Kıymetli okurlar, hepimizin malumu üzerine kamunun çeşitli kurum ve kuruluşları şirketlerden belli durumlar ölçütünde düzenli dönemlerde çeşitli beyan ve bildirimler talep etmektedir. Sanal dünyanın yaygınlaşmasından sonra daha interaktif şekilde bilgi akışı sağlayan kamu kurum ve kuruluşları bu bilgileri birtakım araştırmalarda ve analizlerde de pek tabi ki kullanmaktadır.
1211 Sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu’nun 43’üncü maddesinde Bankamız Türkiye’de faaliyette bulunan bütün bankalardan, 1211 sayılı Kanun ve mevzuat ile kendisine verilen görevleri yerine getirebilmek amacıyla her türlü bilgi ve belgeyi, belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde istemeye ve ayrıca 44’üncü maddesinde de özellikle gerçek ve tüzel kişilerin döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerini izlemek amacıyla belirleyeceği gerçek ve tüzel kişilerden her türlü bilgi ve belgeyi istemeye yetkili kılınmıştır.
İşte bu doğrultuda yurt içi tüm bankalardan nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyeniz 5 milyon TL ve üzerinde olduğu takdirde; Bankanız size durumu tebliğ ederek https://tcmbveri.gov.tr/ adresinde yer alan “Özet Döviz Pozisyon Raporu” linki üzerinden ilgili formu doldurmaya yönlendirecektir. İlk raporlama Mart 2023 dönemi için alınacak olup, Nisan ayının ilk 10 iş günü içerisinde raporlamaların tamamlanması beklenmektedir. Yükümlülük kapsamına, Türk Lirası ve yabancı para nakdi ve gayri nakdi tüm krediler dahil edilecektir.
Ayın son iş gününde tüm bankalardaki Türk Lirası ve yabancı para nakdi ve gayri nakdi toplam stok kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan firmalar kapsam dahilindedir. Bankanız ayın son iş günü Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdindeki KRM veya KLKR verilerinden kapsamda olduğunuzu tespit ederek size bildirebilir. Raporlamaların yapılmasına ilişkin tebliğ sorumluluğu öncelikle risk ağırlığının en yüksek olduğu bankadadır. Ayrıca finansal kuruluşlardan temin edilen leasing ve factoring kredileri de bildirim kapsamına dahil edilecektir.
Yurt içi tüm bankalardan nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyeniz 5 milyon TL altında olduğu aylarda bildirim yükümlülüğü bulunmamaktadır. Özet Döviz Pozisyonu Formu, raporlama yükümlülüğünün doğduğu ayın sonundaki mevcut döviz pozisyonu ve bu tarihten sonraki üç aya ilişkin yabancı para varlık ve yükümlülük oluşumu dikkate alınarak raporlanacaktır. Ayrıca tüm vadelere ilişkin pozisyon durumu da bilgi amaçlı olarak doldurulacaktır. Veri formu içerisinde belirli bilanço kalemlerine yer verilmiş olup bilanço ana toplam (aktif-pasif toplamı) veya ara toplamı (varlık-yükümlülük toplamları) gibi ilave hesaplama gerektirecek tutarlar istenmemektedir. Sadece talep edilen kalemlere ilişkin bakiye bilgisi istendiğinden ayrıca mizan hazırlanması gerekmemektedir.
Pek tabi ki kamu kurum ve kuruluşları görevlerini icra edebilmek için bir takım bilgi ve belgelere ihtiyaç duymakta ve bu bilgi ve belgeleri de talep edecektir. Lakin özellikle stratejik raporlara kaynak oluşturacak olan bilgi ve belgelerin sağlıklı şekilde iletileceğini kontrol edebilmekte ilgili kamu kurumlarının görev ve sorumluluğu içerisinde olmalıdır.