Türkiye’de, bürokrasinin zaman zaman insanlara eziyet çektirdiğini söylemek doğrusu hiç de haksızlık olmaz.
Havacılık sektöründe pilot olabilmek için parasını, emeğini ve zamanını harcayan pilot öğrencilerden şikayetler alıyorum. Gerek ülkemizin içinde bulunduğu durum, gerekse ekonomik kriz ve neden olduğu olumsuz s¸artlardan dolayı birçok öğrenci pilot aynı okulda eğitimine devam edemiyor. Örneğin, ilk eğitimlerini bir yerde, sonrasında ise farklı bir kurumdan almak zorunda kalıyorlar. Öğrencilerin birçoğu zaman zaman farklı okullara geçiyor ya da eğitiminin bir kısmını yurtdışında tamamlıyor. Örneğin, bu is¸e Macaristan veya Polonya’da başlayıp Türkiye’de devam etmek isteyenlere, havacılık sektörünün kural koyucu ve denetleyici otoritesi olan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) öğrencilerce ‘saçma’ diye nitelendirilen prosedu¨rlerle c¸ok zorluk çıkarıyormuş. O¨rnegˆin, Özel Pilot Lisansı PPL (Private Pilot License) egˆitimini bas¸ka yerde almıs¸ bir o¨gˆrenci, PIC (Pilot in command) yani sorumlu pilot olarak saat doldurma uçuşunu yapsa da, DHMi bu öğrencilere apron kartı vermiyor. Şu anda bas¸ka u¨lkelerde egˆitim alırken, eğitimi yarım kalmıs¸ 500’ü aşkın o¨gˆrenci pilot bulunduğunu anlatan mağdurlar, SHGM’nın bazı yabancı ülkelerde eğitim alanların lisanslarının denkliğini kabul etmeme gibi bir düşüncesi olduğunu ve konunun geçen yıl da gündeme geldiğini belirterek şunları söylüyorlar. “Bizim aldığımız egˆitimler tu¨m du¨nyada kabul edilen ve Amerikan Havacılık Otoritesi FAA’den sonra, en gec¸erli otorite sayılan EASA onaylı olarak alınıyor. Fakat s¸u anda Tu¨rk sivil havacılık otoritesi SHGM, getireceği yeni uygulamayla, Avrupa onaylı lisansları bile Agˆustos’tan sonra kabul etmemeyi du¨s¸u¨nu¨yor. Yani, Amerika’nın dahi sadece evrak işiyle degˆis¸imini yaptığı Avrupa lisansları Tu¨rkiye’de gec¸ersiz olacak. Lisansın denkliğini yapmak ic¸in tekrar sınava girmek ve uc¸us¸ yapmak gerekecek. S¸o¨yle bir gerçek daha var. Öğrenci gariban olmasa gidip Avrupa’da bu egˆitimi almaz. Çünkü, Tu¨rkiye’de bu s¸artlar c¸ok ağır. Eğitim fiyatı Avrupa’nın u¨c¸ katı. Böyle yaparak, Türkiye’de pahalı olduğu için pilotluk eğitimi alamayan ve Avrupa’ya gitmek zorunda kalanların da önünü kesmiş olacaklar. Bu durum, şu an aktif olan ve PIC (Pilot in command) yani sorumlu pilot olarak uc¸an öğrenci pilot konumunda olan en az 300-400 kis¸iyi de ilgilendiriyor.” Öğrenci pilotlar, şöyle devam ediyor:
“Aslında sıkıntı s¸u, SHGM o¨gˆrencilere apron kartı veriyor, ama100 saatlik uçuş periyodunu doldurma zorunluluğu var. O¨gˆrenciler de dogˆal olarak bu 100 saati nerede ucuzsa orada uçuyor. SHGM de diyor ki, şayet öğrenci pilot degˆilsen apron kartı alabilmek ic¸in ya c¸alıs¸an, ya da uc¸ak sahibi olman lazım. Mantığa ve teoriye bakarsak bu dogˆru, lakin Sivil Havacılık, bu 100 saatlik uc¸us¸u egˆitim organizasyonu olarak go¨rmu¨yor. C¸u¨nku¨ uluslararası literatu¨rde PIC yani Pilot in command olarak gec¸iyor. Yani pilotun sorumlulugˆunda uc¸us¸ o¨zel pilot lisansı olan kişi okuldan bu uc¸agˆı bir bakıma kiralamıs¸ oluyor. Ama is¸in komik kısmı bu o¨gˆrenci Tu¨rkiye’den egˆitim almadıysa ya da aynı okulda devam etmiyorsa aprona girip geri c¸ıkamıyor. Ağustos sonrası yabancı lisansların tanınmaması konusu daha fazla öğrenci ve öğrenci adayını ilgilendiriyor. Eski s¸artlarda Avrupa standartlarında alınan lisans Tu¨rkiye’ye geldigˆinizde Tu¨rk lisansına c¸evriliyordu. Bu uygulama yürürlüğe girerse, yeniden sınavlara girmeniz, hatta yeniden uc¸us¸ bile yapmamız gerekebilecek. Bu durum da uc¸us¸ okullarinın is¸ine gelir, c¸u¨nku¨ öğrenciler yurtdıs¸ına c¸ıkmayacak. Olan, Türkiye’deki pahalı eğitimi almak zorunda kalan öğrencilere olacak. Bütçelerine uygun olan yurt dışındaki eğitimi almaktan mahrum olacaklar.” Şimdi, SHGM öğrenci pilotların eğitimini engelleyen apron kartı işini çözemez mi? Bundan da önemlisi Avrupa’dan daha ucuza alınan lisansların Ağustos’tan sonra tanınmaması gibi bir durum var mı, varsa gerekçesinin ne olduğunu da kamuoyuna açıklamalıdır. Pilot sayısının azalmasına ve yabancı pilota ihtiyaç duyulmasına neden olacak bu uygulama gençlerin önüne büyük bir engel olarak çıkacaktır. Göreve yeni başlayan ve havacılık geçmişi olan SHGM Genel Müdürü Kemal Yüksek’ten, bu konuda bir açıklama yaparak kafa karışıklığının önüne geçmesini kamuoyu ve öğrenci pilotlar sabırsızlıkla bekliyor. Mutlu yarınlar Türkiyem.