Biz normal fabrikaları çalıştırırken ve daha verimli hali nasıl getiririz diye uğraşırken, dünyada ve çok az da olsa ülkemizde akıllı fabrikalar üzerine kafa yormaya başlayanlar var.
İçinde bulunduğumuz yüzyıl, Endüstri Devriminin yeni bir aşamasına işaret ediyor. Nedir bu aşamanın getirdikleri?
Bu oluşum, bilgi teknolojisi ve otomasyonun birleşimiyle, üretim süreçlerini temelden değiştiriyor. Model Fabrikalar ise bu yeni dönemin laboratuvarları olarak karşımıza çıkıyor.
Akıllı fabrika, endüstriyel üretim süreçlerinde dijital teknolojileri ve otomasyonu entegre eden bir terim ve genellikle Endüstri 4.0 ile ilişkilendiriliyor. Endüstri 4.0'ın amacı, insanların, makinaların, sistemlerin ve ürünlerin birbiriyle bağımsız olarak iletişim kurduğu otonom bir üretim yaratmasıdır. Böylece yalnız üretimi kontrol etmekle kalmayıp, aynı zamanda tedarikçiler ve üreticilerden müşterilere kadar tüm değer zincirinin optimize edilebildiği akıllı değer zincirleri ve ürün yaşam döngüleri kurgulamaktadır.
Bu noktada Akıllı Fabrikalar’ı; veri toplama, analiz, otomasyon ve makine öğrenimi teknolojilerini kullanarak üretim süreçlerini optimize eden, kendini sürekli iyileştiren, uyarlayan bir üretim ortamı olarak tanımlayabiliriz.
Bu fabrikalar daha fazla üretkenlik, büyüme ve yüksek kalite sağlar. İnsan hatası riskini azaltır, analiz ve optimizasyon amaçları için doğru verileri temin eder. Arıza sürelerini ve kesintileri en aza indirir. Tedarik zincirlerini kesintilerden korur. Özelleştirilmiş ürünler sunar. Sürdürebilirlik yaklaşımına katkı verir. Sonuçta; üretimi daha rekabetçi hale getirir.
Akıllı fabrikalarda kullanılan anahtar ve teknolojiler nelerdir?
a) IoT (Nesnelerin İnterneti): Makinelerin internet üzerinden birbiriyle ve merkezi sistemlerle iletişim kurmasını sağlar.
b) Büyük Veri ve Analitik: Üretim süreçlerinden toplanan verilerin analizi, verimlilik ve kaliteyi artırmak için stratejik kararların alınmasını sağlar.
c) Robotik ve Otomasyon: İnsan müdahalesini azaltarak süreçlerin hızını ve tutarlılığını arttırır.
d) Makine Öğrenimi ve Yapay Zekâ: Makinaların veri analizi ve öğrenme yetenekleri, sürekli iyileşme ve adaptasyonunu mümkün kılar.
e) Model Fabrikalar ise akıllı fabrikaların kapsamlarını ve teknolojilerini test etmek, göstermek ve eğitim amaçlı kullanmak için kurulan pilot tesislerdir. Bu tesisler yeni teknolojilerin gerçek dünya koşullarında nasıl performans gösterdiğini anlamak için kritik öneme sahiptir.
Model fabrikalar önemlidir, zira bu tesisler:
1) Yeni teknolojileri, risk almadan gerçekçi koşullarda deneme imkânı sunan bir deney sahasıdır.
2) Çalışanların; geleceğin üretim teknolojilerini öğrendiği ve uyguladığı bir eğitim ve gelişim mekânıdır.
3) Yeni fikirlerin ve süreçlerin geliştirilmesi ve yenileştirme yapılması için ideal bir ortam sunarlar.
Konuya devam edeceğim…