Kıymetli okurlar, hepimizin malumu üzere ve bütçe rakamlarından da görüleceği üzer indirimli kurumlar vergisi uygulaması gelir üzerinden alınan vergiler açısından en büyük vergi harcama kalemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Kamu maliyesi açısından çok önemli bir vergi harcama kalemi olan indirimli kurumlar vergisi uygulaması pek tabi ki içeriğinde birçok incelikli birtakım konuları da bulundurmaktadır.
İndirimli kurumlar vergisi uygulamasında yeniden değerleme müessesine ilişkin olarak Şanlıurfa Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından 10.07.2024 tarih ve E-93562567-125-…. Sayı ile verilen özelge ile şirketin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından …. adet yatırım teşvik belgesi aldığı ve bu teşvik belgelerinin tamamlama vizelerinin yapıldığı belirtilerek;
- Teşvik belgeleri kapsamında hak kazanılan ancak kazanç yetersizliği nedeniyle kullanılamayan yatırıma katkı tutarlarının, geçici vergi dönemlerinde değerlemeye tabi olup olmadığı ile yeniden değerleme işlemlerinde hangi dönemin değerleme oranının kullanılacağı,
- Endeksleme yapıldıktan sonraki yatırıma katkı tutarının, teşvik belgelerinde kayıtlı yatırıma katkı tutarını aşıp aşamayacağı,
- Teşvik belgesinin kapsamı dışındaki diğer faaliyetlerinizden elde edilen kazançlarınız için indirimli kurumlar vergisinden faydalanılıp faydalanılamayacağı hususlarında görüş bildirilmiştir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesinde, "(1) Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar hariç olmak üzere, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ve Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulur.
c) Yatırıma başlanan tarihten itibaren bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının %50'sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya, bu oranı her bir il grubu, bölgesel, büyük ölçekli, stratejik ve öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlar için sıfıra kadar indirmeye veya yüzde 100'e kadar artırmaya,
ç) Yatırım harcamaları içindeki arsa, bina, kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent, lisans ve know-how bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca sınırlandırmaya yetkilidir..."
hükmü yer almaktadır.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "32.2.11. Yatırıma katkı tutarında endeksleme" başlıklı bölümünde, "6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 66’ncı maddesiyle Kanunun 32/A maddesinin ikinci fıkrasına, birinci cümlesinden sonra gelmek üzere; "Yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısım hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır." hükmü eklenmiştir.
Buna göre, ilgili teşvik belgesi kapsamındaki toplam yatırıma katkı tutarının yatırımın tamamlandığı hesap döneminin sonuna kadar yararlanılamayan kısmı (yatırımın tamamlandığı hesap döneminin sonuna kadar gerek diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara ve gerekse yatırımın tamamen veya kısmen işletilmesinden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanması suretiyle yararlanılan kısmından sonra kalan yatırıma katkı tutarı), yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınacaktır."
açıklamalarına yer verilmiştir. Bu hüküm ve açıklamalara göre;
- 2009/15999 ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları çerçevesinde tamamlama vizesi yapılmış olan yatırım teşvik belgeli yatırımlarınız dolayısıyla hesaplanan ancak yatırımın tamamlandığı hesap dönemine kadar (bu dönem dahil) kazanç yetersizliği nedeniyle yararlanılamayan ve sonraki döneme devreden yatırıma katkı tutarlarının endekslenmesinde, söz konusu yatırımın tamamlandığı hesap dönemini takip eden hesap dönemleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenecek yeniden değerleme oranlarının dikkate alınması gerekmektedir.
Öte yandan, tamamlanmış yatırımlar dolayısıyla hak kazanılan ancak kazanç yetersizliği nedeniyle yararlanılamamış olan yatırıma katkı tutarlarının geçici vergi dönemleri itibariyle de endekslenmesi mümkün olup, her bir geçici vergi dönemi için belirlenen yeniden değerleme oranları kullanılarak endeksleme yapılacaktır.
- Endeksleme suretiyle hesaplanan yatırıma katkı tutarlarının, teşvik belgelerinde kayıtlı yatırıma katkı tutarını aşabileceği tabiidir.
- Yatırım teşvik belgesine konu yatırım dönemi tamamlandıktan sonra, diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlar için indirimli kurumlar vergisi uygulanmayacağına ilişkin görüş bildirilmiştir.