?>

İkinci el motorlu kara taşıtlarının ticareti ve noterlerin yükümlülükleri

İkinci el motorlu kara taşıtlarının ticareti ve noterlerin yükümlülükleri

Dr. Mevci ERGÜN

6 yıl önce

2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun (KTK) 20 (I.d) madde bendi uyarınca; 'Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devirler geçersizdir.' Bu sebeple, KTK'nın bu emredici hükmüne aykırı olan tescil edilmiş araçların satış ve devirlerine ilişkin sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür (TBK m.27/I). Tescil edilmiş ikinci el motorlu kara taşıtı araçların da her çeşit satış ve devirleri noterler tarafından yapılır.Noterler tarafından yapılmayan ikinci el motorlu kara taşıtı araçların her çeşit satış ve devirler geçersizdir.6585 Sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanan 'İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik' (İEKTHY) hükümleri uyarınca da; gerek satışa sunulmak üzere ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmeye teslim edilen ikinci el motorlu kara taşıtının anılan işletmeye satışı gerekse bu işletme tarafından ikinci el motorlu kara taşıtının her çeşit satış ve devirleri noterler tarafından yapılır. geçersizdir. Bu sebeple, ikinci el motorlu kara taşıtının, noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devirler geçersizdir.Tescil edilmiş araçların ilk defa her çeşit satış ve devirleri için, KTK ve genel hüküm niteliğinde TBK ile diğer ilgili yasa hükümleri uygulanır. Bu durumda, noterler tarafından düzenlenen form niteliğindeki metnin uygulanması, istisna hükümler dışında uygulanmaktadır. Ancak, ikinci el motorlu kara taşıtının her çeşit satış ve devirleri için noterler tarafından aynı içeriğin uygulanması önemli hak kayıplarına neden olur. Tescil edilmiş araçların ikinci el satış ve devirlerinde noterler, ayrıca aşağıdaki iş ve işlemlerle yükümlüdür (İEKTHY m. 21):a) İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletme adına tescilli taşıtların satışı ile bu işletme aracılığıyla yapılan ikinci el motorlu kara taşıtı satışlarında, işletmenin yetki belgesine sahip olduğunun doğrulamasını İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sisteminden yapmak, devir işlemini gerçekleştirecek kişinin yetkili olduğunu gösteren belgeyi istemek ve yetki belgesi numarasına satış sözleşmesinde yer vermek.b) Yetki belgesine sahip işletmeler ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal etmeyen gerçek veya tüzel kişiler tarafından doğrudan yapılan ve aracılık edilen ikinci el motorlu kara taşıtı satışlarına ilişkin Bakanlıkça gerekli görülen bilgileri satış tarihinde İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemine işlemek.c) Satışa konu ikinci el motorlu kara taşıtı için düzenlenmiş ekspertiz raporunun tarih ve sayısına, ekspertiz raporunda belirtilen kilometre bilgisine ve ekspertiz raporunu düzenleyen işletmeye ilişkin İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sisteminde yer alan TSE hizmet yeterlilik belgesi numarasına satış sözleşmesinde yer vermek.' Diğer yandan, satışa sunulmak üzere ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmeye teslim edilen ikinci el motorlu kara taşıtının anılan işletmeye satışı ve işletme tarafından ikinci el motorlu kara taşıtının başkasına her çeşit satış ve devirleri için, İEKTHY hükümlerinde hak ve borçlar ile düzenlenecek diğer belgeler ve garanti konularında özel hükümler öngörülmüştür. Bu özel düzenlemelere uygun hükümlere, noterler tarafından düzenlenecek satış ve devir sözleşmelerinde yer verilmesi gerekebilir. Noterlerin söz konusu hükümleri sözleşme içeriğine almaması düşünülemez. Bu durumun açıklığa kavuşturulması ve uygulamada doğan sorunların giderilmesi bakımından, Türkiye Noterler Birliği'nin sorunun çözümüne katkı sağlayacağı umudundayız.Yürekten esenlikler ve en içten saygılarımızı sunarız.

YAZARIN DİĞER YAZILARI