Eğitim-İş Sendikası Bursa Şube Başkanı Yeliz Toy yaptığı açıklamada Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınavını değerlendirdi.
LGS’yi tüm boyutlarıyla ele aldıklarını söyleyen Başkan Yeliz Toy “Çocuklarımız giderek bu sınavdan umudunu kesiyor” dedi…
Yeliz Toy’un açıklamasına göre 2022 yılında 8. sınıftan mezun olan 1 milyon 236 bin 308 öğrencinin 1 milyon 31 bin 799’u merkezî sınava katıldı.
2022 LGS’de sekizinci sınıftan mezun olan 204 bin 509 öğrenci sınava girmemiş!
Toy bu durumu şöyle izah etti:
“Tercih yapan öğrencilerin sayısındaki düşüş de bunun sağlaması olmuştur.
Tercih dönemi sonunda, merkezi sınava katılan 396 bin 595 öğrenci tercih yapmış ve 188 bin 875 (yüzde 18.31) öğrenci tercihleri doğrultusunda sınavlı okullara yerleştirilmiştir.
2020 yılında 571 bin 704 (yüzde 38,84) öğrencinin yerleştirme için tercih yaptığı dikkate alındığında bu oranın 2022 yılında düştüğü görülmüştür.”
ÖĞRENCİLERİN TERCİHLERİ
Bir başka önemli tespit ise İmam Hatip mezunlarının bile İHL’yi tercih etmemesiydi:
“Sonuçlar, yerleşen tüm öğrencilerin yüzde 67,08’ini oluşturan resmi ortaokul mezunlarının Anadolu imam hatip lisesi dışındaki tüm lise türlerine yerleşen öğrencilerin çoğunluğunu oluşturduğunu göstermektedir.
Resmi ortaokul mezunları Anadolu Lisesi ve Fen Lisesine yerleşen öğrencilerin yaklaşık yüzde 70’ini; Sosyal Bilimler Lisesi ve Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesine yerleşen öğrencilerin ise yaklaşık yüzde 80’ini oluşturmaktadır.
Anadolu İmam Hatip Lisesine yerleşen öğrencilerin yüzde 42,18’i resmi ortaokul mezunu, yüzde 52,59’u ise imam hatip ortaokulu mezunudur Yani imam hatip ortaokulundan mezun olan çocukların yüzde 47,5’i bir imam hatip lisesinde eğitime devam etmek istememiştir.”
ÖZEL OKULLARIN TERCİH NEDENİ!
Binlerce ailenin ya İHL ya da özel okul ikileminde kaldıklarını savunan Eğitim-İş Şube Başkanı Yeliz Toy şöyle sürdürdü:
“Bu konudaki önemli diğer bir sonuç, özel ortaokul mezunlarının neredeyse tamamının Anadolu liseleri, fen liseleri ya da sosyal bilimler liselerine yerleşmesidir.
Özel ortaokul mezunlarının imam hatip lisesini tercih etmemeleri dikkat çekicidir.
Özel ortaokul mezunlarının yerleşen öğrenciler arasında en yüksek oranlarda bulunduğu lise türleri sırasıyla Fen Lisesi (yüzde 21,54) ve Anadolu Lisesidir (yüzde 19,45).”
Bu tabloyu ise şöyle değerlendirdi:
“…İmam hatip dayatmasına boyun eğmemek için binlerce ailenin yemeden içmeden kesip çocuğunu özel okula yolladığının da göstergesidir. Sonuçlar, yerel olarak yerleşen öğrencilerin yüzde 94’ünün ilk üç tercihinden birindeki ortaöğretim kurumuna yerleştiğini göstermektedir.
2021 yılında bu oranın yüzde 92 olması, artan öğrenci sayısına rağmen bu konuda kısmen iyileştirme yapılabildiğini göstermektedir. “
İLK 3 TERCİHİN GÖZDESİ FEN LİSELERİ OLDU!
Yeliz Toy sınavla öğrenci alan okullarda Fen Lisesi, Sosyal Bilimler Lisesi ve Anadolu Lisesi Kontenjanlarının tamamen dolduğuna dikkat çekti.
