Ankara
Uzay araştırmalarını yaygınlaştırma çalışmaları yürüten UKET organizatörlüğünde bu yıl ODTÜ ve ODTÜ TEKNOKENT ev sahipliğinde ikincisi düzenlenen "ARC (Anatolian Rover Challenge)" adlı "Gezegen Gezgini Yarışması"nda, 4 ülkeden 9 takım gerçekleşmesi olası senaryolarda, zorlu görevlerden geçerek yarıştı.
Yarışmaya ilişkin bilgi veren UKET Başkanı Süleyman Soyer, yarışmanın Türkiye Uzay Ajansı, TÜBİTAK Uzay Araştırmaları Teknolojileri Enstitüsü ve Teknokent Savunma Sanayii Kümelenmesi'nin ana paydaşlığında yapıldığını söyledi.
Türkiye'nin milli uzay programında yer alan, 2030'lu yıllarda aya inmesi planlanan rover aracının üniversite takımlarınca tasarlanan prototipinin yarıştığını belirten Soyer, "Biz bu yarışmayı yaparken 2030'lu yıllarda Ay'a inecek rover aracının temellerini atmış oluyoruz." dedi.
Rover araçların Mars veya başka bir gezegene gidip keşif yapabilen, astronot yardımcısı olarak kullanılabilen robotlar olduğuna işaret eden Soyer, "Bu sene yarışmaya 6 ülkeden 25 takımımız başvurdu. Ön eleme aşamasından sonra 15 takım buraya katılmaya hak kazandı ve 9 takımla birlikte sahada yarışmalarımızı gerçekleştiriyoruz. Başvuruları Meksika, Polonya, Hindistan, Bangladeş, Hindistan, Çek Cumhuriyeti ve Türkiye'den aldık. Eleme aşamalarının ardından Hindistan, Bangladeş ve Polonya'dan 5 takım burada yarışmaya hak kazandı ve 4'te Türk takımımız var." diye konuştu.
Türk takımların Yıldız Teknik Üniversitesi, Gebze Teknik Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Üniversitesi ve ODTÜ'den olduğuna dikkati çeken Soyer, "Bizim aslında diğer yarışmalardan farklılıklarımız, kurallarımızın ve senaryolarımızın bir göreve odaklı olması." ifadesini kullandı.
Takımların sahadaki görevlerinin önemine değinen Soyer, "Aslında bu yarışmanın temel amacı 2030'lu yıllarda Ay'a inecek rover aracının şimdiden denemelerini yapabilmek." dedi.
Dünyada diğer yarışmaların sadece Mars yapay sahasında yapıldığını, burada ise Ay yapay sahasında da yarışmanın düzenlendiğini anlatan Soyer, "Bu sene de en büyük yeniliğimiz gece görevimiz. Yani bir gezegene gittiğiniz zaman karanlık bölgelerde görev yapabileceğiniz bir görev simülasyonu oluşturduk. Bu da diğer yarışmalara nazaran bu sene ülkemizdeki büyük bir yenilik olarak dikkati çekiyor." değerlendirmesini yaptı.
"Gerçek Mars ve Ay yüzeylerini simüle etmeye çalışıyoruz"
Yarışma Baş Hakemi ve Kurallar Yöneticisi Işık Su Yazıcı da yarışmada ikisi Mars, ikisi Ay sahasında olmak üzere 4 görev verildiğini belirterek, "Burada takımların, hem gerçek bir uzay görevinde mücadele etmelerini hem de mühendislik ve bilimsel açısından sorunlarla yüzleşmesini bekliyoruz. Dolayısıyla gerçek Mars ve Ay yüzeylerini burada simüle etmeye çalışıyoruz." diye konuştu.
Yarışmacılardan uzayda işler ters gittiğinde haberleşmeleri kesildiğinde otonom bir şekilde ilerleyip sistemlerdeki sorunlarını çözmelerini ve robotların kollarıyla müdahale edip bunları düzeltmelerini beklediklerini de dile getiren Yazıcı, şöyle devam etti:
"Takımlar, arazide topladıkları verileri daha sonra laboratuvarda üzerinde deneyler, testler ve çeşitli enstrümanlar kullanarak denetlemelerini, daha sonra da bunu bilimsel bir veri şeklinde bize sunmalarını bekliyoruz. Üniversite öğrencilerinin, gerçek bir uzay görevinde olacağı gibi kendi uzay keşif araçlarını tasarlayıp her açıdan kalifiye bir hale gelmelerini sağlamaya çalışıyoruz."
Takımların 10-25 kişi aralığında olduğunu belirten Yazıcı, yarışmaya katılan araçların boylarının 1,5 metre ve en fazla 60 kilo ağırlığında olmaları gerektiğine işaret etti.
Yazıcı, yarışmada, dünya dışı gezegenlerde canlılığın test edilebildiği alanların oluşturulduğuna, yarışmacılardan uzay koşullarında zor durumlarda çözüm üretmelerinin beklendiğini anlattı.
ODTÜ Takım kaptanı Kağan Dere de yaptıkları çalışmanın, 2019 sonu 2020'nin başında ODTÜ Makine ve inovasyon topluluğunun altında kurulan rover projesi olduğunu belirterek, "Bu projeyle üniversiteler arası düzenlenen rover yarışmalarına hazır bir araç çıkarmaya çalışıyoruz. Bunun tasarımı, üretimi, montajı ve yazılımını tamamen farklı alt takımlarla birlikte yaptık." diye konuştu.
Dere, aracın zorlu arazi koşullarında ve yarışma senaryolarında kolay hareket etmesi için tasarlandığını belirtti.
Yarışma yarın sona erecek.