Muğla’nın en gözde turizm kentlerinden olan Marmaris ilçesinde de ev kiralarının önüne geçilememesinde ev sahiplerinin evlerini fahiş fiyatlara tatilcilere vermesi olarak değerlendiriliyor. Özellikle pandemi döneminde popüler hale gelen kısa süreli villa, daire kiralamalarında mal sahibi yasal kayıtlarını tutmayıp, sümen altı kiralama işlemlerine para cezasının yanı sıra hapis cezasına kadar giden uygulamalar var.
"Evlerini kısa süreli kiraya verenler vergi mükellefi olmak zorunda"
Mali Müşavir Akın Özdemir, kayıtsız konut kiralamasındaki cezai işlemlerin 90 yıllık bir geçmişi olduğunu belirterek, "Yasal olarak yapmaları gereken şey, gidip vergi dairesinde günlük ve haftalık olarak kiraya verenlerin mükellefiyet tesis ettirmeleri gerekiyor. Ama tabii burada Kat Mülkiyeti Kanunu da devreye giriyor. Eğer sadece bir apartmanda bir daire ise verdiği şey diğer dairelerin de onayını almak zorunda, yoksa yapamaz. İşin emniyet boyutu da var. Emniyet açısından da kimlik bildirimi yapmadığı için herhangi bir aranan şahsın orada kalması durumunda yardım ve yataklık suçuna iştirak etmiş olabilir" dedi.
"Şikayet ederek para kazanabilirsiniz"
Marmaris’te görev yapan Mali Müşavir Özdemir, "İhbarcının elde edeceği gelire gelince de yaptığım hesaplamalara göre bir sezonda yaklaşık 100 bin lira civarında ihbar ikramiyesi kazanabilir. Tabi ki yaptığı ihbarın sayısına göre değişir bu" diyerek, ihbarcılar için "Bir dilekçeyle vergi dairesine başvurmaları ve adres bilgilerini eksiksiz belirtmek yeterli oluyor" dedi.
İhbar edenlerin kimlik bilgilerinin gizli tutulduğunu ancak ihbar asılsız çıkarsa sadece vergi dairesinden hukuki yol ile alınıp şikayet edileceğini de belirten Akın Özdemir, "Vergi dairesi, dilekçeyi verenin kişiliği, kimliğini gizli tutmak zorunda. Yalnız asılsız bir ihbar olması durumunda da karşı tarafa tazminat ödemek durumunda kalabilirsiniz" diyerek asılsız ihbar yapanlara da uyarıda bulundu.
Marmaris’te bazı evlerin haftalık kiralarının, Anadolu’nun bir köyünden arsa alınacak fiyatlarda olduğunu belirten sorumlu gayrimenkul danışmanı Çetin Aksu da emlakçıların bu işleri yapmasının yükünün ağır olduğunu belirtti.
"Ev sahipleri her inceliği düşünmek zorunda"
Marmaris’te faaliyet gösteren bir gayrimenkul firmasının sorumlu emlak danışmanı Çetin Aksu, "Marmaris ilçemizde veya turizm beldelerinde haftalık, aylık veya sezonluk kiralamalar yapılmakta. Şimdi öncelikle ev sahiplerinin dikkat etmesi gereken haftalık veya aylık verdiği kiralamalar da öncelikle maliyeden bir beyanname neticesinde aldıkları vergi numaraları numaralarını bağlı bulundukları karakol veya emniyete bildirerek aldıkları programları bilgisayarlarına yükleyip belirli şifreyle otel sistemi gibi giren konuklarının kimlik numaralarını bildirmekle mükellefler. Yani bunları bildirmek zorundalar. Olmadığı takdirde, bunun tespiti durumunda veya oluşabilecek herhangi bir sıkıntılı durum da ciddi anlamda maddi ve manevi cezalarla karşı karşıya kalıyorlar ki bunun maddi ceza boyutu 25 bin TL'den başlayıp yukarıya doğru devam eder. Manevi boyutunda da kalan konutların bildirilmediği durumlarda, eğer siyasi veya buna benzer ciddi vakalı bir suç oranıyla aranan birileri ise bu seferde manevi anlamda cezayla karşı karşıya kalabiliyorlar" dedi.
