Ekonomide daha fazla söz sahibi olmaya hazırlanan Bursa, projesini büyük oynayarak Türkiyede ilk olma özelliği taşıyacak olan Yüksek Teknoloji OSBye hazırlanıyor . Yüksek Teknoloji Organize Sanayi Bölgesi için kentin dinamikleri taraf duruş sergilerken, OSB'nin belirlenen yeri ile ilgili ise farklı görüşler tartışmaya neden oluyor.Her sene katlanarak göç alan Bursada, sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda Bursa Ticaret ve Sanayi Odası öncülüğünde Bursa Teknoloji Organize Sanayi Bölgesinin (TEKNOSAB) müteşebbis heyeti oluşturuldu. Bursalı temsilciler, Bursa TEKNOSAB sayesinde sadece ülkemizdeki dev sanayi yatırımlarının değil dünyanın marka büyük sanayi yatırımlarının da Bursaya kazandırılacağı ve bu büyük yatırım sayesinde bugün 12 milyar doları aşan yıllık ihracat rakamının 2023 ve sonrası için hedeflenen 75 milyar dolarlık rakamlara ve daha fazlasına ulaşmasının mümkün olacağını belirttiler. Bursanın ekonomi çevreleri ve yerel otoritelerinin birçoğu büyüyen ve gelişen bir ülkede, bu büyüme de payı olan ve daha çok istihdam sağlayan bir Bursanın istendiğini, yüksek teknolojiye karşı olunmadığını ama oluşturulması planlanan yer konusunda hassasiyete neden olacak soru işaretlerinin olduğunu söylediler. Uzmanların görüşleri, kentin batısına düşünülen Yüksek Teknoloji OSBnin, şehir ve sanayi planlaması ile parelel yapılması gerektiği ve herşeye rağmen gelişen Bursanın gelecek günlerde değişiminin kaçınılmaz olduğu yönünde.Bu bilgiler ışığında, bizler de Bursa ekonomisine ve kent dinamiklerine yön verenlerle kentin batı tarafına kurulması planlanan yüksek teknoloji organize sanayi bölgesini mercek altına alan bir inceleme çalışması gerçekleştirdik. Alanında uzman temsilcilere kentin batı bölgesine kurulması istenen Yeni Yüksek Teknoloji OSB hakkındaki düşüncelerini, gelinen son noktayı nasıl değerlendirdiklerini, Batı OSB için halihazırda üzerinde durulan mevcut konumlama ile ilgili düşünceleri açıklayabilmeleri için sorular yönelterek yeni sanayinin nabzını, temsilcilerimizin verdiği bilgilere dayanarak incelemek istedik. İşte, Bursa otoritelerinin değerlendirmeleri ve Yüksek Teknoloji OSBye yönelik öngörüleri:
BURSA'YA 3 TANE ÖNEMLİ YATIRIM GELİYOR
İbrahim Burkay - BTSO Yönetim Kurulu Başkanı
Ülkeye yapılacak en mükemmel proje yüksek teknolojiye geçiştir. Genel kalkınma ve özgür toplumlar böyle gelişir. Klasik metodla geldiğimiz nokta ortada. Bizim ihtiyacım olan kent dinamikleri. Mekansal planlamaları doğru yapmalı, bir an önce inovasyon ve yeni teknolojiye geçmeliyiz. Çok kısa zamanda da bu proje hayata geçecek. Gerçek yatırımcının dışında bir allahın kulu giremeyecek.Tarım arazisine ve yeşil alanlarına el sürdürtmeyiz. Bizim bu işi bilenlerle çalışmamız lazım. Bir yatırım alanını kazandıracağız. Bu konu açıldı ve paylaşıldı buna karşı çıkan sanayici yok. Projeye karşı çıkmak ayrı öncelikler ve hassasiyetler ayrı. Bursa Teknoloji Organize Sanayi Bölgesi (TEKNOSAB) yüksek teknolojili üretim ve ihracat yapan uluslararası nitelikteki dev firmalara ev sahipliği yapacak. Bu projede şahıslar değil, kent kazanacak.Yeni nesil OSB çorak bir arazi üzerine kurulacak ve bölgede kullanılacak enerjinin yüzde 60ı ise alternatif kaynaklardan sağlanacak.Tasarrufumuz eksilerde ve yatırım yapmamız lazım. Bu nasıl olacak? Bu bölge nasıl kalkınacak? Kurguyu doğru yapmamız lazım.TEKNOSAB bu alanda Türkiyede yapılacak olan yatırımların merkezi olacak. Firmalar hazır. Bursaya gelecek 3 tane önemli yatırım var. Her biri Oyak Renault ve TOFAŞın neredeyse iki katı kadar ihracat yapacak.Bursa, 2013 hedefi olan 75 milyar dolar hedefini yakalayacak.
