Yatırım teşvik belgeli inşaat KDV iadesi ve istisnası (2022) (II)

Bu istisnadan yararlanacak mükelleflerin, imalat sanayii ile tu­rizme yönelik düzenlenmiş bir yatırım teşvik belgesine sahip ol­ması gerekmekte olup, bu belgenin Kanunun yürürlük tarihinden önce düzenlenmiş olması istisna uygulanmasına engel değildir. Öte yandan, inşaat işlerinin yatırım teşvik belge­sinde öngörülen yatırıma ilişkin olması, 31/12/2025 tarihini aş­mamak kaydıyla yatırım teşvik belgesinde öngörülen süre içinde yapılmış olması ve istisna uygulanacak harcama tutarının inşaat işlerine yönelik yatırım teşvik belgesinde yer alan yatırım tutarını aşmaması gerekmektedir.

İstisna, münhasıran söz konusu yatırımlar kapsa­mındaki inşaat taahhüt işi, nakliye, hafriyat ve ben­zeri inşa işlerine ilişkindir. Yatırımı yapanların söz ko­nusu inşaat işlerinde kul­lanılan mal alımları da bu kapsamda değerlendirilir. Dolayısıyla söz konusu is­tisna inşaat işlerine ilişkin olmak koşuluyla hem hiz­met hem de mal alımla­rını kapsamaktadır.

Söz konusu yatırımlar kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin alınan makine, araç-gereç ve tefrişatın (yatırım teşvik belgesinde yer alsa dahi) bu istisna kap­samında değerlendirilmesi mümkün değildir.

İstisnanın Uygulaması:

İstisnadan yararlanmak isteyen yatırım teşvik belgesi sahibi mükellefler KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairesine is­tisna belgesi almak için başvuruda bulunurlar. Başvuruda bulu­nan mükellefler tarafından inşaat işlerine ilişkin istisna kapsamında alınacak mal ve hizmet listesi, hazırlanan projeye uygun olarak elektronik ortamda sisteme girilir. Vergi dairesince gerekli kontroller yapıldıktan sonra şartları sağlayanlara elektro­nik olarak sisteme girilen mal ve hizmetle sınırlı olmak üzere is­tisna belgesi verilir (EK:30).

İstisna hükmünün yürürlüğe girdiği 1/5/2022 tarihinden önce veya bu tarihten itibaren başlayan inşaat işlerine ilişkin, 1/5/2022 tarihinden sonra yapılan mal ve hizmet alımları istisna kapsamında olup, inşaat işlerine ilişkin bu tarihten önce alınan mal ve hizmetlerin istisna belgesine dahil edilmesi mümkün değildir. Diğer taraftan, 1/5/2022 tarihinden sonra yapılan mal ve hizmet alımları için de 3065 sayılı Kanunun 7394 sayılı Kanun ile değişmeden önceki geçici 37’nci maddesi hükmü uygulan­maz. Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin alıcı tarafından onaylanmış bir örneği satıcılara verilir. Bu belge satıcılar tarafın­dan 213 sayılı Kanunun muhafaza ve ibraz hükümlerine uygun olarak saklanır. Mal teslimi ve hizmet ifası gerçekleştikçe alıcı ve satıcılar alım/satım bilgilerini sisteme girerler.

Satıcı mükellefin iade talebi, bu istisna belgesi ve sisteme ya­pılan alış ve satış giriş bilgileri esas alınmak suretiyle, iade için gerekli diğer belgeler de aranarak sonuçlandırılır. Projenin son­radan revize edilmesi, güncellenmesi veya ek proje düzenlen­mesi halinde proje kapsamındaki mal ve hizmetlere ilişkin liste de elektronik ortamda revize edilir. Revize sonrası istisna kapsa­mına giren alışlarda istisnadan faydalanılabilmesi için istisna belgesinin de revize edilmesi gerekir. İstisna belgesi, 31/12/2025 tarihini geçmemek üzere projede öngörülen sü­reyle sınırlı olarak verilir. Projedeki sürenin revize edilmesi duru­munda, istisna belgesindeki süre de revize edilir. Aynı satıcıdan yapılan birden fazla mal ve hizmet alımına ilişkin harcamaların proje maliyetinin binde 5’ine kadar olan kısmı tek satır olarak gi­rilebilir. Bu şekilde birden fazla satır yazılabilir. Ancak, bu satır tu­tarlarının toplamının proje maliyetinin yüzde 10’unu aşmaması gerekir. Bu durumda da mal ve hizmetin cinsi, miktarı, tutarı gibi hususlar, bu kapsamdaki alışları anlaşılır bir şekilde açıklayacak detayda yazılır. Bu alımlara ilişkin fatura tarih ve numarasının lis­tede yer alması gerektiği tabiidir. İstisna kapsamındaki malların ithalat yoluyla temin edilmesi halinde söz konusu belge, ilgili gümrük idaresine ibraz edilir. İstisna belgesindeki istisna kapsa­mında ithal edilen mala ilişkin bölüm doldurulduktan sonra il­gili gümrük idaresi tarafından bu bölüm de onaylanır. İstisna kapsamında mal ve hizmet alanlar istisna belgesinin süresinin sona erdiği tarih itibarıyla istisna belgesini vergi dairesine ibraz ederek kapattırmak zorundadır. Vergi dairesi istisna belgesinde yer alan mal ve hizmet bölümlerinin satıcılar tarafından doldu­rulup doldurulmadığını ve faturalarla uyumunu kontrol ederek istisna belgesini kapatır. Satıcılar, yaptıkları teslim ve hizmet ifa­larına ilişkin faturada, Tebliğin (II/E-7/A.1.) ayrımındaki açıklama­ları da göz önünde bulundurmak suretiyle KDV hesaplamazlar.

İstisna tek safhada uygulanacak olup, yatırım teşvik belgesi sahibi mükellefe istisna kapsamında mal teslimi ve hizmet ifa­sında bulunan satıcıların alımlarında istisna uygulanması söz konusu değildir.

Yatırım Teşvik Belgesine Konu

Yatırımın Tamamlanmaması:

3065 sayılı Kanunun geçici 37’nci maddesine göre, yatırım teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanmaması halinde, za­manında alınmayan vergi yatırım teşvik belgesi sahibi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edi­lir. Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında zamana­şımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının ba­şından itibaren başlar.