Gayrimenkul danışmanı Aksu, "Bir ay sonrası yapılacak kiralamalar da mal sahiplerinden ziyade eve giren kiracıların bulundukları bölgedeki nüfus müdürlüklerine giderek beyan vermeleri gerekiyor ben bu evi bir aydan fazla süreli kiraladım şeklinde bildirmeli" diye konuştu.
"Komşulardan izin alınması gerekiyor"
Sorumlu gayrimenkul danışmanı Aksu kısa süreli ev kiralamalarında, kiralanan daire ise apartman yönetiminden, site ise site yönetiminden izin almak durumunda olunduğunu belirterek, "Her site haftalık veya aylık kiralamaya sıcak bakmıyor. Bunların gizli yapılması durumunda ortaya çıkabilecek sonuçlarda hem mal sahibi hem de eve giren konuklar ciddi sorunlarla karşı karşıya kalabilir" şeklinde konuştu.
"Günlük bin liradan başlıyor"
Özellikle yoğun sezonda günlük kira bedellerinin de artması ile kiralık ev fiyatları hakkında bilgi veren Aksu, "Ortalama bir artı birleri haftalık, en az haftalık olmak şartıyla kiraya verdiklerinde günlük, bin TL'den başlayıp evin durumuna göre 1500 TL'ye kadar çıkabiliyor. Bununla beraber 2 artı 1 evler yine aynı şekilde evlerin konumu veya durumuna göre bakımına göre 1000, 1500 liradan 3 binlere kadar çıktığı olabiliyor. Evlerin denize sıfır olması, konumu da çok önemli. Rezidans, daire olması gibi durumlarda fiyatlar yüksek artış gösterebiliyor. Bunun yanında müstakil evlerde tam müstakil havuzlu bir villanın oda sayılarına göre günlük kiralama 2 bin 500'den 4 bin, 5 bin hatta daha yukarıya çıktığını biliyoruz" ifadelerini kullandı.
"TURSAB belgesi olmayan villa sahibi kiralama yapamaz"
Turistik Seyahat Acenteleri Birliği (TURSAB) Bölgesel Temsil Kurulu Başkanı Suat Esin villa turizmi için villa kiralayanların TURSAB belgeli olması gerektiğini vurgulayarak, "Eğer villa turizmi yapacaksa bir vatandaş öncelikle Turizm Bakanlığı'ndan belgeli seyahat acentesi olması gerekiyor. Özelikle son yıllarda bu pandemi den sonra villa turizmi patladı ve kaçak da patladı. Tabii ki biz bunlarla elimizden gelen mücadeleyi yapıyoruz, bunları tespit ettiğimiz takdirde de kaçak seyahat acenteciliği faaliyetine giriyor ve tutanağını tutuyoruz gerekli işlemleri yapıyoruz, yetkililere de bununla ilgili tutanak gönderiyoruz" dedi.
Başkan Esin, "Son yıllarda kiralamalar dediğim gibi çok fazlalaştı. Bu nedenle özellikle internetten, villa kiralamak isteyen veya daire kiralamak isteyen vatandaşlar, eğer internet siteleri üzerinden kiralama yapacaksa, dikkat edeceği şey, sitenin bir seyahat çantasına ait olduğu veya olmadığına dikkat edecek. Eğer aitse bile o numarayı arayacak. Çünkü bazen bu tip olaylar da olabiliyor. Adam hiç farkında olmadan diğer bir acentenin oraya belge numarasını koyabiliyor, o da sıkıntı oluşturuyor. Gerçekten bu tip durumlarda o numarayı arayacak veya o belge numarasından o acentenin adresini bulacak, orayı arayacak. Sizde böyle bir siteniz var mı yok mu bunları araştıracak, öğrenecek ona göre. Herhangi bir üç kağıtçı sahtekarlığa maruz kalmayacak" diyerek dolandırıcılara karşı uyardı.