KONUYU BİRLİKTE SAHİPLENELİMİlhan Parseker - BTSO Meclis Üyesi
Herzaman üretim, istihdam ve yatırımdan yana oldum. Bu düşüncemi, görev yaptığım süreçte de ortaya koydum. Bursaya katkıları olacak şekliyle getiriyi ve götürüyü iyi analiz yaparak ortak akılla ortaya koymamız lazım.Oldu bittiyle bir yer ortaya çıkıyor.Batı OSB yapılsın ama daha uygun yere yapılsın.Bir çok organize sanayi bölgesinde boş yer var.Sanayi bölgeleri önemli.Deri OSB yapıldı bir çok yeri boş. Tekstil Boya OSB boştur.Bursanın makro planlaması yapılması lazım.Bunların hepsi birlik içinde olmalı. Çok hızlı iyi analiz yapılmadan insanların katılımcı olması sağlanmadan oluyor. Sanayici yatırımını ve üretimini zor yaptırmakta.Böyle hızlı hareket bozar.Hep birlikte ne yapıyorsak konuyu birlikte sahiplenelim. Yangından mal kaçırır gibi yapmayın. Ortak akıl ile yanlış yapmadan ortak akılı devreye sokarak yapalım. Batı OSB'nin artı eksileri mantıkla açıklanmalıdır. Oldu bittiye getirilmemelidir. OSB yönetimleri mevcut yönetmelik bina yapma ve faaliyete geçme şartlarını uygularsa fiyat düşer,rant için elinde yer tutanlar satmak zorunda kalır. Bu OSB için talep toplanmışmıdır? Kamuoyunda,sanayici hakkında kaçar gibi bina iş yapıyor hissi uyandırılmamalıdır. Bu konu BTSO Meclisi ile birlikte sahiplenilmeli. Yerin doğruluğu veya yanlışlığının kent dinamikleri ile ve de sivil toplum örgütleriyle konuşulması, tartışılması lazım. Bu proje doğru izah edilmeli, sanayicinin imajına zarar verilmemelidir. şimdi sanki sanayici tarım arazisini katlediyor görüntüsü veriyor bundan kaçınılmalı.
TOPRAKLARIMIZIN BEREKETİ KAYNAK OLMAKTADIR
Naci Güncü - Karacabey Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı
Kurulması planlanan, önceleri Batı OSB ve Yüksek Teknoloji OSB adıyla ve bugünlerde TEKNOSAB olarak adlandırılan, yüzde 90'a yakın kısmı Karacabey arazilerinde olan OSB projesinin ne planlanma aşamasında ne de müteşebbis heyet oluşturma aşamasında Karacabey sanayicisinin ve ekonomisinin temsilcisi olan Karacabey Ticaret ve Sanayi Odasının görüşlerine başvurulmamıştır. Karacabeye, Karacabey sanayicisine söz hakkı verilmeden bir proje Karacabeyde hayata geçirilmek istenmektedir. Karacabey verimli tarım arazileri, doğal varlıkları ve çevre güzellikleri ile nadide bir ilçedir. Topraklarımızın bereketi hem tarımsal ve hayvansal üretime hem de sanayi üretimine kaynak olmaktadır. Bizler geçmişimizden gelen bu mirasımıza sahip çıkarak, topraklarımızı ve doğamızı koruyarak bunun yanı sırada her geçen gün artan ancak çevreyi kirletmeyen ve tarım arazilerini hoyratça heba etmeyen yeşil bacalı olarak nitelendirdiğimiz sanayicilerimizle yüksek katma değer üretiyor bu topraklardan 100ün üzerinde ülkeye ihracat yapıyoruz. Mustafakemalpaşa OSB olmak üzere bir Bursanın birçok OSBnde boş yerlerin varlığı ve buraların değerlendirilmeden yeni bir OSB kurulması, bu yerin Ramsar sözleşmesi ile korunan dünya mirası Uluabat Gölü ve çevre derelerinin su kaynaklarını tehdit etmesi, devlet planlamalarında sulanabilir bölge olarak işaretlenen tarım arazilerinin üzerinde yer alması, biryandan ileri teknoloji üretimin yapılacağı söylenirken biryandan da Bursanın çeşitli yerlerine dağılmış çevreyi kirleten sanayi kuruluşlarının buraya toplanacağı söylemleri, İstanbuldan ağır sanayinin çıkarılarak bu bölgelere yönlendirileceği ifadeleri, Bursada duyulmaya başlanan rant söylentileri, bizleri bu konuda tedirgin ediyor, içerisinde yer almayacağımız, Karacabey sanayicisinin olmayacağı, önceliklerimizi koruyamayacağımız, toplumsal uzlaşıya kapalı bu projeye karşı durma zorunluluğumuzu ortaya çıkarıyor.
