Son günlerde internet medyasını çok yakından ilgilendiren bir süreç yaşandı… Yıllardır beklenen İnternet basınının Basın İlan Kurumu (BİK) tarafından resmi ilanlardan yararlandırılması mevzusu öne yerine getirilmesi istenen şartlar nedeniyle “İnternet basınının resmi ilanlardan yararlandırılmaması durumuna dönüştü….
BİK Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve 13 Ocak’ta BİK Genel Kurulu’na sunulacak olan Resmi İlan ve Reklam Yönetmeliği” taslağı internet medyasın resmi ilan almak için 8 kişiyi elbette SGK’lı çalıştırma zorunluluğu getiriyor… 1 kişinin işverene maliyeti 11 bin 750 lira; 4 kişinin 47 bin lira; 8 kişininki 94 bin lira yapıyor… Aklınıza şöyle bir düşünce gelebilir “Gül Kolaylı, sen emekçiden yanasın, patronları mı savunuyorsun?” Hayır… Tam tersine basın emekçilerini savunuyorum…
Bursa ölçeğinde bakalım meseleye… Çalıştığı gazeteden işten çıkarılma ya da istifa gibi çeşitli nedenlerle ayrılan çok sayıda gazeteci internet haber sitesi açarak basında var olmayı sürdürdü. Sürdürüyor…
Yani Bursa’daki internet haber sitelerinin çoğunun sahibi basın emekçisi… 13 basılı / kağıt gazete var. Onların da neredeyse hepsi BİK’ten resmi ilan için istenilen personel sayısını ucu ucuna istihdam ediyor, yani internet medyasına kaydıracak çalışanları yok… Bursa’da BİK’in koşullarını sağlayacak basılı gazetelerinkiler de dahil internet haber sitesi bir elin parmakları kadar bile değildir…
94 bin liralık personel maliyeti, ofis kirası, haber ajansları ödemeleri, internet, elektrik, ısınma giderleri ile 8 personelin yemek bedellerini koyduğunuzda 120 bin liraya yakın bir sabit gider çıkıyor ortaya… Basın emekçilerinin kurduğu sitelerin bu gideri karşılaması mümkün değil.
Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu tarafından yapılan yazılı açıklamada Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve 13 Ocak Cuma günü BİK Genel Kurulu’na sunulacak olan “Resmi İlan ve Reklam Yönetmeliği” taslağının içeriğine ilişkin “ağır şartlar, gerçekçi olarak değiştirilmeli” çağrısı yapıldı.
Yönetmelik taslağının, Anadolu’daki internet haber siteleri için asgari kadrodan tekil ziyaretçi sayısına kadar çeşitli ağır koşullar getirdiğine dikkat çekilen yazılı açıklamada, şu görüşlere yer verildi;
“Bilindiği gibi; 2022 yılında TBMM gündemine gelen 7418 sayılı Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu olarak bazı maddelerde iyileştirme yapılmasına ilişkin tüm başvurularımız sonuçsuz kalarak 13 Ekim 2022 tarihinde kabul edilmişti.
Resmi Gazetenin 18 Ekim 2022 tarihli nüshasında yayımlanarak yürürlüğe giren 7418 sayılı Kanun, resmi ilan ve reklamların internet haber sitelerinde Basın İlan Kurumu aracılığıyla yayınlatılmasını içeriyor.
Ancak, bu kanun gereği Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve 13 Ocak Cuma günü BİK Genel Kurulu’na sunulacak olan ‘Resmi İlan ve Reklam Yönetmeliği’ taslağı, bu kez internet haber siteleri için ağır koşulları içeriyor.”
Koşullara gelince TGK’nın yaptığı açıklamaya göre şöyle:
“Yönetmelik taslağında; İstanbul, Ankara ve İzmir dışında kalan yerlerdeki internet haber sitelerinin asgari kadro sayısı 4 ile 8 arasında, günlük asgari haber sayısı 30 ile 50 arasında; tekil ziyaretçi sayısı 3 bin ile 20 bin arasında, sayfa görüntülenme sayısı da 9 bin ile 60 bin arasında olması, resmi ilan almak için bekleme süresinin de 24 ay olması öngörülüyor.
Anadolu medyasının mevcut durumuna bakıldığında, yönetmelik taslağında yer alan bu hükümlerin gerçekçi olmadığı ve bu şartlara göre yayın yapılmasının mümkün olmadığı açıkça görülmektedir.
İnternet mecrasında görev yapan meslektaşlarımızın gazetecilik özlük haklarına kavuşması ne kadar sevindirici olsa da, taslak yönetmelik bir o kadar üzücü içeriktedir.”
TGK şu çağrıyı yapıyor:
“Bu nedenle Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu olarak çağrımız, 13 Ocak’ta yapılacak Genel Kurul’da taslağın değiştirilerek uygulanabilir hale getirilmesi yönündedir.
Bu kapsamda özellikle yerel medyanın yaşadığı sorunları da bir kez daha gündeme getirmek isteriz.
Defalarca açıkladığımız gibi; ekonomik, siyasi ve teknolojik gelişmelerden yakından etkilenen medya sektörü, ülkemizde son çeyrek asırda önemli bir değişim ve dönüşüm sürecine girmiş, ancak zaman içinde değişimlere paralel olarak yaşanan sorunların çözümlenmesi bir yana, birbiri üzerine eklenmesiyle günümüzde adeta kaderine terk edilmiştir.
Sektörde yaşanan sorunlar önem sırasına alınamayacak kadar büyük, karmaşık ve birbirini etkileyen niteliktedir. Medya sektörü, ekonomik sorunların yanı sıra yasal düzenleme eksiklikleri, basın özgürlüğü, yetişmiş eleman sıkıntısı, teknik altyapı, istihdam ve etik değerlerin farkında olmadan ya da bilerek ötelenmesi gibi sorunlarla karşı karşıyadır.
Yaşanan tüm bu sorunlara, TBMM’de kabul edilerek yürürlüğe giren “Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ndeki basın özgürlüğünü kısıtlayıcı maddeler nedeniyle yeni eklemeler olmasından endişe edilmektedir.
Bu nedenle, sorunların zaman geçirilmeden hem ayrı ayrı, hem de bir bütün halinde ele alınarak çözüm önerileri üretilmeli, zaman geçirilmeden de uygulanmalıdır.
Çağrımız; Siyasetçilerden, hukukçulardan, bürokratlardan, akademisyenlerden, sendikalardan, medya kuruluşlarından ve basın meslek örgütlerinden temsilcilerin bir araya gelmesi, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu tarafından hazırlanan Basın Meslek Yasasını ele alması ve bu yasanın gerekli düzenlemelerle Türkiye'ye kazandırılmasıdır. “