?>

Tahkimde güvenme zamanı

Hukuki uyuşmazlıkların bir çözüm yöntemi olarak tahkim kurumunun, hukuk tarihi kadar eski olduğu söylenir. Kitab-ı Mukaddesle ilgili kaynaklar, Hazreti Süleymanın hakem olarak uyuşmazlıkların çözümüne nezaret ettiğini kaydederler.

Dr. Mevci ERGÜN

9 yıl önce

Ancak, ilk defa bu müessese, 1967 tarihli İngiliz Tahkim Kanunu (Arbitration Act, 1967) ile kodifiye edilmiştir. Kimi çevreler de, bu konunun Kuran-ı Kerimde Nisa Suresinin 35inci ayetinde yer aldığını belirtirler.Bir taraftan bölgesel ekonomik birliklerin kurulması, gümrük duvarlarının kaldırılması, dünya ticaretinin ve sermaye hareketlerinin küreselleştirilmesi, diğer taraftan, haberleşmeyi ve gaipler arasındaki sözleşmelerin yapılmasını son derece kolaylaştıran teknolojik gelişmeler, günümüzde milletlerarası ticaret ve yatırımların güven içinde yapılabileceği bir hukuk ortamını gerekli kılmıştır.Bu değişimin sonucu olarak, iki veya çok taraflı milletlerarası anlaşmalar, milletlerarası kuruluş ve bölgesel birlik örgütleri tarafından hazırlanan model kanunlar ve benzeri düzenlemeler ile milletlerarası teamül, örf ve adet kurallarından oluşan bir milletlerarası ticaret hukuku (Lex Mercatoria Universalis) gelişmiştir (Birsel, M.T. ve ark.: Milletlerarası Tahkim Konusunda Türk Hukuku Açısından Sorunlar ve Öneriler, Sempozyum Bildiri, 11 Nisan 1997, BATİHAE Yayın No.319,s.183-184).Tarafların devlet yargısı yerine tahkim yolunu seçmelerinin çeşitli sebepleri olabilir. İslam nüfusu olan farklı devletler bulunmaktadır. İslam ülkeleri arasında dayanışma ve işbirliğini korumak, geliştirmek amacıyla, 1969 yılında İslam Konferansı Örgütü kurulmuştur. İslam ülkelerinde milletlerarası tahkimin gelişmesi ve uygulanması için, hazırlanacak Milletlerarası Ticari Tahkime İlişkin Kanunda Milletlerarası Ticari Tahkime İlişkin UNCITRAL Kanun örneği iktibas edilebilir.Böylece; ticari, ekonomik ve finansal ilişkilerden doğacak uyuşmazlıkların milletlerarası tahkim yolu ile İslam ülkelerinde çözümlenmesi sağlanmış olacaktır. Böylesi bir çalışmanın başarılı olabilmesi için, milletlerarası tahkim usulünü düzenleyen bir kanunun kabulü, tahkim merkezi kurulması ve bu kanunun uygulanmasında başarılı olunması gerekmektedir. Bu konuda başarılı olunabilmesinin en önemli desteklerinden biri de, Tahkim Hukuku Araştırma Enstitüsünün kurulmasıdır. İslam İşbirliği Teşkilatının Nisan 2016da gerçekleştirdiği İstanbuldaki 13üncü İslam Zirvesine 56 üye ülke ve 5 gözlemci ülke katılmıştır.Söz konusu zirvede gündeme önerilen konulardan biri de İslam ülkelerinde Milletlerarası Tahkimin uygulanması ve tahkim merkezinin de İstanbul olmasıdır.

2009 yılında hazırladığım İslam Ülkeleri ve Milletlerarası Tahkim konulu kapsamlı çalışmanın, şimdilerde tartışılması ve bu alanda ciddi adımların atılması memnuniyet vericidir. Dileğimiz, zaman kaybetmeden bir Tahkim Hukuku Araştırma Enstitüsünün de ülkemizde kurulması ve hayata geçirilmesidir. Güneşin gölgeye olduğu gibi, tahkiminde adalete yol gösterici bir yöntem olduğunu görmeliyiz artık.Yürekten esenlikler ve en içten saygılarımızı sunarız.

YAZARIN DİĞER YAZILARI