YÜKSEK TEKNOLOJİLİ SANAYİYE EVET, YENİ OSB'YE HAYIRErdem Saker - Bursa Büyükşehir Belediyesi Eski Başkanı Ben olaya Batı OSB olarak bakmıyorum. Esas soru, bu OSB neden kurulacak? Cevap: Yüksek Teknolojili Sanayi için, yani az işçi / çok üretim, Bursanın temel sorunu göçü kamçılamayan bir sanayi türü. İşte bu yönüyle böyle bir fabrikalar demetini alkışlarım. Ancak; Bursadaki mevcut 13 yasal OSBde bom boş duran fabrika parselleri var. Bunlar bugünkü sahiplerinin bir nevi rant sermayesi, oysa o OSB yönetimleri o kişilere süre verip, arsalarını kullanmazlarsa geri alınacağı kararını alabilirler, veya bu arsalara Yüksek Teknolojili Sanayi Tesisi için teşvik sistemi işletilebilir. Özetle yüksek teknolojili sanayiye evet, yeni OSBye hayır, yeni rantçılara da hayır.
BURSA'DAKİ OSB'LERİN TOPLAMI ÇİN'DE BİR OSB ETMİYORHüseyin DURMAZ - Bursa OSB Yönetim Kurulu Başkanı
Türkiyenin 2023 yılı hedefleri arasında yer alan 500 milyar dolarlık ihracat düzeyine ulaşabilmesi için her şeyden önce üretim yapılmalıdır. Üretim yapılmalıdır ki ihracat gerçekleştirilebilsin. Bunun için pek çok kuruma olduğu gibi organize sanayi bölgelerine de önemli görevler düşüyor. Bilhassa OSBler üretim ortamının sağlanmasını ve sürekliliğini temin etmelidir. Bu anlamda yine ülkemizin 2023 hedefleri doğrultusunda firmalarımızın dış pazarlarda rekabet imkanlarının arttırılması ve yüksek teknolojide üretim yapabilmelerini sağlamak amacıyla yeni ve ileri teknoloji üreten OSBler kurulması veya mevcutların dönüşümünün sağlanması da göz önünde bulundurulmalıdır. Bu anlamda Bursadaki yeni OSB kuruluş çalışmalarını destekliyoruz. Türkiyenin ilk OSBsi olan Bursa OSBnin temeli 1960da atıldı 54 yıl bizi idare etti. Ama Bursa OSBde artık boş yer kalmadı. Ülkemizin en önemli sanayi merkezi konumundaki Bursaya sürekli yeni sanayiler gelmek istiyor ve bunlara yer gerekli. Bursada sanayi gelişimi göz önünde bulundurularak gelecekteki 50 yıllık planlama buna göre yapılmalıdır. Bakınız, Bursadaki OSBlerin toplam büyüklüğü Çinde 1 OSB yapıyor. Onun için bizim de ileriyi görüp hareket etmemiz lazım. Ama çevreyi de asla ihmal edemeyiz. Bu vatanı evlatlarımıza pırıl pırıl teslim etmeliyiz.
İLİMİZİN GERÇEKTEN İHTİYACI VAR MIHakan Karademir - TMMOB Şehir Plancıları Odası Bursa Şube Başkanı Bursa iline yeni bir organize sanayi bölgesi kurulması için görüş belirtirken ilk ve öncelikli bakılması gereken şey, ilimizin gerçekten böyle bir sanayi bölgesine ihtiyacı olup olmadığıdır. Bursa Büyükşehir Belediyesinin 2011-2013 yılları arasında yürüttüğü ve Odamızın da hazırlanma sürecinde içerisinde yer aldığı Bursa İli 2030 yılı İl Çevre Düzeni Çalışması, Bursanın son ve güncel sanayi verilerinin değerlendirildiği bir çalışmada,Bursa ilinde mevcut organize sanayi bölgeleri ile birlikte sanayi bölgeleri de göz önüne alındığında, ilimizin yeni sanayi alanına ihtiyacı olmadığı açıkça belirtilmiştir. Bir diğer önemli husus yüksek teknoloji sanayi kavramıdır. böyle bir kavram OSB kanununda bulunmamaktadır. Organize Sanayi alanları karma OSB ve ihtisas OSB olarak ikiye ayrılmaktadır. Şu anda çalışmaları yürütülen ve adı Batı OSB olan proje karma bir osbdir ve her türlü sanayi türü orada yer seçebilecektir. Bu da bölge açısından büyük tehlike arz etmektedir. Sanayi kurulmak istenen bölge ilimizin en verimli tarım topraklarının bulunduğu bir bölgedir. Ne yazık ki sanayici tarafından ucuz arsa olarak görülen tarım toprakları bir kez daha sermayedarlara yenik düşmektedir. Bölgenin güneyinde ise Uluabat Gölü ve RAMSAR alanı bulunmaktadır. Korunması açısından uluslararası sözleşmeye imza attığımız RAMSAR alanı, bu proje gerçekleşirse büyük risk altında olacaktır. Tüm bu veriler ışığında, Şehir Plancıları Odası Bursa Şubesi olarak biz bu projenin karşısında olduğumuzu bir kez daha belirtmek istiyoruz.
