Türk halkının döviz kurunun yükseldiği dönemi fırsat bilerek yastıkaltını bozdurması altın ithalatına acı fren yaptırdı. Vatandaş, dolar/TL’nin psikolojik sınır olan 2.50’nin üzerine çıktığı Şubat’ta birikimlerini satmasıyla iç piyasaya 25 ton hurda altın girdi ve böylece ithalata gerek kalmadı. Altın ithalatı Mayıs’ta bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 86 gerileyerek 1.65 tonla 10 ayın en düşük düzeyine indi. 5 aylık ithalat yüzde 60 düşüşle 9.97 ton olarak gerçekleşti.
Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası verilerine göre, altın ithalatı Nisan’da 2.09 ton, geçen yıl Mayıs’ta 11.76 ton oldu. Altın ithalatı 2014’ün tamamında, ithalatın rekor kırdığı 2013 yılına göre yüzde 57 düşüşle 131.3 ton olarak gerçekleşmişti.
Düğünlerle canlanacak
İstanbul Mücevherciler, Kuyumcular ve Sarraflar Derneği Başkanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, Nisan dış ticaret rakamlarının yüksek altın ihracatına işaret ettiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Dolar/TL’nin yüksek seyri altın fiyatlarının da içeride yükselmesine neden olunca vatandaştan hurda altın dönüşü oldu. Özellikle Şubat’ta 10 günde yaklaşık 25 ton hurda altının piyasaya girdiğini gördük. Yurt içinde arz cephesinin genişlemesiyle beraber üretim için gereken altın dışarıdan değil içeriden karşılandı. Bu gelişmeler özellikle yılın ilk aylarında altın ithalatının azalmasına neden olurken, hurda dönüşü ihracatı patlattı.”
Yıldırımtürk, “Haziran’dan sonra düğün mevsiminin başlamasıyla beraber bir miktar hurda dönüşü zayıflayabilir. Seçim riskinin de ortadan kalkmasıyla birlikte geçen yılın yaz aylarında olduğu gibi altın ithalatında yeniden artış görebiliriz” dedi.
Seçim öncesi siyasi gerginlikle yılın ilk aylarında dolar/TL’de baskı oluştu ve 24 Nisan’da 2.7435 ile tarihi zirveyi görmüştü.
İhracat % 362 arttı 1.8 milyar $’a çıktı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, Nisan’da en çok ihracat yapılan kalem bir önceki yıla göre yüzde 362 artışla 1.77 milyar dolara yükselen ve altın ihracatını içeren kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, metaller inciler, taklit mücevherci eşyası kalemi oldu. Nisan’da en çok ihracat 1.24 milyar dolarla İsviçre’ye yapılırken, bunun 1.14 milyar doları külçe altın ihracatından oluştu.
3 bin 500 ton var
Dünya Altın Konseyi, Türkiye’de altın talebinin, kültürel miras tarafından desteklenen eski bir gelenek olduğu belirtilerek hane halkının 3 bin 500 ton (yaklaşık 133.9 milyar dolar) yastıkaltı birikimi olduğunu kaydediliyor. Dünya Altın Konseyi’nin ilk kez 2015’te açıkladığı bu rapordan önce Türkiye’de yastık altında yaklaşık 5 bin ton hatta 6 bin ton altın olduğu tahminleri yapılıyordu.
Türkiye’deki altın stoğunun 1.500 ton düşük çıkması bugünkü rakamlarla 57 milyar dolarlık bir tasarruf tutarının silinmesi anlamına geliyor.