Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), Mayıs ayı fiyat gelişmeleri verilerini açıkladı. Buna göre, Mayıs ayında tüketici fiyatları yüzde 0,58 oranında artmış ve yıllık tüketici enflasyonu yatay seyrederek yüzde 6,58 oldu. Bu dönemde H ve I endekslerinin yıllık değişim oranları sırası ile 0,52 ve 0,64 puan azalarak yüzde 8,69 ve 8,77 olarak gerçekleşti. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda grubunun katkısı 0,28 puan artarken temel mal grubunun katkısı 0,29 puan azaldı. Bu dönemde enerji ve hizmet gruplarının katkılarında kayda değer bir değişim gözlendi.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle enflasyonun üç aylık ortalamalara göre ana eğilimi incelendiğinde, çekirdek enflasyon göstergelerindeki iyileşmenin, temel mal kaynaklı olarak, Mayıs ayında belirginleştiği gözlendi. Bu dönemde, hem giyim fiyatlarındaki artışın mevsim ortalamalarının altında gerçekleşmesi hem de giyim dışı temel mal fiyatları eğiliminin yavaşlamasıyla temel mal grubunun ana eğiliminde bir iyileşme kaydedilmiştir. Diğer taraftan, hizmet grubu ana eğilimi yüksek seviyesini korudu.
Mayıs ayında hizmet fiyatları yüzde 0,76 oranında artmış ve grup yıllık enflasyonu yüzde 8,74 ile yataya yakın seyretti.Bu dönemde yıllık enflasyon, ulaştırma ve lokanta-otel gruplarında gerilerken diğer alt gruplarda yükseldi. Yıl başından bu yana yükselişini sürdüren yıllık kira enflasyonu, bu dönemde yüzde 8,56’ya ulaştı. Aylık fiyat artışları itibarıyla haberleşme ile diğer hizmetler grupları ön plana çıktı. Haberleşme fiyatlarındaki yükselişi sabit telefon görüşme ve abonelik ücretlerindeki artışlar sürüklerken diğer hizmetler grubunda paket tur fiyatlarındaki artış (yüzde 11,07) dikkat çekmiştir. Lokanta-otel alt grubu fiyat artışları ise gıda fiyatlarındaki olumlu görünümün etkisiyle ılımlı seyretmeye devam etti.
Temel mal grubu yıllık enflasyonu Mayıs ayında 1,29 puan azalarak yüzde 8,82 olarak gerçekleşti. Bu dönemde yıllık enflasyon tüm alt gruplarda düşüş kaydetti.Giyim fiyatları mevsim ortalamalarının altında artmış ve yıllık enflasyon 2 puan gerileyerek yüzde 7,30 oldu.Mayıs ayında dayanıklı mal grubu fiyatları yüzde 0,33 oranında gerilerken bu gelişmede beyaz eşya ve mobilya fiyatları öne çıktı. Bu dönemde giyim ve dayanıklı dışı temel mal grubunda fiyatların aylık artış eğilimi yavaşlamıştır. Döviz kurunun birikimli etkilerinin yavaşlamasıyla temel mal grubu enflasyonu son 8 ayın en düşük seviyesine geriledi.
ENERJİ FİYATLARINDA ARTIŞ
Enerji fiyatları Mayıs ayında yüzde 1,10 oranında artmıştır. Bu gelişmede uluslararası petrol fiyatlarındaki yükseliş ve Türk lirasındaki değer kaybına bağlı olarak yüzde 3,42 oranında artan akaryakıt fiyatları belirleyici oldu.Bu dönemde tüp gaz ve su fiyatlarında da artış gözlendi. Diğer taraftan, yıllık enerji enflasyonu baz etkisiyle 0,08 puan gerileyerek yüzde 1,65 oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonu 1,09 puan artışla yüzde 2,47 oranına yükselse de düşük seyrini korudu. Bu gelişmede öne çıkan işlenmemiş gıda fiyatları aylık bazda gerilemiş, ancak bu grupta yıllık enflasyon temelde sebze fiyatlarındaki baz etkisiyle yüzde - 4,22’ye yükseldi. Mayıs ayında kırmızı et fiyatları alınan tedbirlerin etkisiyle ılımlı seyrini sürdürdü. Öte yandan, işlenmiş gıda yıllık enflasyonu yüzde 8,70 ile yüksek seyretti. Bu grupta ekmek ve tahıl ürünlerinde yıllık enflasyon, son altı aylık dönemde yukarı yönlü bir görünüm izleyerek yüzde 9,93’e ulaştı. Bu dönemde, gıda ve yemek hizmetleri grubunun yıllık enflasyonu yüzde 4,37’ye yükselirken yıl başından bu yana azalma eğiliminde olan gıda ve yemek hizmetleri hariç tüketici enflasyonu yüzde 7,53’e geriledi.
Yİ-ÜFE
Yurt içi üretici fiyatları Mayıs ayında yüzde 1,48 oranında artmış, yıllık enflasyon 0,38 puan artarak yüzde 3,25 oldu.Aylık artışta, petrol ve ana metal sektörleri öne çıkarken bu gelişmede uluslararası petrol fiyatlarındaki yükseliş ve Türk lirasındaki değer kaybı belirleyici oldu.Yıllık enflasyon imalat sanayisinde yüzde 4,45’e yükselirken petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde yüzde 5,79’a geriledi.Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, Mayıs ayında tüm alt grup fiyatlarında artış gözlendi. Ara malı imalatı fiyatlarındaki artışta (yüzde 1,90) demir-çelik ürün fiyatları belirleyici oldu.Sermaye malı imalatındaki fiyat artışında ise özel amaçlı makine imalatı ve metal yapı ürünleri öne çıktı. Bu dönemde dayanıksız tüketim mallarında et ve et ürünleri belirgin bir artış kaydetti.Mücevherat dışı dayanıklı tüketim malları fiyatlarındaki artışta ise mobilya ve ev aletleri fiyatları belirleyici oldu.Sonuç olarak Mayıs ayında, tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı maliyet yönlü baskılar bir önceki aya kıyasla artsa da zayıf seyrini sürdürdü.
(İHA)