30 Aralık 2023 tarih ve 32415 sayılı 2. Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan 555 sayılı Vergi Usul Kanunu genel tebliği ile enflasyon düzeltmesi kesin olarak uygulanacaktır.
Bilanço usulüne tabi mükelleflerden bu tebliğde sayılan mükellefler, enflasyon düzeltmesi yapmak zorundadır. Aylardır tebliğ, taslak halinde mükelleflerin incelemesine sunulmuştu. Artık taslak bitti ve tebliğ yayımlandı.
Tebliğde belirtilen ve enflasyon düzeltmesi yapmak zorunda olan mükellefler enflasyon düzeltmesi yapmazsa veya usulüne uygun kayıtlar yapmazsa ne olur? Hemen belirtelim ki tekdüzen muhasebe sistemine uymamaktan yüklüce bir ceza ile karşı karşıya kalırlar. Bu yazımızda maalesef ilk olarak bundan bahsetmek zorunda hissettim kendimi.
Mükellefler, önce, Vergi Usul Kanununa uygun olarak karlarını tesbit edecek ve tesbit ettikleri sonuçlara göre mali tablolarını düzenleyeceklerdir. Bu düzenledikleri mali tablolara göre beyannamelerini vereceklerdir.
Daha sonra 555 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin düzeltme işlemine tabi tutulacak mali tablolar başlıklı 7. Maddesinde Mali Tablolar ilkeleri ve mali tablolar sayılmıştır. İşte, tebliğin bu 7. Maddesinin (2) numaralı hükmüne göre;
213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının (8) numaralı bendinin (b) alt bendinin verdiği yetkiye dayanılarak, enflasyon düzeltmesi yapmak zorunda olan mükelleflerce, mali tablolardan sadece bilançonun enflasyon düzeltmesine tabi tutulması uygun görülmüştür.
Mükellefler sadece bilançolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutacaklardır. Daha sonra tebliğin 26 ıncı maddesinde enflasyon düzeltmesine ilişkin muhasebe kayıtlarının nasıl yapılacağı anlatılmıştır.
Sonuçta mükellefler bir tane Vergi Usul Kanununa göre bilanço çıkaracak ve beyannamelerine ekleyip Nisan ayında bağlı bulundukları vergi dairesine vereceklerdir.
Yapılan enflasyon düzeltmesi çalışmalarına göre kanuni deftere kayıtlar yapılacak ve elde edilen DÜZELTİLMİŞ BİLANÇO da beyanname ekinde mükelleflerin bağlı bulunduğu vergi dairesine verilecektir.
Yani, bilanço, kar zarar ve vergi hesabı enflasyon düzeltmesinden önceki mali tablo ve kayıtlara göre hazırlanıp beyanname verilecek, enflasyon düzeltmesinden sonraki bilanço da vergi dairesine verilecektir.
2024 yılı kayıtları 2023 yılının enflasyon düzeltmesi yapılmış kar zarar ve bilançosuna göre yapılacak ve 2024 yılı işlemleri ve sonuçları için başlangıç maddeleri ve evrakları bunlar olacaktır.
Tebliğin 32. inci maddesinde 2024 yılında geçici vergi dönemlerinde de enflasyon düzeltmesi uygulanacağı belirtilmiştir. Bana göre tebliğin bu hükmü pek uygun bir hüküm değildir. Bir kere geçici vergi dönemlerinde mükellefler bilanço çıkarmamaktadırlar. Tebliğin bu hükmü mükellefleri çok zor bir durumla karşı karşıya getirecektir. Tebliğin 32. maddesindeki geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapılacağı hükmünün kaldırılması veya yıl sonu enflasyon düzeltmesi yapılacaktır şeklinde değişmesi gereklidir kanaatindeyim.
Enflasyon düzeltmesi konusundaki yazım sadece basit bir şekilde bilgi vermek için yazılmıştır. Bu konuda seminerler, toplantılar mükellefleri yönlendirecektir.
İnşallah ülke için hayırlı olur.