Bu duruma soğuk algınlığı ya da grip gibi hastalıklar zemin hazırlayabildiği gibi genetik geçişli de olabiliyor. Ateş, bilinenin aksine çocuk için zararlı bir faktör olmasa da, ailelerin bu konuda çok dikkatli olması gerekiyor. Çünkü yüksek ateş zamanında düşürülmediği takdirde beyinde hasara yol açabiliyor. Central Hospital’dan Çocuk Nörolojisi Uzmanı Uzm. Dr. Aydan Angay, “Ateşli havale en sık tüm vücutta gevşeme ve gözleri bir noktaya dikme şeklinde kendini belli eder. Bazen nöbetler tüm vücutta veya tek tarafta kol ve bacakta kasılma veya titreme şeklinde de olabilir.” diyor.
6 ay ile 6 yaş arası riskli
Ateşli havale (febril konvülsiyon) 6 ay ile 6 yaş arasındaki çocuklarda, ateşe bağlı ortaya çıkan nöbetlerdir. Bu nöbetler belli bir yaş aralığında görülmekte olup, 5 yaşın altındaki 100 çocuğun 2 ila 5’inde görülen bir problemdir. Ateşin nedeni çocukluk çağında görülen herhangi bir viral enfeksiyon (soğuk algınlığı, grip) olabildiği gibi ailede ateşli havale geçiren bir ebeveyn öyküsünün olması da bu duruma zemin hazırlayabilir.
Çocuğunuz gözlerini bir noktaya dikiyorsa
Ateşli havalenin en sık tüm vücutta gevşeme ve gözleri bir noktaya dikme şeklinde kendini belli ettiğini söyleyen Central Hospital’dan Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Aydan Angay, “Bazen nöbetler tüm vücutta veya tek tarafta kol ve bacakta kasılma veya titreme şeklinde de olabilir. Hastaların yüzde 70’i ömründe bir kez ateşli nöbet geçirir. Ancak yalnızca 100 hastanın 10 kadarı 2 veya daha fazla nöbet geçirir. Bu yüzden bu nöbetler ailenin çok telaşlanmaması gereken bir durumdur.” dedi.
Aile tedbirli olmalı Anne-babanın ateşli havale durumuna karşı bilgili ve tedbirli olması şarttır. Öncelikle evde rakam gösteren bir dijital derece bulundurulmalıdır. Çocukta meydana gelebilecek ani ateş yükselmesine karşı kulaktan ölçüm en idealidir. Derece ile ısı ölçümü koltuk altından, küçük çocuklarda ise makattan yapılabilir. Koltuk altı, ateş ölçümünden önce çok iyi kurulanmalıdır. Çünkü bölgenin ıslak ya da terli olması derecenin yanlış çıkmasına neden olabilir. Ayrıca ideal bir ısı ölçümü için en az 3 dakika beklenmelidir.
Giysilerini çıkarın ve ılık duş yaptırın
Koltuk altından ölçülen ısı 37, makattan ölçülen ısı 38 derecenin üstündeyse çocuğun ateşi var demektir diyen Central Hospital’dan Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Aydan Angay, “Bu durumda; önce çocuğun üzerindeki giysiler çıkarılmalıdır. Ateş düşürücü şurup ise çocuğun kilosuna uygun olarak verilmelidir. Eğer ateş hala devam ediyorsa ateş düşürücü fitil kullanılabilir. Bu uygulamadan 30 dakika sonra çocuğun ateşi tekrar ölçülmelidir. Ateş hala yüksekse çocuğa ılık suyla duş yaptırılmalıdır. Ardından vakit kaybetmeden uzman bir hekime başvurulmalıdır.” diyor.
Çocuğu yan yatırmayın
Ateşli havale esnasında çocuk yan yatırılmalıdır. Böylece ağız salgılarının akciğerlerine kaçması önlenebilir. Ayrıca çocuğun başının altına eliniz veya bir yastık koyulmalıdır. Kesinlikle çocuğun ağzını açmaya; kaşık ya da parmak sokmaya çalışılmamalıdır. Nöbet geçene kadar beklenmeli, bu esnada çocuk dikkatlice gözlemlenmelidir. Eğer hekim nöbeti durdurmak için bir fitil önerdiyse kullanılabilir. Nöbet durduktan sonra ise en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
Nöbet uzun sürüyorsa beyin etkilenebilir
Ateşli havaleler çok kısa sürdüğünden beyne zarar vermediğini belirten Central Hospital’dan Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Aydan Angay, “Ancak 30 dakikayı aşan bir nöbet beyinde hasara yol açabilir. Bu nedenle hekim gerekli görmediği sürece EEG çekimine gerek yoktur. Beyin görüntüleme tetkikleri de normalde gerekli değildir. Ancak hastanın özellikleri tipik bir ateşli havale durumuna uymuyorsa hekiminiz bu çekimi isteyebilir. Nöbet tekrarlama riski yüksek ve EEG bulgusu olan hastalarda nadiren ilaç tedavisi gerekebilir.” dedi.