Ülkelerindeki çatışmalar ve yoksulluktan kurtulmak için binlerce kilometre yol katedip Avusturya'ya ulaşabilen 5 bin sığınmacı, bu ülkede yerleştirildikleri 2 bin 300 yatak kapasiteli mülteci kabul merkezinde olumsuz şartlarda yaşıyor. Bazı sığınmacılar çadırlarda kalırken bazıları yeterli yatak bulunmadığı için geceyi kampın bahçesinde geçiriyor.
Avusturya'daki Traiskirchen Mülteci Kabul Merkezi'nde kalan sığınmacılar, Uluslararası Af Örgütü'nün nitelemesine göre "insanlık dışı şartlarda" hayatlarını sürdürüyor. Kapasitesinin üzerinde sığınmacı barındırılan kampta neredeyse adım atacak yer kalmamış.
Resmi rakamlara göre 2 bin 300 yatak kapasiteli olan kampta yaklaşık 5 bin sığınmacı kalıyor. Kamptaki bazı sığınmacılar çadırlarda yaşıyor, bazıları ise yeteri kadar yatak olmadığı için geceyi kampın bahçesinde geçiriyor.
Geceleri dışarıda yatan sığınmacılar gündüzleri de kasaba içindeki parklarda ve sokaklarda yaşıyor. En çok Suriye, Irak, Afganistan ve Somali'den gelen sığınmacılar, Avusturyalılar, kilise ve sivil toplum örgütlerinden gelen yardımları kabul ediyor.
Yatacak yer yok
Burada AA muhabirine konuşan sığınmacılar, savaştan kurtuldukları için durumlarına şükrettiklerini ancak bazı arkadaşlarının yatak olmadığı için geceyi dışarıda geçirmeye mecbur kaldığını söyledi. İsimlerinin açıklanmasını istemeyen sığınmacılar, kampta yemeklerin kötü olduğunu ve görevlilerin kendilerine iyi davranmadıklarını aktardı.
Uluslararası Af Örgütü, 18 Ağustos'ta açıkladığı raporunda, Traiskirchen kampında ciddi insan hakları ihlalleri işlendiğini, aralarında çocuk ve kadınların bulunduğu binden fazla kişinin aşırı kalabalık nedeniyle açık havada kalmaya zorlandığını belirtmişti.
Yetkililer ise sayıları her geçen gün artan sığınmacıların kampın kapasitesini zorladığını ve bazı aksaklıkların yaşanmasının "kaçınılmaz" olduğunu savunuyor. İçişleri Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye göre, kampta sadece 2 bin 300 mülteci için yatak bulunuyor ancak sığınmacı sayısının 5 bine yaklaşması nedeniyle açık alanlara çadırlar kuruldu. Sığınmacıların kalması için bölgedeki garajlar bile kullanılıyor.
Sığınmacılara çözüm arıyor
Sığınmacılara kalacak yer bulmakta zorlanan hükümet ise sorunun büyümesini eyalet hükümetlerinin işbirliği yapmamasına bağlıyor. Federal hükümet, sığınmacıları eyaletlere kota sistemine göre dağıtmak istiyor ancak eyaletler sığınmacı kabul etmek istemiyor. Bu kapsamda Avusturya Meclisi, 1 Ekim'de olağanüstü toplanarak eyalet ve kasabaların zorunlu olarak sığınmacı kabul etmesini öngören bir anayasal değişiklik yapmayı planlıyor. Düzenlemenin ardından fazla sığınmacıların eyaletlere dağıtılması öngörülüyor.
Suriye, Irak ve Afganistanlı sığınmacılar, genellikle Türkiye, Yunanistan, Makedonya, Sırbistan ve Macaristan üzerinden kamyonetlerle Avusturya'ya geliyor. Ancak bu tehlikeli yolculukta facialar da meydana gelebiliyor. Son olarak Avusturya'nın Burgenland eyaletinde 27 Ağustos'ta bir kamyonet içerisinde havasızlıktan ölmüş 71 sığınmacının cesedi bulunmuştu.
Türkiye örnek ülke
ABD'den ve AB'den birçok yetkili ise sığınmacı akınından şikayet eden ülkelere Türkiye’yi örnek gösteriyor. Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, geçen haftaki açıklamasında, Türkiye'nin sığınmacı politikasını takdir etmişti. Earnest, "Temel insani yardım sağlamaya dönük çabalarının takdir edilmesi gereken ülkeler var. Örnek olarak Türkiye'yi ele alalım. Bir milyondan fazla Suriye'den, Suriye’deki şiddetten kaçan insanı kabul eden bir ulus. Türk hükümeti ve Türk halkı sığınmacılar için ciddi kaynaklar aktardı. Evlerinden uzaktaki bu insanların temel ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştı. Bu, AB'nin baş etmesi gereken bir şey" demişti.
Avrupa Parlamentosu Türkiye raportörü Kati Piri de Türkiye’nin 2 milyon sığınmacıyı ağırladığını belirterek, AB’nin 20 bin sığınmacıya yer bulamamasının utanç verici olduğunu söylemişti. AB’nin insan hakları konusunda güvenirliliğini kaybetmemesi gerektiğini vurgulayan Piri, "Türkiye’de 2 milyon Suriyeli mülteci varken, AB üyesi ülkeler arasında 20 bin mültecinin nasıl yerleştirileceği tartışmaları utanç vericidir" ifadesini kullanmıştı.
Avrupa Komisyonu İnsani Yardım ve Sivil Koruma Ofisi Türkiye Şefi Jean Christophe Pegon ise Türkiye'nin Suriyeli sığınmacılara 3,1 milyar avroluk yardım yaptığını, AB'nin ise 28,6 milyon avro yardımda bulunduğunu ve Türk hükümetinin yardımının takdire şayan olduğunu vurgulamıştı.
Türkiye 2 milyon sığınmacıyı ağırlıyor
AB ülkeleri, sığınmacılar için kota sistemi getirip getirmemeyi tartışırken Türkiye yaklaşık 4 yıldır milyonlarca sığınmacıya kapılarını açtı. Birleşmiş Milletler verilerine göre, Suriye’de savaştan kaçan sığınmacı sayısı 4 milyonu aştı.
Sığınmacıların yaklaşık yarısı, yani 2 milyon kişi Türkiye’de barınıyor. BM’ye göre Türkiye dünyanın en fazla sığınmacı ağırlayan ülkesi ve Suriyeli sığınmacıların yüzde 45'ini barındırıyor.