IMF'ye borcunu ödemeyerek temerrüde düşen Yunanistan'da gözler, hükümetin, resmi kreditörlerin şartlarının oylanacağı referandumun sonucuna çevrildi.
Yunanistan’ın resmi kreditörlerinin öne sürdüğü şartları referanduma götürme kararı almasının hemen ardından piyasalar ülkenin IMF’ye olan ödemesini yapıp yapamayacağına kilitlenmişti. Yunan Maliye Bakanı Yanis Varufakis’in dün kredi diliminin ödenmeyeceğini açıklamasının ardından ülkenin önünde iflas ve belirsizliğin kapısı da açılmış oldu. Referanduma sayılı günler kala tüm taraflar artık mevcut anlaşmanın uzatılması için ellerindeki son kartları kullandı. Bu zamana kadar bir uzlaşmanın sağlanamaması artık 5 Temmuz Pazar günü yapılacak referandumun sonucunu daha da önemli kılıyor. Uzmanlara göre referandumun sonucu Yunanistan’ın Avro Birliği’nde kalıp kalmayacağını gibi gelecekteki borç müzakerelerinde masada SYRIZA’nın olup olmayacağını da belirleyebilir.
Yunanistan’ın kurtarma programının sona ermesine saatler kala ilk teklif Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker'den geldi. Dün Yunan medyasına yansıyan haberlerde, Juncker'in, Yunan hükümeti ile son anda bir anlaşma sağlanması için, Yunanistan'ın programının bir ay daha uzatılarak müzakerelerin devam etmesi karşılığında, hükümetten pazar günü yapılacak halk oylamasında vatandaşlara "evet" oyu kullanması çağrısı yapması ve acilen Avro Bölgesi ülkeleri toplantısı talebinde bulunmasını istediği belirtildi. Daha önce referandumda “evet” çıkması halinde istifa edebileceğinin işaretini veren YunanistanBaşbakanı Aleksis Çipras, bu teklifi kabul etmedi.
Yunanistan akşam saatlerinde kreditörleriyle son anda bir anlaşma sağlanması için Avrupa İstikrar Mekanizması’na (ESM) iki yıllık anlaşma önerisinde bulundu. Bu teklifle Yunanistan referandum öncesinde son kartını oynasa da tüm Avro Birliği bakanlarını kendi hükümetlerinin onayı olmaksızın “iki yıllık imtiyaza” onay vermesi mümkün olmadı. Avro Grubu Başkanı Jeroen Dijsselbloem’in dün akşam saatlerinde Avro Bölgesi maliye bakanları toplantısına programın uzatılmasına dair yeni bir kararın alınmadığını bildirerek toplantıyı bir gün sonraya erteledi.
Çipras, kreditörlerin sağlayacağı tartışmalı kurtarma paketi için referanduma gideceklerini söylese de aslında mevcut kurtarma paketi içerdiği tüm şartlarla birlikte herhangi bir uzatma kararı alınmadığı için resmen sona ermiş durumda. Bir anlamda Yunan halkı zaten süresi bitmiş bir anlaşmanın şartlarını oylamak için sandık başına gidecek. Avro Bölgesi’nden gelen son açıklamalar da bunu teyit eder yönde.
Jeroen Dijsselbloem de dün akşam Avro Grubu maliye bakanları ile yapılan telekonferansın ardından mevcut paketin uzatılması için artık çok geç olduğunu belirterek, “artık yeni bir paketin” konuşulacağını vurguladı. Öte yandan Yunanistan’ın olası yeni bir anlaşmanın öneri taslağını Avro Grubu’na bu hafta içerisinde sunarak maliye bakanlarının desteğini almaya çalışması bekleniyor.