Ona sormuşlar; “Delilik nedir?” Şöyle cevap vermiş; “Delilik, aynı şeyi tekrar tekrar yapıp, farklı bir sonuç almayı ummaktır.”“Sizce dünya nasıl yönetiliyor?” diye sormuşlar. “Dünyayı ahmaklık, salaklık, korku ve açgözlülük yönetir” şeklinde cevaplamış.“Size göre dünyada yaşam nasıl?” diye sormuşlar. “Üst sınıf yaşar, orta sınıf şikayet eder, alt sınıf ise şükreder” diye cevaplamış.Ve inanç durumu hakkında düşüncesini sormuşlar. Cevabı şöyle olmuş; “Üst sınıf paraya, orta sınıf lidere, alt sınıfta Tanrı’ya tapar.”Einstein,“İnsanın zekası verdiği cevaplardan değil, sorduğu sorulardan anlaşılır” demiştir. İşte tam da bu nedenle, onlarca sözü varken neden bu sözler diye sorulacaktır. Galiba şu nedenlerle: Birincisi bu dört soru konusunda pek çok düşünür ve bilim insanı benzer sözler sarf etmiş. İkincisi ise bu dört konu hiçbir zaman güncelliğini kaybetmemiş. Belki de tam bu noktada Einstein’ın bir cümlesini daha hatırlamak yerinde olacak. Einstein, “Dünya kötülük yapanlar değil, seyirci kalıp hiçbir şey yapmayanlar yüzünden tehlikeli bir yerdir” demiştir. “Hırsızın hiç mi suçu yok?” diye düşündürse de, mantığı çok güçlü bir söylem. “Problemleri, onları üreten kafalarla çözemeyiz” diyen cümlesi ile de uyumlu. Asırlık cümleler.Fransız biyolog ve filozof (1894-1977)Jean Rostand şöyle demiş; “Bir gün atomun enerjisini serbest bırakacağız. Gezegenler arası yolculuklar gerçekleştireceğiz. Ömrü uzatıp, kanseri ve tüberkülozu tedavi edeceğiz. Ama düşük eğitim ve kültür seviyeli kişiler tarafından yönetilmiş olmanın sırrını asla çözemeyeceğiz.”Çok daha eskilerde Antik Yunan Filozofu Platon (M.Ö 427-347) 2500 yıl önce şöyle demiş; “Demokrasi, bir eğitim işidir. Eğitimsiz kitlelerle demokrasiye geçilirse oligarşi olur. Devam edilirse demagoglar türer. Demagoglardan da diktatörler çıkabilir.” Platon’un çok anlamlı iki cümlesi daha var. İlki; “Yeryüzünde barışı sağlayacak sihirli değnek, analarla öğretmenlerin elindedir. Eğitim demek, vücutta ve ruhtaki güzelliği ve mükemmelliği, son mertebesine kadar geliştirmek demektir.” Ve diğeri; “ Boş bir kafa, şeytanın çalışma odasıdır” şeklindedir.Filozofların binlerce yıldır defalarca söylediklerinin hala toplum yaşamında yer buluyor olmasına ne denilebilir? Acaba 2500 sene önce Platon’un, “Savaşın sonunu sadece ölüler görür” cümlesi hala neden anlaşılamamıştır? Her ne kadar Einstein bir Alman Yahudisi, Rostand Fransız, Platon Yunanlı ise de, yani her biri tarihi defolu devletlerin ürünü olsa da, bu 3 insan nitelikleri ile milliyetlerini unutturmuş bilim insanlarıdır. Çünkü onlar tüm insanlığın mutluluğu ve barış adına çalışmışlar. Hatta Einstein şöyle demiş; “Ben atomu insanlığa hizmet için parçaladım. Onlar bomba yapıp birbirlerini yok ettiler.”M.Ö 15.000’li yıllardan bu yana mucizevi mühendislik harikaları piramitler, su yolları ve benzeri nicelerini üreten atalarımız, Avrupalılar dışkılarını çamur deryası caddelerine sokaklarına dökerken, kanalizasyonlar, taş kaplama sokaklar yapmış, pek çok bilim adamı, mucit, şair, filozof ve düşünür yetiştirmiştir. Ali Kuşçu, Akşemseddin, Piri Reis günümüzde Cahid Arf, Nobel ödüllü Aziz Sancar bazıları. Ve düşünürlerimiz Dede Korkut, Kaşgarlı Mahmut, Mevlana, Yunus Emre, kurucumuz asrımızın dâhisi Atatürk ve niceleri dünyanın bildiği isimlerdir. Günümüze onlarca mesajları vardır. Örneğin Mevlana, “Ne kadar bilirsen bil, söylediklerin karşındakilerin anlayabileceği kadardır” ,derken, Yunus Emre, “Çok mal haramsız, çok söz yalansız olmaz”, Atatürk, “Savaşılacak en büyük düşman cehalettir” ifadeleri ile ibret alınacak sözler söylemişlerdir. Türk düşünürlerinin cümlelerini kitaplar almaz, değil ki anlamlarını ansiklopediler alabilsin.Demek dünyanın neredeyse bütününde, insanlık en büyük kötülüğü kendisine yapmış. Peki, tarihin sayfaları binlerce yaşanmış örnek, binlerce öğüt ile dolu iken, ders alınmış mı? Mehmet Akif’in meşhur sözünü hatırlatalım; “Tarih tekerrürden ibaretse, ettirmeyin.”