Yargıtay Birinci Başkanı İsmail Rüştü Cirit, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından düzenlenen ‘Taşınmaz Hukukunun Güncel Sorunları’ başlıklı sempozyuma katılarak önemli açıklamalarda bulundu.
Başkan İsmail Rüştü Cirit, Adli ve İdari Yargının giderek artan ve ağırlaşan bir iş yükü sorunu ile karşı karşıya kaldığını fakat Bölge Adliye Mahkemeleri’nin bu iş yükünün azaltılmasında kilometre taşı olduğunu söyledi.
Yargıtay Başkanı Cirit, “Hem Adli hem İdari Yargı’da İlk Derece Mahkemeleri, Bölge Adliye Mahkemeleri ve Temyiz Mahkemeleri giderek artan veya ağırlaşan iş yükü sorunuyla karşı karşıyadır. 2017 yılı itibariyle Yargıtay hukuk daireleri ve hukuk genel kurulunda 322 bin 909, ceza dairelerinde ve ceza genel kurulunda 342 bin 775, Cumhuriyet Başsavcılığı’nda da 513 bin 343 derdest dosya bulunmaktadır. Geçmiş iş yükü temizlendiğinde Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesi nedeniyle Yargıtay’a gelen dosya sayılarının hukuk davaları bakımından yüzde 75, ceza davaları bakımından yüzde 85 oranında azalacağı öngörülmektedir. 2016 yılında Yargıtay’a bir milyon dava dosyası gelmişken geçtiğimiz 2017 yılında 330 bin dava dosyası geldi. Böylelikle üçte bir-iki oranında filtrasyona tabi tutuldu. Öncelikle şunu ifade etmem gerekir ki; Bölge Adliye Mahkemeleri’nin faaliyete geçirilmiş olması Yargıtay’ın iş yükünün azalması ve gerçek fonksiyonu olan içtihat mahkemesi niteliğine kavuşması bakımından önemli bir kilometre taşıdır” ifadelerini kullandı.
“YARGITAY’IMIZ BELKİ İKİ ÜÇ SENE SONRA RAHATLAYACAKTIR”
Yargıtay Birinci Başkanı İsmail Rüştü Cirit, Yargıtay’a yıllık 200 bin civarında dosya geldiği düşünüldüğünde iki üç sene sonra rahatlayabileceklerini belirterek, “Bu önemli adım yargının tüm sorunları özellikle de iş yükü sorunlarını çözmeye yetmeyecektir. Zira ülkemizde tüm ihtilaflar yargı içerisinde çözülmektedir. Böylelikle iş yükü sorunu Bölge Adliye Mahkemeleri’nin üzerine gelmeye devam edecektir. Yargıtay’a gelen iş yükü üçte iki oranında azalmış olmakla birlikte daha sonraki yıllarda ise bunun beşte bir oranına doğru çekileceği düşünüldüğünde yıllık 200 bin civarında dosya geleceği düşünüldüğünde Yargıtay’ımız belki iki üç sene sonra rahatlayacaktır. Ama ilk derece mahkemeleri ve bölge adliye mahkemeleri üzerine ise yine iş yükü olarak birçok dava dosyası gelecektir” diye konuştu.
“YARGITAY’DA GÖREVLİ TETKİK HAKİMLERİ’NİN YÜZDE 45’İNDEN FAZLASI 2013’TEN SONRA GÖREVE BAŞLADI”
Yargıtay’da görevli Tetkik Hakimleri’nin yüzde 45’inden fazlasının 2013 yılından sonra göreve geldiğini söyleyen Yargıtay Birinci Başkanı İsmail Rüştü Cirit, daha çok çalışarak ve emek vererek sorunları aşacaklarını ifade etti. Başkan Cirit, şöyle konuştu: “Hakim ve Cumhuriyet Savcılarımızın deneyim eksikliklerinden kaynaklı zorlukların kontrol edilmesi gerekir. Şuanda görevde olan hakimlerin yüzde 46’sı kıdemi 5 yıl daha az, yüzde 32’sinin kıdemi ise 3 yıl ve daha azdır. Yargıtay Bölge Adliye Mahkemeleri’nin kuruluşunu desteklemiş, bu süreç içerisinde oldukça deneyimli, kıdemli Tetkik Hakimleri’nin Bölge Adliye Mahkemelerinde görevlendirilmesinden memnuniyet duymuştur. Yargıtay’ın bilgi birikimi, çalışma disiplini, kurum kültürü ile içtihatları Bölge Adliye Mahkemelerinin kuruluşunda çok yararlı olmuştur. Ancak ilerleyen aşamalarda deneyimli Tetkik Hakimleri’nin orantısız bir şekilde azalması Yargıtay’ın çalışma sisteminde de bazı risklerin doğmasına yol açmıştır. Şuanda Yargıtay’da görevli Tetkik Hakimleri’nin yüzde 45’inden fazlası 2013’ten sonra göreve başlayanlardan oluşmaktadır. Ülkemiz yargısı bakımından yapısal zorlukları yaşadığımız bir dönemden geçtiğimizin bilincindeyiz. Daha çok çalışıp ehliyet ve liyakate dayalı bir sistemle ilerlediğimiz takdirde bu konudaki sıkıntıları daha yakın zamanda aşabileceğimizi düşünüyorum. Türkiye önemli bir süreçten geçti. 2016 Temmuz ayında meydana gelen demokrasimize, hukuk devletine önemli bir saldırı teşebbüsü vuku buldu. Bir işgal ve bölme hareketiydi ancak bunu Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve milletiyle birlikte bu meseleyi aşmasını bildi. Bundan sonra yapacağımız şey daha çok yapısal problemlerimizi giderici ve daha çok çalışarak ve emek vererek bu sorunları aşacağız.” Açılış konuşmalarının ardından Maltepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Şahin Karasar tarafından Yargıtay Birinci Başkanı İsmail Rüştü Cirit’e teşekkür plaketi takdim edildi.
(Rıfat Fırat - Fırat Aksoy/İHA)