Ankara
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nda (BTK), Düşük Yörünge Uyduları Üzerinden Genişbant İnternet Hizmeti Sunumu'na ilişkin düzenlenen basın toplantısında, uydu haberleşme politikaları bağlamında kamuoyunda düşük yörünge uyduları olarak bilinen Non-Geostationary Orbit (NGSO) üzerinden elektronik haberleşme hizmetlerinin sunumuna ilişkin değerlendirme ve görüş alışverişinde bulunduklarını ifade etti.
Elektronik haberleşme hizmetlerinin uzun zamandır temel olarak karasal sabit ve mobil şebekeler üzerinden, alternatif olarak da uydular üzerinden sunulabilen hizmetler olduğunu dile getiren Sayan, özellikle düşük yörünge uyduları üzerinden genişbant internet hizmetinin sunumunun mümkün hale gelmesiyle haberleşme hizmetinin karadan uzaya taşındığı dönemin başlangıcının yaşandığını söyledi.
Sayan, düşük yörünge uydularının, dünyanın yaklaşık 200 ila 2 bin kilometre uzaklığındaki yörüngelerde konumlandırılan uydular üzerinden hizmet sunumunu internete erişim imkanı açısından kolaylaştırdığı için öne çıktığını belirtti. Sayan, son yıllarda Starlink ve Oneweb gibi firmaların bu alanda aktif olarak hizmet sunmaya başlaması, Telesat ve Amazon gibi firmaların da hizmet sunmayı planladıklarını duyurmalarıyla özellikle düşük yörünge uyduları üzerinden genişbant internet hizmet sunumunun dünyanın gündeminde tekrar yerini aldığını dile getirdi.
"Düşük yörünge uyduları alanında somut adımlar atıldı"
Starlink'in bugün için 4 binden fazla aktif uyduyla dünyanın farklı ülkelerinde hizmet sunmaya başladığını, 40 binden fazla uydu göndermeyi hedeflediğini belirten Sayan, şöyle konuştu:
"Oneweb, 650'den fazla uydusunu uzaya göndermiş durumda, Telesat yaklaşık 1700 ve Amazon da yaklaşık 3 bin 300 uyduyla hizmet sunmayı planlamakta, Türkiye'de de Türksat'ın uydu hizmetlerine yönelik çalışmalarının yanı sıra yerli düşük yörünge uydu firmaları Plan-S, Hello Space, Fergani Uzay Teknolojileri gibi firmaların düşük yörünge uyduları üzerinden çalışmaları bulunmakta. Bazı firmalarımız tarafından da halihazırda deneme uydularıyla düşük yörünge uyduları alanında somut adımlar atıldı."
Düşük yörünge uyduları üzerinden hizmet sunan firmaların tüm dünyada hizmet sunmayı hedefleyen altyapı oluşturmalarının, her firmanın istediği ülkede, hiçbir düzenlemeye tabi olmadan istediği hizmeti sunabileceği anlamına gelmediğinin altını çizen Sayan, Türkiye'nin de konsey üyesi olduğu Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) düzenlemeleri ve Türkiye'de BTK'nin olduğu ulusal otoritelerin politika ve düzenlemelerine uygun hareket etmelerinin beklendiğini bildirdi.
Düzenleme ihtiyacına vurgu
Sayan, Türkiye'nin son yıllarda ardı ardına gönderdiği uydularla uzayda varlığını güçlü bir şekilde hissettirdiğini vurgulayarak, Türksat 5B'nin de aktif olmasıyla Türkiye'nin uzaydaki uydu sayısının 8'e çıktığını anımsattı. Uydu konusunda bir sonraki adımın Türksat 6A olacağına işaret eden Sayan, yerli ve milli olması sebebiyle de ayrı bir önem taşıyan Türksat 6A'nın gelecek sene uzaydaki yerini alacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğindeki "Türkiye Yüzyılı"nın ayrı bir önem taşıdığını belirten Sayan, "Cumhuriyet'imizin 100'üncü yılıyla başlayan bu dönem savunmadan dijitalleşmeye, iletişimden bilime, sağlıktan sanata, her alanda rüştümüzü ispatladığımız bir dönem olacak. Yaptığımız işlerle bu yüzyıla adeta damgamızı vuracağız." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'de hizmet vermeyi talep eden düşük yörünge uyduları üzerinden internet hizmeti sunumunun bazı regülatif ihtiyaçları da beraberinde getirdiğine dikkati çeken Sayan, şunları kaydetti:
"Bu uyduların, mevcut yüksek yörünge uydularıyla aynı frekansları kullanmaları dolayısıyla ulusal ve uluslararası koordinasyonun iyi şekilde yapılması ve mevcut sistemlerde enterferansa sebebiyet vermemeleri gerekiyor. Bu konuda ITU nezdinde birtakım düzenlemeler yapıldı, bu sistemlerin mevcut sistemlere etkileşiminin iyi belirlenmesi ve kontrollü şekilde hizmet sunmaya başlamaları gerekiyor."
Uzayda önemli çalışmalara imza atanlarla, şartlara uydukları ve gerekli izinleri aldıkları müddetçe çalışmanın kendilerini mutlu edeceğini belirten Sayan, "Ülkemizin güvenlik, ticari, teknik, mali konudaki hassasiyetlerini ortaya koyacağız. Buna göre yetkilendirmeyle ilgili gereksinimleri çıkaracağız ve buna uyan tüm firmaları ülkemize davet etmekten memnuniyet duyacağız." dedi.
Açılış konuşmasının ardından SpaceX tarafından sunum yapıldı.