşı öncelikli olarak Azerbaycan ve İran’dan daha fazla gaz alma seçeneğini devreye sokabilecek.
KUZEY IRAK DEVREDE
Yine bir başka adım ise Cezayir ve Nijerya gibi ülkelerden temin edilen LNG’nin miktarının artırılması. LNG’nin Katar gibi ülkelerle birlikte daha fazla çeşitlendirilmesi masada duruyor. Doğalgaz depolama tesisleri de yine tam kapasite ile çalıştırılacak. Spot piyasadan LNG alımı ile stokların desteklenebileceği belirtiliyor. Enerji yönetiminin yol haritasında kaynak çeşitliliği ile birlikte petrol ve doğalgaz arama faaliyetlerinin artırılması da bulunuyor. Bir diğer önemli seçenek ise Kuzey Irak’tan gelecek olan gaza ilişkin takvimi hızlandırmak. Birkaç ay içerisinde Kuzey Irak’tan gelmesi beklenen ucuz gaza ilişkin görüşme trafiği hız kazanacak.
EKONOMİ YÖNETİMİ HAREKETE GEÇTİ
Rusya ile siyasi gerginlik öncesi ekonomi yönetiminin dış ticarette yeni döneme ilişkin hazırladığı çalışma hızla devreye alınıyor. Buna göre;
- Azerbaycan ve İran’dan gaz akışı hızlanacak.
- Kuzey Irak Gazı’nın daha önce gelmesine yönelik görüşme trafiği artıyor.
- Doğalgaz depolama ve LNG tesisleri tam kapasite hazır olacak.
- Ticarette Rusya’ya alternatif olarak Uzakdoğu ve Afrika’da yeni işbirliklerine gidiliyor.
- STA’ların sayısı artırılıyor.
- Latin Amerika ve Karayiplere yönelik ticari bağlantılar kurulacak.
- Büyükelçiliklerin sayısı artıyor.
IRAK’TAN PETROLÜN ÜÇTE BİRİ GELECEK
Türkiye Irak’ta 2018 yılına kadar petrol ihtiyacının üçte birini üretmeyi planlıyor. Burada petrol üretimi yapılması ve ucuz doğalgazın gelmesi ile birlikte döviz kaynaklı cari açığın azalmasının yanı sıra Rusya gibi sadece bir ülkeye bağımlı kalınması sorunu da ortadan kalkmış olacak. Enerji Bakanlığı’nın yeni stratejisi kapsamında petrol ve gaz arama faaliyetleri için Azerbaycan ile yeni ortaklıklara gidilmesi de seçenekler arasında yer alıyor. Türkiye anlaşma kapsamında Kuzey Irak’ta toplamda 13 sahada petrol ve gaz arama çalışması yapacak. Türkiye ile Kuzey Irak arasında 50 yıllık gaz ve petrol anlaşması bulunuyor.
DIŞ TİCARETTE YENİ AÇILIM DEVREYE GİRİYOR
Rusya ile siyasi gerginlik olmadan önce de Türkiye dış ticarette yeni bir açılım başlatmak için çalışmalarını tamamlamıştı. Şimdi bu açılım hızlandırılacak. Bu kapsamda stratejik işbirliği yapılacak ülke ve bölgelerin sayısı artırılacak. Ekonomi yönetimi Türk firmalarının ve işadamlarının Afrika pazarında etkin hale gelebilmeleri ve pazar payını artırmaları için 20 milyar dolar seviyesini aşan toplam ticaret hacmini daha yukarı seviyeye çıkarmak için çalışma başlattı. Dünyanın önemli siyasi ve ekonomik merkezleri arasına giren Asya-Pasifik bölgesiyle ilişkileri derinleştirme ve geliştirmeye devam edilecek. Çin, Japonya, Kore Cumhuriyeti, Endonezya, Malezya ve Singapur ile stratejik ortaklık düzeyine yükseltilen işbirliğinin daha üst noktaya taşınması hedefleniyor. Kafkasya ve Orta Asya ülkeleriyle ilişkilerin daha da geliştirilmesi ve geçtiğimiz dönemde kurulan Türk Konseyi’nin daha da güçlendirilmesi temel hedef olarak belirlendi. Latin Amerika ve Karayipler ile yeni ticari ortaklık görüşmeleri başlatılacak. Ticari bağlantıların artırılması da göz önünde bulundurulan kıtalardaki büyükelçilik sayısı yükseltiliyor. Hükümet programına da giren yeni dış ticaret stratejisi kapsamında İpek Yolu güzergahındaki ülkelerle yeni bağlantılar kurulacak. Hizmet ticareti ve yatırımlara ilişkin hükümler de içeren yeni STA’lar yapılmasına yönelik analizler tamamlanacak. Ekonomi Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülen çalışmalara göre İpek Yolu üzerinde yer alan ülkeler ile siyasi, ekonomik, ticari, sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesine yönelik girişimler sürecek.
Kaynak : Star