Çay, beyaz, yeşil, siyah renkli olsun, tüm dünyada en fazla tüketilen içecek. Aynı bitkiden elde edilmelerine rağmen, farklı işlenme şekillerine bağlı olarak vücudumuzdaki etkileri de farklılık gösteriyor. Ortak özellikleri kuvvetli antioksidan etkileri. Yani vücudumuzun zararlı serbest oksijen radikallerinin hasarına karşı korunmasında önemli rol oynuyor. Bu etkisi çayın içerisinde bulunan polifenolik yapıda kateşin bileşiklerine bağlı olarak gerçekleşiyor. Çay yapraklarının içerisinde bu tip bileşiklerinin oranı oldukça yüksek; yüzde 30 ile 42 arasında. Yeditepe Üniv. Eczacılık Fakültesi, Farmakognozi ve Fitoterapi Anabilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Erdem Yeşilada, çayın işlenmesi sırasında bu yapılarda meydana gelen değişim nedeniyle en kuvvetli etkinin beyaz çay ve yeşil çayda olduğuna dikkat çekiyor.
Yeşil çayın sık olarak tüketildiği Uzak doğu toplumlarında yürütülen saha çalışmaları yeşil çayın kanserlerin önlenmesinde etkili olabileceğini ortaya koyuyor. Prof.Dr. Erdem Yeşilada son yıllarda gerçekleştirilen bilimsel araştırmaların da bu bulguları açık bir şekilde desteklediğini vurguluyor. Özellikle yeşil çayın; antioksidan etkisine bağlı olarak, tümör oluşumunda ve gelişiminde rol oynayan genleri, enzimleri ve proteinleri düzenleyerek tümör oluşumunu engellediği, tümörlerin beslenmesini önleyerek kanser hücrelerinin ölümünü sağladığı da bilimsel çalışmalarda tespit edilenler arasında.
Japonya’da yaklaşık 50 bin kişi (40 yaş üzeri) üzerinde yürütülen bir izleme çalışmasında prostat kanseri gelişimi oranının günde 1 bardak ve daha az içenlere oranla günde 5 bardak ve üzerinde yeşil çay içenlerde belirgin bir şekilde azaldığı gözlemlenmiş.
Diğer klinik çalışmalarda günde 9 bardağa kadar yeşil çay içilmesinin kolon kanserleri üzerinde etkili olabileceği bildiriliyor. Beyaz ve yeşil çay, antioksidan etkisi ile güneşin olumsuz etkilerine karşı deriyi koruyarak deri kanserlerinin önlenmesi amacıyla öneriliyor.
Prof.Dr. Erdem Yeşilada ayrıca yeşil çay tüketiminin kanser ilaçlarının etkinliğini artırabileceğine yönelik deneysel bulguların da mevcut olduğunu belirtiyor. Özellikle meme kanserlerinde (östrojen reseptör pozitif ve negatif) kanser ilaçlarının (tamoksifen, vd.) birlikte verilmesinin tedavinin başarısını artırabileceği yönünde araştırmalar bulunuyor.