Eski Türkiye’de Hollywood filmlerinde insanların faturalarla cebelleşmesini, ödeyemediklerinde sokağa düştüklerini, evsiz barksız kaldıklarını şaşırarak izlerdik...
Eskiden emeklilerle bordrolu çalışanlar durumlarına göre şehrin daha az lüks konutlarında, daha kenarda köşede aç kalmadan ödeyebilecekleri kiralık konut bulabilirlerdi. Şimdi en dezavantajlı semtlerde bile mümkün değil...
Kira, elektrik, su, doğalgaz ödemeden yaşayabileceğiniz tek yer göçer Roman çadırları... Bu gidişat durdurulamazsa, kira enflasyonu böyle katlanarak sürerse, birkaç yıla kalmaz ABD’de olduğu gibi sokakta yaşayan evsizler ordusu oluşur...
Neyse konumuz faturalardı... Kiranın yanı sıra cep telefonu /GSM, internet, TV kanal abonelik paketleri, su, elektrik, doğalgaz faturaları katlanarak artıyor...
Onlara zam gelir gelmez hatta gelmeden, zam söylentisi başladığında en basit tüketim kalemi olan sakızdan tutun da aklınıza gelebilecek her şeye ama en çok da ambalajlı gıdalar ile temizlik malzemelerine zamlar yansıtılıveriyor...
(Sigarayı bıraktığımdan beri arada sakız aldığımdan özellikle de sakız fiyatlarındaki artışı biliyorum. Tükettiğim sakız markası geçen sene bir zincir markette 6 TL iken şu anda 14.50 TL!)
Şimdi... Ocak ayında emekliye, memura, asgari ücrete zam yapılacak ya... Şimdiden firmalar zam hazırlıklarına başladı. Artık Mahalle marketleri zincir marketlerden ucuza düştü. Onlar vatandaşla yüz yüze olduklarından etiketleri sabahın köründe, koştur koştur değiştirmiyorlar.
BİZ FANİLERİN AKLI FATURAYI ÖDERKEN ERECEK! SON KAYNAK TEDARİK TARİFESİ
Ocak 2025’te “Son Kaynak Tedarik Tarifesi” diye yeni bir uygulamaya geçiliyor. Ne olduğunu bizim gibi fanilerin bilmesi mümkün değil...
Bu alandaki tek akademik referans Elektrik Mühendisleri Odası (EMO)... Neyse ki onlar art arda açıklama yaparak tarifeyi yargıya götüreceklerini beyan etmişler...
Şişeden çıkan cin mi çarpacak, elektrik faturası mı çarpacak? EMO’nun açıklaması fikir veriyor...
SON KAYNAK TEDARİK TARİFESİ TEBLİĞİ- ELEKTRİK FİYATLARI VE FATURALARI
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu, Son Kaynak Tedarik Tarifesi Tebliği ile ilgili açıklamasında, Tebliğ kapsamına giren tüketicilerin serbest piyasa maliyetlerine doğrudan yansıtıldığı tarifelere mahkum bırakıldığı hatırlatılıyor...
Ve, konutlarda uygulanması halinde artan maliyetler karşısında önlem alma ve bu maliyetleri başkasına aktarma şansı da olmayan yurttaşlara piyasa şartlarının yansıtılmasının kabul edilemez olduğuna dikkat çekiliyor...
4 KİŞİLİK BİR AİLENİN AYLIK ELEKTRİK TÜKETİMİ VE HARCAMASI
EMO`nun yasal dayanağı olmayan bu düzenlemenin uygulanması halinde, iptali için konuyu yargıya taşıyacağının belirtildiği açıklamada, değişiklikten etkilenecek tüm yurttaşlara da tüketici haklarını koruma çağırısında bulunuluyor.
EMO’nun basın açıklamasında şu ifadelere yer veriliyor:
“...Son Kaynak Tedarik Tarifesinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ‘deki tüketim miktarı, 2024 yılı için mesken ve tarımsal faaliyetler tüketici grubuna yönelik yıllık 100 milyon kilovatsaat (kWh) ve diğer tüketici gruplarına yönelik yıllık 1 milyon kWh olarak uygulanıyor.
Son günlerde EPDK`nın 2025`ten geçerli olmak üzere konut aboneleri için limiti yıllık 5 bin kilovatsaate (kWh) kadar indireceği iddia edilmektedir. Bu düzeyde bir limit düşüşü tarife yapısını radikal bir biçimde dönüştürecektir.
Aylık ortalama 417 kWh tüketimi olan, başka bir değişle Ekim 2024 itibariyle aylık ortama 1.050 TL düzeyinde fatura ödeyen tüm konut aboneleri bu tebliğ kapsamına girecektir. Böylece EPDK`nın ilan ettiği ulusal tarife kapsamında enerji alabilen abone sayısı da oldukça sınırlı kalacaktır.