BATI OSB'NİN YERİNE HAYIRMehmet Semih Pala - Bursa Kent Konseyi Başkanı BTSO tarafından 13 milyon metrekarelik Batı OSB isimli yeni bir organize sanayi bölgesi çalışmaları başlatılmıştır. Bursa Kent Konseyi de Bursada Yeni Sanayi Bölgeleri - Batı OSB konulu Genel Konsey Toplantısı tertiplemiş ve bu toplantıya, iş adamları, sanayiciler, akademik meslek odalarının, ticaret ve sanayi odalarının, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri katılmışlardır. Yapılan toplantı sonucunda Bursada mevcut 50 milyon metrekare alanı kapsayan 25 sanayi bölgesinde boş duran yaklaşık 20 milyon metrekare alanın nasıl dolacağının belirlenmesi, yatırım yapmak isteyenlerin ve sanayi arsası ihtiyaç miktarının belirlenmesi gerektiği görüşü oluşmuştur. Ayrıca Batı OSB nin planlarda sulanacak tarım alanı olarak ayrılan göl manzaralı ekili tarım alanları yerine, Badırga Yüksek Teknoloji Sanayi Bölgesi olarak mevcut Deri OSB ile Boya OSB arasında kalan 8 milyon metrekarelik alana yapılması ve DOSAB ta yapılması düşünülen enerji santralının bu alana kaydırılması fikri ortaya atılmış ve bu konular kamuoyu ile paylaşılmıştır. Süreç takip edilmektedir. Batı OSBnin yerine hayır. Gelin doğru yerde yapın. Yol yakınken yanlıştan dönülmeli. Bizler yatırımcı ve kalkınmacı bir gelenekten gelen insanlar olarak hep üretimden ve istihdamdan yana olduk ve halen de öyleyiz. Ancak Batı OSB gibi hoyratça ve hayal aleminde oluşan bir yatırım görmedik. Batı OSB oyununu bozmaya kararlıyız. Sanayiye evet, üretime evet ancak tek şart, doğru yer seçimi. Boş Sanayi Bölgeleri var iken tarım alanlarını yok ederek yapılması planlanan Batı OSB ile Bursaya ve Türkiyeye yapılabilecek en büyük kötülüğü yapıyorsunuz. Kurmak istediğiniz Batı OSB de yatırım yapacaklar kimler ve ne kadar arsa talepleri var? Açıklayın bilelim. 20 milyon metrekarelik boş duran tanımlı sanayi bölgesi arsaları nasıl dolacak? Boş duran milyonlarca metrekarelik sanayi arsası varken neden sulu tarım alanlarına göz dikiliyor?
İRGİL, BATI OSB'Yİ BAŞBAKAN'A SORDUDr. Ceyhun İrgil - CHP Bursa Milletvekili CHP Bursa Milletvekili Dr. Ceyhun İrgil, Bursa gündeminde önemli bir yer tutan Batı OSByle ilgili Başbakan ve Sanayi Bakanının yanıtlaması istemiyle bir soru önergesi verdi. Nilüfer ve Karacabey ilçeleri sınırlarında kalan yaklaşık 13 milyon metrekarelik alanda açılmak istenen Batı OSBye neden ihtiyaç duyulduğunu sorgulayan Dr. İrgilin yanıt aradığı sorulardan bazıları şunlar: Bursada kaç OSB ve ıslah OSB vardır? Fiilen kullanılan gözüken ancak üretim yapılmayan kaç parsel vardır ve alanları ne kadardır? Planlarda belirlenmiş kaç sanayi bölgesi vardır? Fiilen kullanılan gözüken ancak üretim yapılmayan kaç parsel vardır ve alanları ne kadardır? Planlanmış ve tanımlanmış 25 sanayi bölgesinde, neredeyse yarısını oluşturan 20 milyon metrekareye ulaşan boş duran sanayi parsellerinin nasıl doldurulacağı belirlenmiş midir? Batı OSB olarak tanımlanan bölge, Bursa Büyükşehir Belediye Meclisinde bekleyen 100 bin ölçekli Çevre Düzeni Planında sulu tarım alanında mı kalmaktadır? Batı OSB olarak sınırları belirlenen bu bölgeden son iki yıldır kimler arsa almıştır? Planlanmış ve tanımlanmış sanayi bölgelerinin neredeyse yarısı, 20 milyon metrekare sanayi parseli boş dururken verimli tarım arazileri üzerinde yeni bir OSB açılmasının gerekçesi nedir?