?>

İstanbul’a bir bakış

Mürsel Öztürk

11 ay önce

Ülkemiz nüfusunun yüzde18,7’sini barındıran İstanbul, ekonomiye katkısı açısından diğer illere kıyasla açık ara önde olup bütün göstergelerde ilk sırada yer almaktadır.

-Adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre İstanbul’un nüfusu 15 milyon 907 bin 951 kişiye ulaşmıştır. Bu nüfus dünyadaki irili ufaklı 235 ülkenin 162’sinden, Avrupa’daki 49 ülkenin ise 38’inden daha fazladır.

-Sosyoekonomik Gelişmişlik (SEGE) düzeyi açısından Türkiye’nin ilk 5 ilçesinin 4’ü İstanbul’dadır. (Şişli, Beşiktaş, Kadıköy ve Bakırköy)

-39 ilçenin 30 tanesi gelişmişlik açısından ilk 80 ilçe arasında bulunmaktadır.

-İstanbul, Türkiye toplam GSYH’nın yüzde 30,7’sini tek başına karşılamaktadır. İmalat Sanayi Hasılasının yüzde 25’i de İstanbul’da elde edilmektedir.

-İstanbul ekonomisi, ağırlıklı olarak Hizmetler Sektörü’nden (yüzde 80,9) oluşmaktadır.

-İstanbul; büyük imalat kapasitesini çok sınırlı bir alanda gerçekleştirmekte, ilde yeterli sanayi arsası bulunmamaktadır.

-Yüzölçümü açısından 546.100 hektar alanı ile, iller arası sıralamada 64. sırada olan İstanbul, Türkiye’deki sanayi alanlarının yüzde 3,1’lik kısmını oluşturmaktadır.

-İstanbul’un ekonomik yapısında sanayiden; finans, danışmanlık, bilgi iletişim sektörlerine doğru bir dönüşüm söz konusudur.

-Ülkedeki IT faaliyetlerinin yüzde 65’i, finans faaliyetlerinin ise yüzde 58’i İstanbul’da gerçekleştirilmektedir.

-İmalat sanayinin yoğunlaştığı ilk 5 sektör; konfeksiyon, metal eşya, tekstil, gıda ve kauçuk-plastik ürünlerdir. Bu beş sektör imalat sanayi faaliyetlerinin yaklaşık yüzde 60’ını oluşturmaktadır.

-Konfeksiyon İstanbul’un en önemli imalat sanayi sektörüdür. 24 bin iş yeri ile kendinden sonra gelen metal eşya sektörünün iki katı; 274 bin sigortalı çalışanı ile de yine kendisinden sonra gelen metal eşya sektörünün yaklaşık üç katı istihdama sahiptir.

-İstanbul’da imalat sanayisinin yoğunlaştığı ilk 5 ilçe; Tuzla, Esenyurt, Bağcılar, Başakşehir ve Ümraniye’dir.

-Esenyurt; tekstil, gıda, kauçuk-plastik ve deri ürünleri sektörlerinde ilk sırada yer alırken, Tuzla; elektrikli teçhizat makinaların kurulum ve onarımı, metal eşya üretimi gibi daha büyük ölçekli işletmelere ev sahipliği yapmaktadır. Bağcılar, konfeksiyon; Ümraniye, mobilya; Başakşehir ise makine ekipman üretiminde ilk sırada bulunmaktadır.

-Önemli bir liman, elleçleme, lojistik kapasitesi ve altyapısı bulunan İstanbul; Türkiye ihracatının yüzde 49’unu, ithalatının ise yüzde 58’ini gerçekleştirmektedir.

-2020 yılında 81 milyar doların üzerine çıkan imalat sanayi ihracatında motorlu kara taşıtları, konfeksiyon, ana metal, elektrikli teçhizat ve tekstil sektörleri ilk 5 sırada yer almıştır. Bu 5 sektör toplam İstanbul ihracatının yaklaşık yüzde 60’ını gerçekleştirmektedir.

-2020 yılındaki 118 milyar dolarlık ithalatın yüzde 32’si ana metal sektörüne aittir. Bu sektörü yüzde 15 civarındaki paylarıyla kimyasallar ve motorlu kara taşıtları sektörleri oluşturmaktadır. Bu sektörleri takiben yüzde 10’lar civarındaki paylarıyla; makine ekipman ve bilgisayar, elektronik ve optik ürünler izlemektedir.

-Dış ticarete teknoloji açısından bakıldığında, İstanbul imalat sanayinde genellikle yüksek teknolojileri ürünler ithal edilip, daha düşük teknolojili ürünler ihraç edildiği görülmektedir. Orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin ihracat içindeki payları yüzde 40 civarında iken, ithalatta aynı pay yüzde 55’lere yakındır.

Bu veriler gösteriyor ki İstanbul’un geleceği, yeni nesil Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) yatırımındadır. Bunun için neler yapılmalıdır konusunu gelecek yazımda sizlerle paylaşacağım.

YAZARIN DİĞER YAZILARI