Elektrik Mühendisleri Odası`nın (EMO) hesaplamalarında 4 kişilik bir ailenin asgari yaşam standartları için aylık 230 kWh enerji tüketeceği varsayılmaktadır. Bu değer, hesaplama kolaylığı nedeniyle EPDK tarafından da aylık 240 kWh denk gelecek şekilde günlük 8 kWh olarak kabul görmüş ve düşük kademe için bu tüketim değeri kullanılmaya başlanmıştır.
Bahsi geçen 417 kWh ise yeni bir kademe haline gelecektir. Aylık ortalama tüketimi 417 kWh`in üstünde kalan milyonlarca haneye yüksek tüketimli sanayi kuruluşları gibi fatura kesilecektir. Eğer uygulama bu haliyle yaşama geçerse, tüketimi aynı kalsa da bu hanelere kesilecek fatura spot piyasaya göre her ay değişen yüksek değerlere ulaşacaktır.”
MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI’NDAN EPDK TARİFESİNE TEPKİ...
EPDK’nın “Son Kaynak Tedarik Tarifesi’ne bir tepki de Makine Mühendisleri Odası’ndan geldi. Ankara’daki Genel Merkez’den yapılan açıklamada Oda Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Yener de yaptığı basın açıklamasında taleplerini şöyle özetledi:
“Elektrik fiyat tarifelerinde EPDK’nın yaptığı, özel elektrik şirketlerini kollayan, yeni zam dalgalarına yol açacak olan düzenleme iptal edilmelidir. Fiyat tarifeleri ve diğer ilgili mevzuat, kamucu bir anlayışla toplum ve yurttaş çıkarları doğrultusunda düzenlenmelidir...”
Basın açıklamasında elektrik ve doğalgazdaki devlet desteğinden doğan görev zararlarının azaltılması için elektrik ve doğalgazın tüketicilere daha yüksek fiyatla satılmasının gündemde olduğunu anımsatılıyor....
Ve, söz konusu tarife yürürlüğe girdiği takdirde yeni bir zam furyasına sebep olacağına dair çekincede gündeme getiriliyor:
“Sanayi ve ticarethane abone grupları için belirlenmiş olan tüketim miktarına göre son kaynak tedarik tarifesine tabi olacak orta ölçekli sanayi ve ticarethane aboneleri olan işletmeler tarafından üretilen mal ve hizmetlerin girdi maliyetleri artacak ve artan maliyetler de doğal olarak vatandaşa yansıyacaktır.
Uygulamanın başlamasını takip eden aydan sonra tahakkuk edecek olan elektrik faturaları bu konudaki şikâyetleri de artıracaktır.
İşletmelerdeki elektrik maliyet artışları, ekmekten suya, ayakkabıdan giysiye, makarnadan çaya şekere, sağlıktan eğitime, kısacası iğneden ipliğe her türlü mal ve hizmet üretimine zam yapılmasına yol açacaktır.
Herhangi bir makul neden olmaksızın; bir geçiş dönemi tanımlamadan tüketici limitlerini ışık hızıyla düşürüp milyonlarca konut abonesini ve yüz binlerce ticari ve sınaî işletmeyi genel tarife yapısından çıkarıp, görevli tedarik şirketlerinden rayicin üzerinden fiyatlarla elektrik satın almaya zorlamak; kamu ve halkın çıkarına değildir.
Özel elektrik şirketlerinin kazançlarını katlamaya yönelik bu girişimin zamanlaması da manidardır. Değişikliğin neden olacağı fiyat artışları; asgari ücret, memur ve emeklilerin maaş artışları için ölçüt olan enflasyon oranını daha da yükseltmesin diye de uygulamanın 2025’in ilk çeyreğinde başlaması öngörülmüş.
Yapılmak istenen bu değişiklikten olumsuz yönde etkilenecek tüm meslek gruplarını, canımızı yakacak, tüm maliyetleri yükseltecek, hayatı daha da pahalandıracak olan bu uygulamaya karşı çıkmaya ve iptali için birlikte yasal mücadele vermeye çağırıyoruz.”
ANLADIĞIMIN ÖZETİ: ZAM PİRİ ZAM ZAM... ZAM PİRİ ZAM ZAM ZAM...
Öff... Püff... Dilimde kantovari şarkı gibi bir şey; “Zam piri zam piri zam zam zam”... Sanki Nurhan Damcıoğlu söylüyordu ve oynuyordu... Tam hatırlayamıyorum. Google da bihaber! Herhangi bir veri yok. 1990’lı yıllarda, yani eski Türkiye’de zamları fena halde tiye alan Levent Kırca’nın Olacak O kadar, oyunundaki şarkılarından da olabilir. Her neyse bulamadım... Yine de dilime takıldı, söyleyip duruyorum. Tırladık vesselam...