Bu istisna kapsamında yapılan teslim ve hizmetler, teslim ve hizmetin yapıldığı döneme ait KDV beyannamesinin “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığının, “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 339 kod numaralı “İmalat Sanayii ile Turizme Yönelik Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki İnşaat İşlerine İlişkin Teslim ve Hizmetler” satırı aracılığıyla beyan edilir.
Bu satırın “Teslim ve Hizmet Tutarı” sütununa istisnaya konu teslim ve hizmetlerin KDV hariç tutarı, “Yüklenilen KDV” sütununa bu teslim ve hizmetlere ilişkin alım ve giderlere ait belgelerde gösterilen toplam KDV tutarı yazılır. İade talep etmek istemeyen mükellefler, “Yüklenilen KDV” sütununa “0” yazmalıdır.
İade:
Bu istisna kapsamındaki teslim ve hizmetlerden kaynaklanan iade taleplerinde aşağıdaki belgeler aranır:
- Standart iade talep dilekçesi
- İstisnanın beyan edildiği döneme ilişkin indirilecek KDV listesi
- İade hakkı doğuran işleme ait yüklenilen KDV listesi
- İadesi talep edilen KDV hesaplama tablosu
- Satış faturaları listesi
- Yatırım teşvik belgesinin örneği
- Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin örneği ile kendisi tarafından ilgili mal ve hizmete ilişkin olarak proje kapsamında istisna uygulanarak alınacak mal ve hizmet listesinin örneği.
Mahsuben İade:
Mükelleflerin bu işlemlerden kaynaklanan mahsuben iade talepleri yukarıdaki belgelerin ibraz edilmiş olması halinde miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir.
Nakden İade:
Mükelleflerin bu işlemlerden kaynaklanan ve 10.000 TL’yi aşmayan nakden iade talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir. İade talebinin 10.000 TL’yi aşması halinde aşan kısmın iadesi, vergi inceleme raporu veya YMM raporuna göre yerine getirilir. Teminat verilmesi halinde mükellefin iade talebi yerine getirilir ve teminat, vergi inceleme raporu veya YMM raporu sonucuna göre çözülür.
Müteselsil Sorumluluk:
İstisnadan yararlanmak isteyen mükelleflerin istisna belgesinin imza ve kaşe tatbik edilmiş bir suretini mal teslimi ve hizmet ifasında bulunan satıcıya vermeleri gerekmektedir. Bu belge olmadan istisna uygulanması halinde, ziyaa uğratılan vergi, ceza, zam ve faizlerden satıcı ile birlikte teslim ve hizmet yapılan alıcı da müteselsilen sorumludur. Kendisine teslim veya hizmetin istisna kapsamına girdiğini gösteren belge verilen satıcı mükelleflerce, başka bir şart aramaksızın istisna kapsamında işlem yapılır. Daha sonra işlemin, istisna için ilgili düzenlemelerde belirtilen şartları baştan taşımadığı ya da şartların daha sonra ihlal edildiğinin tespiti halinde, ziyaa uğratılan vergi ile buna bağlı ceza, faiz ve zamlar, kendisine istisna kapsamında teslim veya hizmet yapılan alıcıdan aranır. Satıcının iade talebi ise yukarıda açıklanan şekilde değerlendirilir.”
Demek ki bu kanun ve tebliğe göre
1. 01.Mayıs.2022- 31.12.2025 tarihine kadar istisna geçerlidir.
2. İstisnada için yatırım teşvik belgesi (YTB) şarttır.
3. İstisna yatırım kapsamındaki inşaat taahhüt işi, nakliye, hafriyat ve benzeri inşa işlerini kapsar.
4. YTB’li yatırımın inşaat işlerinde kullanılan mal ve hizmet alımları da istisna kapsamındadır. (araç, gereç ve tefrişat istisna değildir.)
5. İstisna kapsamındaki mallar ithal edilirse belge, gümrük idaresi tarafından doldurularak istisna uygulanır.
6. YTB sahipleri vergi dairesinden istisna belgesi almak zorundadır. Belge ve bilgileri elektronik sisteme girilecektir.
7. İstisna belgesi konusu mal ve hizmet teslimi gerçekleştikçe istisna belgesi ve sisteme bilgi girilir.
8. Proje revize edilirse elektronik ortamda da revize edilir. Yoksa istisnadan yararlanılamaz.
9. Dikkat 01.05.2022 tarihinden önce başlayan inşaat işleri istisna kapsamında değildir. Aynı belge ile ilgili 01.05.2022 tarihinden sonra alınan mal ve hizmetler istisnaya tabidir.
10. KDV iadesini teşvik belgeli inşaat yapana mal ve hizmet teslimi yapan satıcılar talep edip alacaklardır.
11. İstisnada belgenin tasdik ve uygulama konusu yukarıda açıklanmıştır.
12. Yatırım tamamlanamadığı takdirde ceza hükümleri uygulanacaktır.
13. Mahsuben iade isteği olursa hiçbir rapor veya teminat aranmaz, nakden iade 10.000 liradan az ise rapor – teminat aranmaz. 10.000 liradan fazla ise vergi veya YMM raporu aranır. Teminatla iadede de de vergi inceleme veya YMM raporu aranır.
Buraya kadar uygulama ile ilgili bizim anladıklarımızı ve yorumlarımızı anlattık.
Gelelim bize göre olan eksiklere:
A. Teşvik belgeli yatırımı yapan firma, bir inşaat ve taahhüt firması ile anahtar teslimi anlaşabilir. Bu takdirde hangi firma, milyonlarca milyarlarca liralık KDV yüküne dayanabilir? Ben bunu anlayamıyorum, acaba tebliği yazanlar milyarlarca liralık KDV yükünün çok küçük olduğunu mu zannediyorlar?
B. Tebliğin bu ayağı eksiktir. Tebliğ bu hali ile önce inşaat taahhüt firmalarının inşaat işlerini yapmasına engel olacaktır, tabii böyle bir durumda devletin iyi niyetine rağmen yatırım teşvik belgeli inşaatlar duracaktır.
C. Bir şekilde, piyasanın iş yapabilmek için istisna belgesi konusunda yatırımcıya mal verdiğini varsayalım, eğer iadeler çok hızlı bir şekilde yapılmazsa sistem yine kilitlenecektir.
D. ÇÖZÜM: İstisna belgeli yatırım teşvik belgesi sahibi firmalara inşaat ve taahhüt işi yapanlara da mal teslim edenlere istisna uygulanması konusunda çareler bulunmalıdır.
Bakın gördüğünüz gibi çok iyi niyetli bir düzenlemede bile mahzurlar bulunduğu düşünülmediğinde iyilik yerine kötülük doğabilmektedir.
Devlet yetkilileri inşallah bir çözüm bulurlar demek isterim.