Anadolu İmam Hatip Liselerinde doluluk oranının geçen sene yüzde 98, 27 iken bu sene yüzde 97,18 olduğuna vurgu yaptı.
Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinin doluluk oranı 2021 yılına (yüzde 76,90) göre önemli ölçüde yükselerek yüzde 94,91 olarak gerçekleştiğini söyledi.
“Bu artışı devlet eliyle çocuk işçiliğinin yasal hale getirilmesi olan MESEM’lerin yaygınlaştırılmasına bağlayabiliriz” şeklinde bir değerlendirmede bulundu.
Yeliz Toy’un açıklamasında şu bilgiler de yer aldı:
“İlk yerleştirme sonuçlarına göre merkezi sınav puanıyla öğrenci alan ortaöğretim kurumlarının kontenjanları yüzde 98,4 oranında dolmuş, tam doluluk oranlarına oldukça yaklaşmıştır. 1. tercihinde Fen Lisesini tercih eden öğrencilerin oranı yüzde 31,4’tür. Fen Lisesinden sonra en fazla tercih edilen okul türü Anadolu Lisesi olmuştur…”
‘PARASI OLAN ÖZEL OKULA!’
Eğitim İş Şube Başkanı Yeliz Toy, 2022 yılı LGS değerlendirmesini yaptığı açıklamada “Sonuç” başlığı altında şu saptamaları paylaştı:
“LGS rakamları göstermiştir ki; eğitim sistemimiz çocuklarımızı geleceğe hazırlamaktan, onların düşlerine ayak uydurmaktan uzaktır. Yeterli maddi olanakları olmayan öğrenciler ya imam hatip ya da mesleki eğitime yönlendirilirken, maddi olanakları yeterli olan ailelerin çocukları özel okulları tercih etmektedir.
Bu piyasalaşma toplumsal barışı tehdit eder hale gelmiştir. Baş öğretmenimiz, ülkemizin kurucusu Atatürk’ün ‘Eğitimde feda edilecek fert yoktur’ anlayışından paran yoksa sürün anlayışına geçilmiştir. Sınav sadece 8. sınıf öğretim programlarından geliştirilmektedir. Oysa günümüz dünyasında öğrencilerden bazı temel becerileri geliştirmeleri beklenmektedir.
Ancak sınav buna yönelik hazırlanmamaktadır. Sadece çoktan seçmeli maddeler sorulmaktadır. Bu da üst düzey becerilerin ölçülmesini oldukça sınırlamaktadır.”
ESKİDEN NORMAL LİSELER VARDI!
Eskiden Anadolu ya da Fen Lisesi’ni kazanamayan öğrenciler şimdi temel lise olarak adlandırılan normal liselere giderdi.
Bizim dönemimizde şehrin çalışan yoksul çocuk ve gençleri için akşam ortaokulları ve akşam meslek liseleri vardı.
O liselerde çalışarak okuyan ve çeşitli mühendisliklerden mezun olan tanıdığım çoktur. Ben de eski Ticaret Lisesi mezunuydum.
Genel liselerdeki felsefe ve mantık dışında tüm dersler ve ek olarak da mesleki dersler vardı. Dolayısıyla meslek liselerinden mezun olanlar da biraz çaba gösterdiklerinde rahatlıkla üniversiteyi kazanabilirlerdi.
Şimdi ise eskinin normal yani temel liseler kalmadı. Liselerin tamamı ya İHL oldu ya da Anadolu Lisesi… Hal böyle olunca da LGS sınavı ile çocukları İHL’ye ya da meslek liselerine yerleştirilen ailelerden imkanı olanlar özel liselere yöneliyor.
Parası olmayıp da meslek lisesine gitmek istemeyen öğrenciler de örgün eğitimden kopup açık liseye gidiyor. Açık liselerde kayıt yaş sınırı 14’e çekildi. Devam mecburiyeti yok. Sınavlara girmek yeterli.
Açık lisedeki öğrenci sayısına dair veri yok. Ancak 2019’da açıklanan veriler ve hızlı artış göz önüne alınarak 1,5 milyonu bulduğu tahmin ediliyor.